Σαν σήμερα 5 Ιουνίου: Εορτές και γεγονότα
Εορτές της Ορθοδοξίας, σημαντικά ιστορικά, πολιτικά, κοινωνικά γεγονότα, γεννήσεις και θάνατοι που συνέβησαν σαν σήμερα 5 Ιουνίου.
Η Εκκλησία σήμερα τιμά τη μνήμη των Αγίων Δωροθέου Ιερομάρτυρος Επισκόπου Τύρου, Μάρκου του νεομάρτυρος του «ἐν Χίῳ», Χριστοφόρου από τη Ρώμη.
Κάποια από τα σημαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα, 5 Ιουνίου:
535: πεθαίνει ο Επιφάνιος, Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης.
1316: πεθαίνει ο βασιλιάς Λουδοβίκος Α της Γαλλίας.
1646: γεννιέται η Έλενα Κορνάρο Πισκόπια, ιταλίδα μαθηματικός, η πρώτη γυναίκα που αναγορεύτηκε διδάκτωρ.
1668: πεθαίνει ο Κωνσταντίνος Γεράκης, έλληνας τυχοδιώκτης, που διετέλεσε και πρωθυπουργός του Σιάμ (σημερινή Ταϊλάνδη).
1723: γεννιέται ο Βρετανός οικονομολόγος Άνταμ Σμιθ, ο εισηγητής του φιλελευθερισμού.
1741: ο Δανός εξερευνητής Βίτους Γιόχανσεν Μπέρινγκ, φεύγει από τη ρωσική χερσόνησο Καμτσάτκα, προκειμένου να εξερευνήσει την Αλάσκα.
1752:ο Βενιαμίν Φρανκλίνος, με το πείραμά του με το χαρταετό και το κλειδί, αποδεικνύει, ότι η αστραπή είναι ηλεκτρισμός.
1781: γεννιέται ο Γερμανός λόγιος Κρίστιαν Αουγκούστ Λόμπεκ.
1783: τα αδέρφια Ζοζέφ και Ζακ Μονγκολφιέ πραγματοποιούν την πρώτη πτήση αερόστατου με ζεστό αέρα φτάνοντας στα 1500 πόδια ύψος.
1817: πλέει για πρώτη φορά ατμόπλοιο στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών, στα σύνορα ΗΠΑ-Καναδά.
1819: γεννιέται ο Βρετανός μαθηματικός Τζον Κόουτς Άνταμς, ο οποίος το 1843 ανακάλυψε τον πλανήτη Ποσειδώνα.
1822: ο Δράμαλης, αφού έπνιξε στο αίμα την επανάσταση του Πηλίου, φτάνει στην Κόρινθο.
1825: δολοφονείται μέσα στην Ακρόπολη των Αθηνών ο αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης Οδυσσέας Ανδρούτσος από το άλλοτε πρωτοπαλίκαρο του, Γκούρα.
1826: διαλύεται το στρατιωτικό σώμα των γενίτσαρων στην Κωνσταντινούπολη, έπειτα από διαταγή του σουλτάνου Μαχμούτ.
1828: ο βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολος ο 10ος αποστέλλει στον Καποδίστρια 500.000 φράγκα για τη στήριξη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
1829: η σκούνα του βρετανικού βασιλικού ναυτικού HMS Pickle, αιχμαλωτίζει, κοντά στην ακτή της Κούβας, το δουλεμπορικό πλοίο Voladora.
1833: η Αυγούστα Άντα Κινγκ, κόμισσα του Λόβελανς, γνωστή και ως Άντα Λόβελανς και νόθο παιδί του Βρετανού ποιητή Λόρδου Βύρωνα, γνωρίζει τον μαθηματικό και από τους πρώτους οραματιστές του υπολογιστή, Τσαρλς Μπάμπατζ. Αργότερα θα συγγράψει μία περιγραφή της «αναλυτικής μηχανής», τον πρώτη υπολογιστή, δηλαδή, που έφτιαξε ο Μπαμπατζ.
1849: με την υπογραφή ενός νέου Συντάγματος, θεσπίζεται στη Δανία η Συνταγματική Μοναρχία.
1876: γεννιέται ο Αφροαμερικανός πιανίστας Τόνι Τζάκσον.
1878: γεννιέται ο Μεξικανός επαναστάτης Φρανσίσκο «Πάντσο» Βίλα.
1879: γεννιέται στη Γερμανία ο φιλάνθρωπος και μαικήνας των τεχνών, Ρόμπερτ Μάγιερ, ο οποίος ήταν ένας από τους ιδρυτές της Φιλαρμονικής του Λονδίνου, καθώς από το 1902 είχε πολιτογραφηθεί Βρετανός.
1882: γεννιέται ο Ιγκόρ Στραβίνσκι, ρώσος συνθέτης του σημαδιακού έργου «Ιεροτελεστία της Άνοιξης» που άσκησε τεράστια επιρροή στη μουσική του 20ου αιώνα.
1883: γεννιέται ο Βρετανός οικονομολόγος Τζον Μάιναρντ Κέινς.
1883: ξεκινάει από το Παρίσι το πρώτο ταξίδι του Όριεντ Εξπρές
1884: ως απάντηση στις φήμες, ότι ο στρατηγός Γουίλιαμ Τ. Σέρμαν, θα κατέβει ως υποψήφιος για το αμερικανικό προεδρικό αξίωμα με τους ρεπουμπλικάνους, στέλνει ένα τηλεγράφημα, που αναφέρει «Αν ήμουν υποψήφιος, δε θα το δεχόμουν, αν εκλεγώ δε θα τελέσω τη θητεία μου».
1894: διοργανώνονται στον Πειραιά, στο λιμάνι της Ζέας, ημέρα Κυριακή, διεθνείς λεμβοδρομίες υπέρ του Γηροκομείου, με πρόεδρο της ελλανόδικης επιτροπής τον πρίγκιπα Γεώργιο και με τιμή «δι έκαστον κάθισμα επί της πλακοστρώτου παραλίας δραχμές 2».
1895: καταψηφίζεται στη Βουλή των Κοινοτήτων του Καναδά, η κίνηση του Νίκολας Φλαντ Ντέιβιν, να παραχωρήσει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες.
1898: γεννιέται ο Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, ο μεγαλύτερος ποιητής και θεατρικός συγγραφέας της Ισπανίας.
1900: πεθαίνει στα 28 του χρόνια από φυματίωση ο Αμερικανός συγγραφέας Στίβεν Κρέιν.
1901: δημιουργείται γεωργική τράπεζα στη Θεσσαλία.
1902: στη Γερμανία, ο Κάιζερ Γουλιέλμος Β ζητά τον εκγερμανισμό των Σλάβων.
1907: πέφτει ηρωικά στη μάχη ο μακεδονομάχος Καπετάν Άγρας, κατά κόσμον Αριστοτέλης Αγαπηνός.
1910: πεθαίνει ο Αμερικανός συγγραφέας Γουίλιαμ Σίντνεϊ Πόρτερ, γνωστός ως Ο Χένρι.
1913: στη Δανία, οι γυναίκες αποκτούν το δικαίωμα ψήφου.
1917: στις ΗΠΑ αρχίζουν να στρατολογούνται νέοι για τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο.
1919: γεννιέται ο Αμερικανός συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας Ρίτσαρντ Σκέρι.
1921: πεθαίνει σε ηλικία 59 ετών ο Γάλλος δραματουργός Ζορζ Φεϊντό.
1922: στο Λονδίνο, ο Λουίς Μπρένεν αναγγέλλει την εφεύρεση ελικοπτέρου, που απογειώνεται σε ορθές γωνίες σε σχέση με το έδαφος.
1923: πραγματοποιείται νέα συνάντηση του Ελευθέριου Βενιζέλου με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Ισμέτ Ινονού για τη διευθέτηση των διαφωνιών, που είχαν προκύψει κυρίως στο ζήτημα της αμνηστίας.
1925: γεννιέται ο Αααρτ Ντόνοβαν, Αμερικανός αστέρας του ράγκμπι.
1928: γεννιέται ο Βρετανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Τόνι Ρίτσαρντσον. Ο Ρίτσαρντσον υπήρξε ένας από τους εκπροσώπους του Νέου Κύματος και σύζυγος της ηθοποιού Βανέσσα Ρεντγκρέιβ, με την οποία απέκτησε δύο κόρες. Πέθανε από AIDS το 1991.
1929: σε κοινή συνεδρίαση της Βουλής και της Γερουσίας, προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας γίνεται ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης.
1931: γεννιέται ο Γάλλος σεναριογράφος και σκηνοθέτης Ζακ Ντεμί.
1933: ο Αμερικανός Πρόεδρος Φρανκλίνος Ρούσβελτ, υπογράφει μία νομοθεσία με την οποία «βγάζει» την Αμερική από τον «κανόνα χρυσού», που ήθελε τα χρήματα, που έχει εκδώσει μία χώρα να αναλογούν στο χρυσό, που διαθέτει.
1934: επεισόδιο σημειώνεται στην ελληνική Βουλή, όταν μετά από λογομαχία μεταξύ του Γεώργιου Κονδύλη και του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, βουλευτής – φίλος του Κονδύλη πετά κάθισμα κατά του Παπαναστασίου, τραυματίζοντάς τον ελαφρά στον ώμο.
1940: η καναδική κυβέρνηση ανακηρύσσει παράνομους όλους τους ναζιστικούς, φασιστικούς και κομμουνιστικούς οργανισμούς και φυλακίζει όλους τους ηγέτες τους.
1941: πεθαίνει ο Κάιζερ της Γερμανίας Γουλιέλμος Β.
1941: 4.000 κάτοικοι της κινεζικής πόλης Τσόνγκπιν πεθαίνουν από ασφυξία κατά τη διάρκεια του βομβαρδισμού της πόλης, κλεισμένοι σε ένα καταφύγιο
1944: οι επικεφαλής των συμμαχικών στρατευμάτων στη Γερμανία υπογράφουν το πρωτόκολλο για τη διαίρεση της Γερμανίας σε τέσσερις ζώνες και του Βερολίνου σε τέσσερις τομείς.
1947: αναγγέλλεται το σχέδιο Μάρσαλ, που βοήθησε στην ανοικοδόμηση της χώρας μας μετά το τέλος του εμφυλίου.
1949: γεννιέται ο Ουαλός συγγραφέας βιβλίων τρόμου, Κεν Φόλετ.
1950: ο Αμερικανός Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν κρίνει κονδύλι ύψους 3,2 δισ. δολαρίων για πέντε προγράμματα παροχής βοήθειας σε ξένες χώρες.
1951: ο Μέγας Αυλάρχης Λεβίδης υποβάλλει στο βασιλιά την παραίτηση ολόκληρης της αυλής. Οι παραιτήσεις δεν έγιναν δεκτές.
1953: ο βασιλιάς της Δανίας Φρειδερίκος θέτει σε ισχύ νέο Σύνταγμα, σύμφωνα με το οποίο η Γροιλανδία και τα νησιά Φερόες αποτελούν αναπόσπαστα τμήματα της Δανίας.
1956: ο Έλβις σκανδαλίζει το κοινό, με το τολμηρό κούνημα των γοφών του, στο αμερικανικό τηλεοπτικό σόου «The Milton Berle Show».
1959: νέοι ακαδημαϊκοί εκλέγονται οι Κανελλόπουλος και Αργυρός.
1961: εφαρμόζεται το τρίποντο για πρώτη φορά στο πρωτάθλημα της American Basketball League και περιλαμβάνει όλα τα σουτ που εκτελούνται από απόσταση μεγαλύτερη των 22 ποδιών (6.71μ) από το καλάθι.
1962: ο στρατηγός Εντμόν Ζουό, κάνει έκκληση για διαπραγματεύσεις με τους Γάλλους και ζητά από την Οργάνωση του Μυστικού Στρατού (OAS) να σταματήσει τις τρομοκρατικές ενέργειες.
1963: παραιτείται εξαιτίας του ροζ σκανδάλου, Κριστίν Κέλερ, ο Βρετανός υπουργός Πολέμου, Τζον Προφούμο. Ο πρώην υπουργός, ενώ ήταν παντρεμένος διατηρούσε κρυφές ερωτικές σχέσεις με μία στάρλετ, η οποία είχε επίσης δεσμό με έναν ακόλουθο της ρωσικής πρεσβείας.
1963: χιλιάδες κόσμου βγαίνουν στους δρόμους του Ιράν διαμαρτυρόμενοι για τη σύλληψη του Αγιατολάχ Χομεϊνί από τον Σάχη, Παχλαβί. Οι διαδηλώσεις καταστέλλονται με τανκς
1967: αρχίζει ο περιβόητος πόλεμος των 6 ημερών ανάμεσα στο Ισραήλ από τη μία πλευρά, την Αίγυπτο, τη Συρία και την Ιορδανία από την άλλη.
1968: ο Σιρχάν Σιρχάν πυροβολεί τον Ρόμπερτ Κένεντι, που θα πεθάνει μία μέρα αργότερα.
1968: ο Allan Mullery γίνεται ο πρώτος ποδοσφαιριστής της Εθνικής Αγγλίας που αποβάλλεται σε διεθνή αγώνα στο Γιουγκοσλαβία- Αγγλία (1-0) στην Φλωρεντία για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.
1970: γεννιέται ο Καναδός αθλητής του χόκεϊ επί πάγου, Μάρτιν Γελίνας.
1971: γεννιέται ο Αμερικανός τραγουδιστής και ηθοποιός Μαρκ Γουάλμπεργκ, γνωστός ως Μάρκι Μαρκ.
1972: αρχίζει στη Στοκχόλμη η 1η Παγκόσμια Σύνοδος για το Ανθρώπινο Περιβάλλον. Την ίδια μέρα, Ελλάδα και Κίνα συνάπτουν διπλωματικές σχέσεις.
1975: ανοίγει για πρώτη φορά, μετά τον 6ετή πόλεμο, η διώρυγα του Σουέζ.
1977: βρίσκεται για πρώτη φορά στα ράφια των καταστημάτων ο υπολογιστής Apple II.
1979: στην Ιταλία, ο πρωθυπουργός Μάριο Αντρεότι εξετάζει την περίπτωση σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού με το Ρεπουμπλικανικό, το Σοσιαλδημοκρατικό και το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα.
1981: σε πέντε ασθενείς στην Αμερική παρατηρείται ένα ιδιαίτερο είδος πνευμονίας, κάτι που αργότερα θα αποδειχθεί ότι είναι τα πρώτα κρούσματα του AIDS
1983: ο Yannick Noah νικά τον Mats Wilander 6-2, 7-5, 7-6 στον τελικό του Roland Garros και γίνεται ο πρώτος Γάλλος που κερδίζει το τρόπαιο από το 1946.
1984: η πρωθυπουργός της Ινδίας, Ίντιρα Γκάντι, διατάσσει επίθεση στο Χρυσό Ναό, τόπο λατρείας των Σιχ.
1989: ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Δημήτρης Χαλικιάς καταθέτει για την υπόθεση Κοσκωτά.
1990: στην ΕΣΣΔ, το Ανώτατο Σοβιέτ ψηφίζει νόμο με τον οποίο ανοίγει ο δρόμος για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.
1991: ο Πρόεδρος της Αλγερίας Σαντλί Μπεντζεντίντ κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση πολιορκίας, καταργώντας την κυβέρνηση και αναβάλλοντας τις πρώτες πολυκομματικές εκλογές της χώρας, μετά από 11 ημέρες διαμαρτυρίας των ισλαμιστών.
1992: στη Γερμανία, το ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο εγκρίνει νόμο που περιορίζει αισθητά το δικαίωμα του πολιτικού ασύλου.
1993: πεθαίνει ο Αμερικανός τραγουδιστής της κάντρι, Κόνγουεϊ Τουίτι.
1994: στη Γενεύη, ματαιώνονται οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για το Βοσνιακό.
1994: ο Κώστας Κουκοδήμος καταρρίπτει το πανελλήνιο ρεκόρ στο μήκος με άλμα 8,36 μ. στα Χανιά. Το ρεκόρ του θα αντέξει 13 χρόνια, μέχρι τις 2 Ιουνίου 2007, όταν θα το συντρίψει ο Λούης Τσάτουμας με 8,66 μ
1995: ο τρομοκράτης και συνεργάτης του Κάρλος, Γιοχάνες Βάινριχ, μεταφέρεται κάτω από δρακόντεια μέτρα στη Γερμανία από την Υεμένη, από όπου και εκδόθηκε.
1996: συμφωνείται σε συνάντηση ΕΠΑΕ-ΠΣΑΠ υπό την εποπτεία της ΕΠΟ, από την 1/7/96 που ξεκινά η μεταγραφική περίοδος, να ισχύσει η ελεύθερη και απεριόριστη κίνηση κοινοτικών παικτών στην ελληνική επικράτεια. Κάθε ομάδα θα μπορεί να έχει στο δυναμικό της 4 μη κοινοτικούς παίκτες από τους οποίους θα χρησιμοποιεί 3 σε κάθε αγώνα καθώς και ελεύθερο αριθμό επαγγελματιών. Καταργείται ο θεσμός του ημιεπαγγελματία, απελευθερώνονται τα συμβόλαια και δημιουργείται κανονισμός μέσω του οποίου θα προβλέπεται το ποσό, που θα πρέπει να καταβάλλουν οι ΠΑΕ στα ερασιτεχνικά σωματεία για απόκτηση ποδοσφαιριστών. Οι μεταγραφικές περίοδοι παραμένουν 1-15/1 και 1-15/7 κάθε χρόνο.
1997: στην Αλγερία, διεξάγονται οι πρώτες βουλευτικές εκλογές από το 1992, όταν η ακύρωση της διαφαινόμενης εκλογικής νίκης των ισλαμιστών πυροδότησε την έκρηξη βίας και αιματοχυσίας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
1999: η Βούλα Τσιαμίτα του Πανελληνίου Γ.Σ. κάνει πανελλήνιο ρεκόρ στο τριπλούν με 14.94μ κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου Bruno Zauli που διεξάγεται στο ΟΑΚΑ.
2001: ο γερουσιαστής Τζιμ Τζέφορντς, φεύγει από το κόμμα των ρεπουμπλικάνων και έτσι η ηγεσία της αμερικανικής Γερουσίας, περνά στα χέρια των δημοκρατικών.
2001: πεθαίνει ο Παναγιώτης Αγγελόπουλος, επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος, ιδρυτής της Χαλυβουργικής και Μέγας Λογοθέτης του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
2002: ακριβώς 32 χρόνια χρειάστηκε για να στεφθεί και πάλι πρωταθλήτρια η ΑΕΚ στο μπάσκετ, που καταφέρνει να ανατρέψει το 2-0 του Ολυμπιακού. Μεγάλοι πρωταγωνιστές σε όλη την διάρκεια της περιόδου ήταν οι Έλληνες παίχτες, που σήκωσαν την ομάδα στις πλάτες τους. Τα εύσημα λοιπόν ανήκουν στους Δήμο Ντικούδη, Νίκο Χατζή Μιχάλη Κακιούζη και τα άλλα παιδιά.
2003: το 50ο Ράλλυ Ακρόπολις, ο σκληρότερος αγώνας του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος σε ευρωπαϊκό έδαφος, ξεκινά. Στο ράλι είχαν δηλώσει συμμετοχή 90 αυτοκίνητα, αλλά τελικά ξεκίνησαν 82. Θριαμβευτής στο «Χρυσό» 50ο Ράλλυ Ακρόπολις είναι ο Μάρκο Μάρτιν με Ford Focus, ο οποίος πανηγυρίζει την πρώτη νίκη της καριέρας του σε αγώνα του παγκοσμίου πρωταθλήματος. Τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει ο Ισπανός Κάρλος Σάινθ με Citroen Xsara και την τρίτη ο Νορβηγός Πέτερ Σόλμπεργκ με Subaru Impreza. Από τους Έλληνες, 14ος είναι ο Γιάννης Παπαδημητρίου με Ford.
2003: ένα σφοδρό κύμα καύσωνα πλήττει το Πακιστάν και την Ινδία με το θερμόμετρο να δείχνει έως και 50 βαθμούς Κελσίου
2006: η Σερβία, μια μέρα μετά το Μαυροβούνιο ανακοινώνει την οριστική διάλυση της ομοσπονδίας τους