Ο τελευταίος Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος υπηρέτησε υπό τον αείμνηστο Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο.
«Ο π. Αλέξανδρος, όπως είναι γνωστό, υπηρετεί την Ιερά Αρχιεπισκοπή και το Οικουμενικό Πατριαρχείο με διάκριση επί 40 και πλέον έτη.
Το αξίωμα του Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου αναγνωρίζει τις εξαιρετικές ικανότητες και το ρόλο του στην προώθηση της αποστολής της Εκκλησίας.
Προσβλέπω στη συνεχιζόμενη καρποφόρα διακονία του στην Εκκλησία».
Π. Άλεξ Καρλούτσος: Ποιος είναι ο ισχυρός Ελληνοαμερικανός κληρικός;
Το 1995 υπήρξε για την ελληνορθόδοξη Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής έτος-σταθμός. Μια χρονιά που οι συγγραφείς της νεότερης εκκλησιαστικής ιστορίας αλλά και οι πολιτικοί αναλυτές θα μνημονεύουν για χρόνια, αφού υπήρξε καθοριστική για τη μετέπειτα πορεία της ελληνορθόδοξης κοινότητας των ΗΠΑ. Ο Εθνικός Κήρυκας και η Πρωινή, οι δύο ημερήσιες εφημερίδες της ομογένειας, έχουν πάρει θέση η μία απέναντι στην άλλη. Το παρασκήνιο δίνει και παίρνει σε Ουάσιγκτον, Αθήνα και Φανάρι. Ένα συγκλονιστικό γεγονός πυροδοτεί τη θυελλώδη πορεία που έμελλε να ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια μέχρι και τα τέλη του 1999, όταν στο πηδάλιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής ανέρχεται ο «νηφάλιος» –σε βαθμό πνευματικής νωθρότητας και διοικητικής απραξίας, όπως απεδείχθη εν συνεχεία, το διάστημα 2000-2015– επίσκοπος μέχρι τότε Βρεσθένης Δημήτριος.
Είκοσι χρόνια πριν φτάνει απροσδόκητα στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής ένα φαξ από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης με αποδέκτη τον τότε Αρχιεπίσκοπο της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Ιεράς Μητροπόλεως Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβο. Το περιεχόμενο του μηνύματος ήταν ξεκάθαρο: ζητούσε πάραυτα την παραίτηση του Αρχιεπισκόπου, ειδάλλως θα τηρούνταν όσα προβλέπουν οι ιεροί κανόνες, δηλαδή καθαίρεση. Αιτία ήταν το εκκλησιαστικό πραξικόπημα που επιχειρούνταν από τον ισχυρό Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο, εν αγνοία φυσικά του Οικουμενικού Πατριαρχείου, με σκοπό την ανύψωση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής καταρχάς σε αυτοκέφαλη και εν συνεχεία σε Πατριαρχείο των Αμερικανών Ορθοδόξων υπό τον ίδιο. Το πλαίσιο, εξάλλου, ήταν σχεδόν έτοιμο. Το εκκλησιαστικό υπόβαθρο είχε ήδη τεθεί με την ίδρυση της Standing Conference of the Canonical Orthodox Bishops in the Americas (SCOBA).
Όμως το Οικουμενικό Πατριαρχείο δρα ακαριαία χάρη στην εκ των έσω ενημέρωση που έχει. Ο δεύτερος τη τάξει εκκλησιαστικός ανήρ αμέσως μετά τον Ιάκωβο και εξ απορρήτων του ειδοποιεί εγκαίρως το Φανάρι και γίνονται όλα όσα έπρεπε να γίνουν. Με την παραίτηση του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου το εκκλησιαστικό πραξικόπημα αποφεύγεται. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο μόλις έχει διασώσει μια από τις μεγαλύτερες πηγές οικονομικής αιμοδοσίας του, αλλά και την ισχυρότερη «επαρχία» του. Η «βόμβα μεγατόνων» έχει σκάσει με την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής –προσωπικό και ποίμνιο– να είναι ανάστατη. Τα τηλέφωνα και τα φαξ (δεν ήταν διαδομένη τότε η ηλεκτρονική αλληλογραφία) μεταξύ Φαναρίου, Αθήνας και Νέας Υόρκης έχουν ανάψει. Η απόφαση, ωστόσο, του Πατριάρχη Βαρθολομαίου είναι αμετάκλητη.
Ένας κληρικός, κρυμμένος πίσω από τα γεγονότα, παρακολουθεί στο παρασκήνιο γεμάτος αγωνία τις διαδοχικές εξελίξεις. Ο λόγος για το πνευματικό τέκνο του Ιακώβου, που επρόκειτο να παίξει στη συνέχεια καθοριστικό ρόλο στα πράγματα μεταξύ Αθήνας, Ουάσιγκτον αλλά και Κωνσταντινούπολης, τον μόνιμο αντιπρόσωπο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, εξ Ηλείας καταγόμενο Άλεξ Καρλούτσο. Ήταν ο νούμερο δύο κληρικός μέχρι τότε, ο άνθρωπος που συνόδευε σε όλες τις υψηλές επαφές του από τη δεκαετία του 1970 μέχρι το τέλος της πολυκύμαντης ποιμαντορίας του τον Ιάκωβο.
Οι επαφές με ελληνικά «τζάκια»
Ειδική υπόμνηση αξίζει να γίνει στις σχέσεις του Άλεξ Καρλούτσου με ισχυρές οικογένειες, πρόσωπα και επιχειρηματίες από το ελληνικό οικονομικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Με κάποιους τον συνδέει στενή φιλία, με άλλους, πάλι, διατηρεί πιο χαλαρή σχέση, αλλά ο δεσμός «ενεργοποιείται» αναλόγως των πολιτικών δεδομένων ένθεν κακείθεν. Από τη μια ή την άλλη πλευρά του Ατλαντικού…
Πρώτη σε αυτό τον κατάλογο δικαιωματικά ανήκει η οικογένεια Αγγελόπουλου, με συνδετικό κρίκο το Οικουμενικό Πατριαρχείο και προσωπικά τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Όσα κι αν γραφούν θα είναι λίγα. Είναι βιβλίο ολόκληρο, που κάποτε είναι βέβαιο πως κάποιος θα γράψει…
Από το πανόραμα, βέβαια, των Ελλήνων επιχειρηματιών θα πει ψέματα όποιος ισχυριστεί ότι ουδέποτε επεδίωξε έστω μια συνάντηση με τον δυναμικό κληρικό της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής και του Οικουμενικού Πατριαρχείου, του οποίου το όνομα αποτελεί ένα είδος «θρύλου» στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Όλοι κάποια στιγμή «στις δόξες τους» ζήτησαν επαφή μαζί του, γιατί εκείνος ήταν το «κλειδί» για τον Λευκό Οίκο. Αυτό ήταν για πολλά χρόνια το κοινό μυστικό στην υψηλή κοινωνία των Αθηνών. Τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Ωστόσο, όποια ονόματα από τις παραδοσιακές οικογένειες εφοπλιστών, βιομηχάνων, εκδοτών ή μεγαλοεργολάβων και να αναφέρουμε θα βρίσκεται στο καρνέ του κληρικού. Οπότε η οποιαδήποτε μεμονωμένη αναφορά θα αδικήσει τους υπόλοιπους. Και, πιστέψτε μας, πρόκειται για δεκάδες, αν όχι για εκατοντάδες…
Ακολουθεί η οικογένεια Μητσοτάκη, με κατά καιρούς αναθέρμανση της επικοινωνίας με την Ντόρα Μπακογιάννη και, φυσικά, με τον επίτιμο πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, αναλόγως της πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα. Ο ρόλος του πατρός Αλέξανδρου υπήρξε καθοριστικός για την ανάπτυξη σχέσεων της οικογένειας Μητσοτάκη με την οικογένεια Μπους – με τον Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο ο πατήρ Άλεξ διατηρεί στενή επαφή. Φήμες, εξάλλου, στους υψηλούς κύκλους της ελληνοαμερικανικής κοινότητας αναφέρουν ότι βρίσκεται πίσω από τη γνωριμία της «αγίας οικογένειας» και με τον επίσης γνωστό Ελληνοαμερικανό Τζον Κατσιματίδη – μια σχέση που πολύ θα ήθελε να ξεχάσει ο γνωστός μεγαλοεπιχειρηματίας, αφού του κόστισε πάνω από 190 εκατ. δολάρια όταν του υποσχέθηκαν πως θα κέρδιζε αν εμπλεκόταν στην αγοραπωλησία μετοχών του ΟΤΕ…
Επαφές έχει όμως και με τον Γιώργο Παπανδρέου, όπως και με αρκετούς ανθρώπους από τον στενό κύκλο συνεργατών του πρώην πρωθυπουργού. Όσο για τον συνδετικό του κρίκο με τον Αντώνη Σαμαρά είναι η οικογένεια του Άλεξ Σπανού, με τον οποίο ο ισχυρός κληρικός συνδέεται με στενότατη σχέση φιλίας αλλά και συνεργασίας. Λίγοι γνωρίζουν ότι στα δύσκολα χρόνια του Αντώνη Σαμαρά ο Ελληνοαμερικανός μεγιστάνας τον στήριξε αρκετές φορές με κάθε τρόπο –και οικονομικά– χάρη στη θερμή παρότρυνση Καρλούτσου.
Οι πληροφορίες για τον π. Αλέξανδρο Καρλούτσο και η φωτογραφία είναι του Άλεξ Στεφανόπουλου από τα epikaira.gr