Ο άγιος Βασιλίσκος έδρασε κατά τούς χρόνους του αυτοκράτορα Μαξιμιανού. Καταγόταν από την Αμάσεια του Πόντου και ήταν ανεψιός του μεγαλομάρτυρα Θεοδώρου του Τήρωνος, διακαής του δε πόθος ήταν, κατά το παράδειγμα του θείου του, η μαρτυρική του τελείωση. Και ο Θεός, ο οποίος αμείβει τούς ταπεινούς και βαθύτατα προσηλωμένους, πραγματοποίησε την επιθυμία του. Του εφανερώθη μάλιστα σε οπτασία συμβουλεύοντάς τον να υπάγει εις τα Κόμανα του Πόντου αφού πρώτα αποχαιρετήσει τούς οικείους του. Και όντως λίγες ημέρες αργότερα ο έπαρχος της Καππαδοκίας Αγρίππας διέταξε να τον συλλάβουν και αφού του φορέσουν σιδερένια υποδήματα τον οδήγησαν στον Πόντο. Στο δρόμο οι στρατιώτες για να αναπαυθούν έδεσαν τον άγιο σε ένα ξερό πλάτανο, ο οποίος με την προσευχή του Βασιλίσκου γέμισε φύλλα. Όταν έφθασαν στα Κόμανα οδηγήθηκε στον έπαρχο ο οποίος για να κάμψει το υψηλό αγωνιστικό φρόνημα του αγίου τον οδήγησε σε κάποιο ειδωλολατρικό ναό σε ημέρα επίσημης τελετής. Ο άγιος Βασιλίσκος όχι μόνο παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του στον Ένα και αληθινό Θεό αλλά κατόπιν θερμής προσευχής, συνέτριψε, όλα τα μιαρά αγάλματα του ναού το δε πρόσωπό του ακτινοβολούσε. Έξαλλος ο Αγρίππας διέταξε τον αποκεφαλισμό του και το σώμα του να ριχθεί σε κοντινό ποταμό. Κατά τη διάρκεια της νύκτας, ευσεβείς χριστιανοί το ανέσυραν και το έθαψαν ευλαβικά. Η μνήμη του Αγίου Βασιλίσκου επαναλαμβάνεται στις 3 Μαρτίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ὡς βασίλειον δῶρον καὶ θῦμα ἅγιον, τῷ Βασιλεῖ τῶν αἰώνων καὶ ἀθλοθέτῃ Θεῷ, δι’ ἀθλήσεως στερρᾶς προσήχθης ἔνδοξε· σὺ γὰρ τὴν πλάνην καθελὼν, στρατιώτης εὐκλεὴς, πανεύφημε Βασιλίσκε, τῆς ἀληθείας ἐδείχθης, Χριστῷ πρεσβεύων ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.