Άγιος Φιλάρετος ήταν πλούσιος γεωργός από την Παφλαγονία, περίφημος για τη φιλανθρωπική του δράση, εξού και το προσωνύμιο «ελεήμων». Η Εκκλησία τον τίμησε με την αγιοποίησή του και γιορτάζει τη μνήμη του την 1η Δεκεμβρίου. Σήμερα, λοιπόν, γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Φιλάρετος και Φιλαρέτη.
Ο Φιλάρετος έζησε τον 8ο αιώνα και η φήμη του γρήγορα ξεπέρασε τα στενά όρια της Παφλαγονίας. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ζ’ ο Πορφυρογέννητος τον έχρισε ύπατο και νυμφεύτηκε την εγγονή του Μαρία. Ο Φιλάρετος και από τη νέα του θέση στην Κωνσταντινούπολη συνέχισε τις ελεημοσύνες του, διανέμοντας στους φτωχούς τα πλούτη του.