Του Αναστασίου Μαρίνη, θεολόγου
Με αναφορά στους όρους «Μακεδονική» Εκκλησία και «Μακεδόνες» για το λαό των Σκοπίων, παραχώρησε συνέντευξη ο Αρχιεπίσκοπος των Σκοπίων κ. Στέφανος, εχθές, Δευτέρα, 25 Ιουλίου 2022, στη σερβική εφημερίδα “Politika”, σύμφωνα με το ope.gr.
Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Στέφανος, όταν ρωτήθηκε για το όνομα «Αρχιεπισκοπή Αχρίδος» και αν αυτό είναι αποδεκτό από τη «Μακεδονική» Εκκλησία, όπως την αποκάλεσε ο δημοσιογράφος της “Politika”, απάντησε: «Δεν έχουμε πρόβλημα να μας αποκαλούν με το όνομα αυτό, αφού είμαστε κληρονόμοι της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος. Πρέπει , όμως, όλοι να κατανοήσουν ότι δε γίνεται να μας αποκαλούν κάτι άλλο από αυτό που πραγματικά είμαστε, δηλαδή «Μακεδόνες».
Μἀλιστα, ο Αρχιεπίσκοπος εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι όποιες αντιδράσεις τπάρχουν από τον ελληνόφωνο ορθόδοξο κόσμο, σχετικά με το όνομα «Μακεδονική» Εκκλησία, θα ξεπεραστούν, πάντοτε στ᾿ όνομα της καλής συνργασίας και της αγάπης του Χριστού.
Όσον αφορά δε την Αυτοκεφαλία, εμφανίστηκε αισιόδοξος, αναμένοντας το Οικουμενικό Πατριαρχείο να ολοκληρώσει αυτή την εκκλησιαστική κοινωνία, εκδίδοντας τόμο Αυτοκεφαλίας, ώστε η Εκκλησία των Σκοπίων να μπορεί να μνημονεύεται στα Δίπτυχα απ᾿ όλους τους ορθοδόξους.
Οι δηλώσεις του κ. Στεφάνου με αναφορά στ᾿ όνομα «Μακεδονική» για την Εκκλησία των Σκοπίων προκαλούν πολλά ερωτηματικά, καθώς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στη Σύνοδο της 9ης Μαΐου 2022, με την οποία και αποφάσισε να προβεί σε εκκλησιαστική κοινωνία με την Εκκλησία των Σκοπίων μετά από 55 χρόνια, είχε δηλώσει κατηγορηματικά: «Ἀναγνωρίζει ὡς ὄνομα τῆς Ἐκκλησίας ταύτης τό «Ἀχρίδος» (νοουμένης τῆς περιοχῆς τῆς δικαιοδοσίας αὐτῆς μόνον ἐντός τῶν ὁρίων τῆς ἐπικρατείας τοῦ κράτους τῆς Βορείου Μακεδονίας), ὡς ὑπεσχέθη ἐγγράφως πρός τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καί ὁ Προκαθήμενος αὐτῆς, ἀποκλείουσα τόν ὅρον «Μακεδονική» καί οἱοδήτι ἄλλο παράγωγον τῆς λέξεως «Μακεδονία»».
Λίγο αργότερα, την Κυριακή της Πεντηκοστής, στο Συλλείτουργο στο Φανάρι του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου και του κ. Στέφανου, φάνηκε πως η Εκκλησία των Σκοπίων ήταν έτοιμη να μην επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος, κάτι που την απομόνωσε διεθνώς.
Στο Συλλείτουργο, κ. Βαρθολομαίος απευθυνόμενος στον κ. Στέφανο, σχετικά με αυτά τα παρελθόντα λάθη των Σκοπιανών, είχε δηλώσει: «Εάν η Ορθόδοξος ενότητα ερμηνευθεί υπό το πρίσμα των κοινωνικών ή πολιτειακών σχημάτων και ορισθεί ως κοινοπολιτεία και ομόσπονδος σχηματισμός, τότε έχουμε εκτραπεί της αληθείας. Τότε παύουμε να είμαστε Ορθόδοξοι. Ελπίζουμε ότι θα είστε σταθεροί στις δεσμεύσεις σας και ότι τα λάθη του παρελθόντος θα αποτελούν πηγή γνώσεως προς αποφυγήν επαναλείψεως. Ελπίζουμε ότι ο διαρκής κίνδυνος της Ορθοδοξίας, ο εθνοφυλετισμός, θα αποτελεί μακρινό και μη επαναπροσεγγίσιμο παρελθόν. Αναμένουμε μεγαλύτερη προσοχή και βαθύτερη προσέγγιση των εκκλησιαστικών θεμάτων και σας διαβεβαιούμε ότι είμεθα ότι είμαστε πρόθυμοι να σταθούμε στο πλευρό σας εις το διηνεκές. Η Κωνσταντινούπολη τυγχάνει η γενέτειρά σας, η πνευματική μας μήτρα και έχετε χρέος να καλλιεργείσετε μετ’ αυτής έτη και έτη και επί πάντα και πάσι δεσμούς ακαταλύτους τη δυνάμη του πανσθενουργού Αγίου Πνεύματος»,
Την ίδια ώρα, το Πατριαρχείο της Βουλγαρίας παρακολουθεί τις εξελίξεις και εμμένει πιστό στην ανακοίνωση που εξέδωσε την 21η Ιουνίου 2022, σύμφωνα με την οποία αναγνωρίζει σε εκκλησιαστική κοινωνία την Εκκλησία των Σκοπίων, πλην, όμως, ζητά διευκρινίσεις για το όνομα «Αρχιεπισκοπή Αχρίδος», καθώς η Βουλγαρική Εκκλησία θεωρεί ότι παραχαράσσεται η όλη εκκλησιαστική ιστορία και η πορεία της.
«Η Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία – το Βουλγαρικό Πατριαρχείο – υποδέχεται με ευγνωμοσύνη προς τον Θεό και πνευματική χαρά την απόφαση για την παύση του σχίσματος και εισέρχεται σε κανονική και ευχαριστιακή κοινωνία με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Βόρειας Μακεδονίας. Το ζήτημα όμως, του ονόματος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Βόρειας Μακεδονίας πρέπει να εξεταστεί».
Με τις δηλώσεις αυτές του Αρχιεπισκόπου των Σκοπίων δυναμιτίζεται η όποια καλή διάθεση για την επίτευξη της ειρήνης και της θρησκευτικής ενότητας στην περιοχή των Βαλκανίων, κάτι που, προς στιγμήν, φάνηκε να είναι κοντά και, αργά αλλά σταθερά, να πραγματοποιείται.