Όσιος Ευγένιος ο Αιτωλός
Ο όσιος Ευγένιος Ιωαννούλιος ή Γιαννούλης ο Αιτωλός, ο οποίος τιμάται σήμερα 5 Αυγούστου, γεννήθηκε το 1595 μ.Χ (ή 1596 μ.Χ.) στο Μέγα Δένδρο Αποκούρου από πτωχούς γονείς.
Ο Όσιος Ευγένιος, νέος προσήλθε στο μοναστήρι της Παναγίας Βλοχού στο Αγρίνιο. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1616 μ.Χ. στη Μονή Τατάρνας και για μικρό χρονικό διάστημα παρέμεινε στη Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους. Το 1619 μ.Χ. χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στη Μονή Σινά από τον τότε Πατριάρχη Αλεξανδρείας Κύριλλο Λούκαρη (βλέπε 27 Ιουνίου) και κατόπιν Οικουμενικό Πατριάρχη με τον όποιο έζησε πολλές ταλαιπωρίες για την προσήλωση του στην Ορθοδοξία και για το αδούλωτο πνεύμα του. Ο Ευγένιος, έφτασε στο σημείο, ακόμα και να καθαιρεθεί από τον Τουρκόφιλο και Λατινόφρονα Πατριάρχη Κύριλλο Κοντάρη, αλλά αργότερα, το 1639 μ.Χ., ο Πατριάρχης Παρθενίας τον αποκατέστησε πανηγυρικά.
Ο όσιος Ευγένιος από το 1639 μ.Χ. ως το 1640 μ.Χ. διηύθυνε τη Σχολή της Άρτας. Αργότερα πήγε στο Καρπενήσι, όπου ανήγειρε μεγαλύτερο ναό της Αγίας Τριάδας και στον περίβολο του Σχολή Ανωτέρων Γραμμάτων, που έγινε για την Ευρυτανία κέντρο πνευματικής αναγέννησης και αναδείχτηκαν από εκεί πολλοί σπουδαίοι άντρες, όπως επίσκοποι, Πατριάρχες κλπ. Επίσης ο Όσιος, ίδρυσε Σχολές στη Μονή Αγίας Παρασκευής στα Βραγιαννά και στο Αιτωλικό.
Εκοιμήθη προσευχόμενος το 1682 μ.Χ. στη μονή Βραγγιανών, περιστοιχισμένος από αγαπητούς του μαθητές, αφήνοντας αξιόλογο συγγραφικό έργο. Βιογράφος του υπήρξε ο πιστός του μαθητής ιερομόναχος Αναστάσιος ο Γόρδιος. Από την Ορθόδοξη Εκκλησία αγιοκατατάχθηκε την 1η Ιουλίου 1982 μ.Χ. (Η μνήμη του αναφέρεται την 6η Αυγούστου, αλλά επειδή συμπίπτει με την μεγάλη εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος εορτάζεται την 5η Αυγούστου).
Από το όλο έργο του οσίου Ευγενίου φανερώνεται η μεγάλη του αγάπη προς τον Θεό και τους ανθρώπους. Ο ίδιος υπήρξε ακούραστος πνευματικός εργάτης σε δύσκολες ώρες του Γένους, φωτισμένος οδηγός και ενάρετος διδάσκαλος. Τη ρητορεία, τη μόρφωση, την απέραντη μνήμη, το θάρρος, τη θέληση και την εξαιρετική του βούληση τα έθεσε όλα για την ανόρθωση των υποδούλων αδελφών του. Στο Καρπενήσι υπάρχουν δύο παρεκκλήσια του.
