Του Δημήτρη Καιρίδη
Ο λόγος ήταν ότι τα φετινά Χριστούγεννα συνέπεσαν με την πρώτη μέρα ζωής της Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Την προηγούμενη μέρα, ανήμερα των δικών μας Φώτων, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος παρέδωσε, σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, τον Τόμο της Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανική Εκκλησία.
Η αυτονόμηση της Ουκρανικής Εκκλησίας από τη Μόσχα θα πάρει καιρό για να ολοκληρωθεί καθώς το Ρωσικό Πατριαρχείο διατηρεί τον έλεγχο σε χιλιάδες ενορίες εντός της Ουκρανίας. Αρκετές από αυτές, σιγά-σιγά, περνούν στον έλεγχο του Πατριαρχείου του Κιέβου. Η μετάπτωση στον έλεγχο του Κιέβου, ιδίως στις περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας όπου πλειοψηφούν οι Ρωσόφωνοι, δεν θα είναι εύκολη.
Στο μεταξύ, η αντίδραση των Ρώσων και, προσωπικά, του Πρόεδρου Βλαντιμίρ Πούτιν υπήρξε σφοδρή. Ο Πούτιν δεν δίστασε να αποκαλέσει τον Βαρθολομαίο «Τούρκο Πατριάρχη» και να υπαινιχθεί ότι η παραχώρηση του Τόμου έγινε με αντάλλαγμα τον χρηματισμό του. Η εκκλησιαστική ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανίας είναι ένα σοβαρό πλήγμα στη στρατηγική του που ήθελε το Πατριαρχείο της Μόσχας να αποτελεί προέκταση της επιρροής του Κρεμλίνου σε όλη την πρώην σοβιετική επικράτεια. Άλλωστε, το Πατριαρχείο της Μόσχας είναι, με διαφορά, η πολυπληθέστερη Ορθόδοξη Εκκλησία με κοντά στα 100 εκατομμύρια πιστούς. Σχεδόν ένας στους δυο Ορθόδοξους Χριστιανούς σήμερα παγκοσμίως είναι Ρώσος.
Ωστόσο, η εκκλησιαστική ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανίας ήταν αναμενόμενη, ιδίως μετά τις επιθέσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2014, με την προσάρτηση της Κριμαίας και την υπόθαλψη του αποσχιστικού κινήματος στα ανατολικά της Ουκρανίας. Επιπλέον, η ανεξαρτητοποίηση ακολουθεί μια μακρά παράδοση στον Ορθόδοξο κόσμο. Η κρατική ανεξαρτησία οδηγεί και στην εκκλησιαστική, αρκεί να τηρούνται οι κανόνες και να γίνεται σεβαστή η πνευματική πρωτοκαθεδρία του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Αυτό έπραξαν οι αρχές του Κιέβου και αυτή τη μακρά παράδοση ακολούθησε ο Βαρθολομαίος.
Το Κίεβο υπήρξε κοιτίδα για τον εκχριστιανισμό των Σλάβων της Ανατολής από το Βυζάντιο. Τα φετινά Χριστούγεννα στο Κίεβο επαναβεβαίωσαν τη μακρά, υπερχιλιετή, σχέση με την Κωνσταντινούπολη. Ο Βαρθολομαίος βρέθηκε άθελά του στο επίκεντρο μιας πολιτικής διαμάχης. Ωστόσο, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει μακρά εμπειρία από τέτοιες διενέξεις. Στην τελετή παράδοσης του Τόμου, ο Βαρθολομαίος τόνισε ότι αυτός αποτελεί απόδειξη αγάπης και όχι επιβολής και πως η νέα αυτοκέφαλη εκκλησία θα πρέπει να είναι εκκλησία αγάπης και όχι αυταρχισμού. Σπουδαία λόγια που δύσκολα ακούν οι πολιτικοί.
φωτογραφία EPA
Πηγή:onalert.gr