Του Αναστασίου Μαρίνη, θεολόγου:
Σε μια κοινή προσπάθεια που εναντιώνεται και απορρίπτει τη διακήρυξη περί «Ρωσικού Κόσμου», πνευματικοί και ακαδημαϊκοί άνθρωποι και φορείς, ενώνουν τις φωνές τους.
Αναφερόμενοι στην άρνηση του Πατριαρχείου Μόσχας να καταδικάσει τις εχθροπραξίες από την πλευρά της Ρωσίας, σημειώνουν με έμαφαση: «Η υποστήριξη πολλών μελών της ιεραρχίας του Πατριαρχείου Μόσχας στον πόλεμο του Προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας έχει τις ρίζες της σε μια μορφή ορθόδοξου εθνοφυλετικού θρησκευτικού φονταμενταλισμού, με χαρακτήρα ολοκληρωτικό, που ονομάζεται «Russkii mir» ή «ρωσικός κόσμος». Πρόκειται για μια ψευδή διδασκαλία που προσελκύει πολλούς στην Ορθόδοξη Εκκλησία και η οποία έχει ακόμη υιοθετηθεί από την Ακροδεξιά, αλλά και από καθολικούς και προτεστάντες φονταμενταλιστές».
Και με σειρά θεολογικών επιχειρημάτων αποδομούν τον κοινό ισχυρισμό Πούτιν και Κυρίλλου, που πολλές φορές στο παρελθόν έχει προβληθεί, περί «ρωσικού κόσμου».
Ακολουθεί το κείμενο:
«Υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, ευσταθείας των αγίων του Θεού Εκκλησιών και της των πάντων ενώσεως, του Κυρίου δεηθώμεν» (Θεία Λειτουργία)
Εάν θέλετε να υπογράψετε και να στηρίξετε αυτή τη Διακήρυξη, ακολουθήστε τον σύνδεσμο https://forms.gle/uCBo8YVhTupjafoA6 και προσθέστε το όνομά σας.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022 αποτελεί ιστορική απειλή ενάντια σε έναν λαό που ανήκει στην ορθόδοξη παράδοση. Ακόμη πιο ανησυχητικό για τους ορθόδοξους πιστούς, ωστόσο, είναι ότι η ιεραρχία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας αρνήθηκε να αναγνωρίσει το γεγονός της εισβολής, εκδίδοντας αντ’ αυτού αόριστες δηλώσεις για την αναγκαιότητα ειρήνης υπό το φως των «γεγονότων» και των «εχθρών» στην Ουκρανία, ενώ τονίζει τον αδελφικό δεσμό μεταξύ του ουκρανικού και ρωσικού λαού ως μέρος της «Αγίας Ρωσίας», κατηγορώντας για τις εχθροπραξίες την κακή «Δύση», προτρέποντας μάλιστα τις κοινότητές τους να προσεύχονται με τρόπους που ενθαρρύνουν ενεργά την εχθρότητα.
Η υποστήριξη πολλών μελών της ιεραρχίας του Πατριαρχείου Μόσχας στον πόλεμο του Προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας έχει τις ρίζες της σε μια μορφή ορθόδοξου εθνοφυλετικού θρησκευτικού φονταμενταλισμού, με χαρακτήρα ολοκληρωτικό, που ονομάζεται «Russkii mir» ή «ρωσικός κόσμος». Πρόκειται για μια ψευδή διδασκαλία που προσελκύει πολλούς στην Ορθόδοξη Εκκλησία και η οποία έχει ακόμη υιοθετηθεί από την Ακροδεξιά, αλλά και από καθολικούς και προτεστάντες φονταμενταλιστές.
Στις ομιλίες τους κατά τα τελευταία 20 χρόνια, ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος (Gundiaev) έχουν επανειλημμένα επικαλεστεί και αναπτύξει την ιδεολογία αυτού του «ρωσικού κόσμου». Το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία και ξεκίνησε έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων στην περιοχή του Ντονμπάς της Ουκρανίας, μέχρι την έναρξη του πλήρους πολέμου κατά της Ουκρανίας σήμερα αλλά και γενικότερα, ο Πούτιν και ο Πατριάρχης Κύριλλος χρησιμοποίησαν την ιδεολογία του «ρωσικού κόσμου» ως κύρια δικαιολογία για την εισβολή. Η διδασκαλία αναφέρει ότι υπάρχει μια υπερεθνική ρωσική σφαίρα ή πολιτισμός, που ονομάζεται Αγία Ρωσία, που περιλαμβάνει τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία (και μερικές φορές τη Μολδαβία και το Καζακστάν), καθώς και τους Ρώσους και τους ρωσόφωνους σε όλο τον κόσμο. Υποστηρίζει ότι αυτός ο «ρωσικός κόσμος» έχει ένα κοινό πολιτικό κέντρο (Μόσχα), ένα κοινό πνευματικό κέντρο (το Κίεβο ως «μητέρα όλων των Ρως»), μια κοινή γλώσσα (ρωσικά), μια κοινή Εκκλησία (Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, Πατριαρχείο Μόσχας) και ένα κοινό πατριάρχη (Πατριάρχης Μόσχας), ο οποίος εργάζεται σε «συμφωνία» με έναν κοινό πρόεδρο/εθνικό ηγέτη (Πούτιν) προκειμένου να κυβερνήσει τον ρωσικό αυτόν κόσμο, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα μια κοινή ξεχωριστή πνευματικότητα, ηθική και πολιτισμό.
Σύμφωνα με τη διδασκαλία αυτή, απέναντι στον «ρωσικό κόσμο» στέκεται η διεφθαρμένη Δύση, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα δυτικοευρωπαϊκά έθνη, η οποία Δύση έχει συνθηκολογήσει με τον «φιλελευθερισμό», την «παγκοσμιοποίηση», τη «χριστιανοφοβία», τα «δικαιώματα των ομοφυλοφίλων» που προωθούνται στις παρελάσεις των ομοφυλοφίλων και τη «στρατευμένη εκκοσμίκευση». Απέναντι στη Δύση και όλους εκείνους τους Ορθοδόξους που έχουν εκπέσει σε σχίσμα και πλάνη (όπως ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και άλλες τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες που τον υποστηρίζουν) στέκεται το Πατριαρχείο Μόσχας, μαζί με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ως οι πραγματικοί υπερασπιστές της ορθόδοξης διδασκαλίας, την οποία αντιλαμβάνονται με όρους παραδοσιακής ηθικής, αυστηρής και άκαμπτης κατανόησης της παράδοσης και σεβασμού στην Αγία Ρωσία.
Από την ενθρόνιση του Πατριάρχη Κυρίλλου το 2009, οι ηγετικές φυσιογνωμίες του Πατριαρχείου Μόσχας, καθώς και οι εκπρόσωποι του Ρωσικού Κράτους, αρύονται διαρκώς από τις αρχές αυτές, με σκοπό να ανατρέψουν τη θεολογική βάση της ενότητας μεταξύ των Ορθοδόξων. Η αρχή της εθνικής οργάνωσης της Εκκλησίας καταδικάστηκε στη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης το 1872. Η ψευδής διδασκαλία του εθνοφυλετισμού αποτελεί τη βάση για την ιδεολογία του «ρωσικού κόσμου». Εάν θεωρούμε έγκυρες τέτοιες ψευδείς αρχές, τότε η Ορθόδοξη Εκκλησία παύει να είναι η Εκκλησία του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού, των Αποστόλων, του Συμβόλου Πίστεως Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως, των Οικουμενικών Συνόδων και των Πατέρων της Εκκλησίας. Η ενότητα καθίσταται τότε εγγενώς αδύνατη.
Επομένως, απορρίπτουμε την αίρεση του «ρωσικού κόσμου» και τις επαίσχυντες ενέργειες της κυβέρνησης της Ρωσίας για την κήρυξη του πολέμου κατά της Ουκρανίας, κάτι που πηγάζει από αυτήν την ποταπή και αδικαιολόγητη διδασκαλία με τη συμπαιγνία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ως βαθιά ανορθόδοξη, μη χριστιανική, στρεφόμενη κατά της ανθρωπότητας, η οποία ανθρωπότητα καλείται να δικαιωθεί… φωτιστεί… και να καθαρθεί «ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ καὶ ἐν τῷ Πνεύματι τοῦ Θεοῦ ἡμῶν» (Ακολουθία Βαπτίσματος). Όπως η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, έτσι και το Πατριαρχείο Μόσχας του Πατριάρχη Κυρίλλου εισέβαλε στην Ορθόδοξη Εκκλησία, για παράδειγμα, στην Αφρική, προκαλώντας διχασμό και διαμάχες, με ανείπωτες απώλειες όχι μόνο στο σώμα, αλλά και στην ψυχή, θέτοντας σε κίνδυνο τη σωτηρία των πιστών.
Ενώπιον της διδασκαλίας του «ρωσικού κόσμου» που καταστρέφει και διχάζει την Εκκλησία, και εμπνεόμενοι από το Ευαγγέλιο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και την Ιερά Παράδοση του Ζώντος Σώματός Του, της Ορθόδοξης Εκκλησίας, διακηρύττουμε και ομολογούμε τις ακόλουθες αλήθειες:
1. «Ἡ βασιλεία ἡ ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου· εἰ ἐκ τοῦ κόσμου τούτου ἦν ἡ βασιλεία ἡ ἐμή, οἱ ὑπηρέται ἂν οἱ ἐμοὶ ἠγωνίζοντο, ἵνα μὴ παραδοθῶ τοῖς Ἰουδαίοις· νῦν δὲ ἡ βασιλεία ἡ ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐντεῦθεν» (Ιω. 18, 36) [1].
Πρεσβεύουμε ότι ο θεϊκός σκοπός και η εκπλήρωση της ιστορίας, το τέλος της, είναι ο ερχομός της Βασιλείας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, μια Βασιλεία η οποία διακρίνεται από δικαιοσύνη, ειρήνη και χαρά εν Αγίω Πνεύματι, και η οποία μαρτυρείται από την Αγία Γραφή, όπως ερμηνεύεται αυθεντικά από τους Πατέρες της Εκκλησίας. Αυτή είναι η Βασίλεια της οποίας αποκτούμε πρόγευση σε κάθε Θεία Λειτουργία: «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων!» (Θεία Λειτουργία). Αυτή η Βασιλεία είναι το μοναδικό θεμέλιο και εξουσία, τόσο για τους Ορθοδόξους όσο και για όλους τους χριστιανούς. Για την Ορθοδοξία ως Σώμα του Ζώντος Χριστού δεν υπάρχει πηγή αποκάλυψης, καμία βάση για κοινότητα, κοινωνία, κράτος, νόμο, προσωπική ταυτότητα και διδασκαλία που να διακρίνεται από ό,τι αποκαλύπτεται από και μέσω του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και του Πνεύματος του Θεού.
Καταδικάζουμε, λοιπόν, ως μη ορθόδοξη και απορρίπτουμε κάθε διδασκαλία που επιδιώκει να αντικαταστήσει τη Βασιλεία του Θεού, που είδαν οι προφήτες, που κηρύχθηκε και εγκαινιάστηκε από τον Χριστό, διδάχτηκε από τους αποστόλους, προσελήφθη ως σοφία από την Εκκλησία, διατυπώθηκε ως δόγμα από τους Πατέρες και βιώθηκε σε κάθε Θεία Λειτουργία, με ένα βασίλειο αυτού του κόσμου, είτε της Αγίας Ρωσίας, είτε του Ιερού Βυζαντίου, είτε οποιουδήποτε άλλου επίγειου βασιλείου, και η οποία σφετερίζεται έτσι την εξουσία του ίδιου του Χριστού να παραδώσει τη Βασιλεία στον Θεό και Πατέρα (Α΄ Κορ. 15, 24) και αρνείται τη δύναμη του Θεού να σκουπίσει κάθε δάκρυ από κάθε μάτι (Αποκ. 21, 4). Καταδικάζουμε απερίφραστα κάθε μορφή θεολογίας που αρνείται ότι οι χριστιανοί είναι μετανάστες και πρόσφυγες σε αυτόν τον κόσμο (Εβρ. 13, 14), δηλαδή το γεγονός ότι «ἡμῶν γὰρ τὸ πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει, ἐξ οὗ καὶ σωτῆρα ἀπεκδεχόμεθα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν», (Φιλιπ. 3, 20) και ότι οι χριστιανοί «πατρίδας οἱκούσιν ἰδίας, ἀλλ’ ὠς πάροικοι· μετέχουσι πάντων ὠς πολίται, καὶ πάνθ’ ὑπομένουσιν ὠς ξένοι· πᾶσα ξένη πατρίς ἐστίν αὐτῶν, καὶ πᾶσα πατρίς ξένη» (Επιστολή προς Διόγνητον, 5).
2. «Ἀπόδοτε οὖν τὰ Καίσαρος Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ» (Ματθ. 22, 21).
Πρεσβεύουμε ότι, εν αναμονή του τελικού θριάμβου της Βασιλείας του Θεού, αναγνωρίζουμε τη μοναδική και απόλυτη εξουσία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Κατά τον παρόντα αιώνα, οι επίγειοι άρχοντες παρέχουν ειρήνη, ώστε ο λαός του Θεού να μπορεί να διάγει «ἤρεμον καὶ ἡσύχιον βίον […]ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καὶ σεμνότητι». (Α΄ Τιμόθ. 2, 2). Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένα έθνος, κράτος ή τάξη της ανθρώπινης ζωής που να μπορεί να ασκήσει πάνω μας περισσότερη εξουσία από τον Ιησού Χριστό, στο όνομα του οποίου «πᾶν γόνυ κάμψῃ ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων» (Φιλιπ. 2, 10).
Καταδικάζουμε, λοιπόν, ως μη ορθόδοξη και απορρίπτουμε κάθε διδασκαλία που θα υπέτασσε τη Βασιλεία του Θεού, η οποία φανερώνεται στη Μία Αγία Εκκλησία του Θεού, σε οποιοδήποτε βασίλειο αυτού του κόσμου, αναζητώντας σε άλλους εκκλησιαστικούς ή κοσμικούς άρχοντες τη δικαίωση και τη λύτρωση. Απορρίπτουμε κατηγορηματικά όλες τις μορφές διακυβέρνησης που θεοποιούν το κράτος (θεοκρατία) και απορροφούν την Εκκλησία, στερώντας από αυτή την ελευθερία της να σταθεί προφητικά ενάντια σε κάθε αδικία. Επιπλήττουμε, επίσης, όλους εκείνους που πρεσβεύουν τον καισαροπαπισμό, αντικαθιστώντας την τελική υπακοή τους στον εσταυρωμένο και αναστημένο Κύριο με εκείνη σε οποιονδήποτε ηγέτη που έχει εξουσία και ισχυρίζεται ότι είναι χρισμένος από τον Θεό, είτε φέρει τον τίτλο του «Καίσαρα», του «Αυτοκράτορα», του Τσάρου» ή του «Προέδρου».
3. «Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Γαλ. 3, 28).
Πρεσβεύουμε ότι η διαίρεση της ανθρωπότητας σε ομάδες με βάση τη φυλή, τη θρησκεία, τη γλώσσα, την εθνικότητα ή οποιοδήποτε άλλο δευτερεύον χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ύπαρξης συνιστά χαρακτηριστικό αυτού του ατελούς και αμαρτωλού κόσμου. Ακολουθώντας την πατερική παράδοση αυτές οι διακρίσεις χαρακτηρίζονται ως «διακρίσεις τῆς σαρκός» (Αγ. Γρηγόριος Θεολόγος, Λόγος 7, 23). Η διεκδίκηση από μια ομάδα ανωτερότητας έναντι άλλων αποτελεί ένα χαρακτηριστικό κακό τέτοιων διαιρέσεων, οι οποίες είναι εντελώς αντίθετες με το Ευαγγέλιο, όπου όλοι είναι ένα και ίσοι εν Χριστώ, όλοι πρέπει να λογοδοτούν σε αυτόν για τις πράξεις τους και όλοι έχουν πρόσβαση στην αγάπη και τη συγχώρεσή του, όχι ως μέλη συγκεκριμένων κοινωνικών ή εθνοτικών ομάδων, αλλά ως πρόσωπα που δημιουργήθηκαν και γεννήθηκαν ίσα κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού (Γέν. 1, 26).
Επομένως, καταδικάζουμε ως μη ορθόδοξη και απορρίπτουμε κάθε διδασκαλία που αποδίδει θεϊκή προέλευση ή εξουσία, ιδιαίτερη ιερότητα ή καθαρότητα σε οποιαδήποτε μεμονωμένη τοπική, εθνική ή εθνοτική ταυτότητα ή χαρακτηρίζει οποιονδήποτε συγκεκριμένο πολιτισμό ως ιδιαίτερο ή θεόθεν προορισμένο, είτε πρόκειται για τον ελληνικό, ρουμανικό, ρωσικό, ουκρανικό ή οποιοδήποτε άλλο πολιτισμό.
4. «Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου καὶ μισήσεις τὸν ἐχθρόν σου. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καὶ διωκόντων ὑμᾶς, ὅπως γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ὅτι τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους» (Ματθ. 5, 43-45).
Ακολουθώντας την εντολή του Κυρίου μας, πρεσβεύουμε ότι, όπως δηλώνει ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, «όποιος δεν αγαπάει τους εχθρούς, σ’ αυτόν δεν κατοικεί η χάρη του Θεού» και ότι δεν μπορούμε να γνωρίσουμε την ειρήνη αν δεν αγαπήσουμε τους εχθρούς μας. Ως εκ τούτου, η διεξαγωγή του πολέμου αποτελεί την έσχατη απόδειξη αποτυχίας του νόμου της αγάπης του Χριστού.
Επομένως, καταδικάζουμε ως μη ορθόδοξη και απορρίπτουμε κάθε διδασκαλία που ενθαρρύνει τη διαίρεση, τη δυσπιστία, το μίσος και τη βία μεταξύ των λαών, των θρησκειών, των ομολογιών, των εθνών ή των κρατών. Καταδικάζουμε, περαιτέρω, ως μη ορθόδοξη και απορρίπτουμε κάθε διδασκαλία που δαιμονοποιεί ή ενθαρρύνει τη δαιμονοποίηση εκείνων που ένα κράτος ή μια κοινωνία θεωρεί «άλλους», συμπεριλαμβανομένων των ξένων, των πολιτικών και θρησκευτικών διαφωνούντων, όπως και άλλων κοινωνικών μειονοτήτων που έχουν στιγματιστεί. Απορρίπτουμε κάθε μανιχαϊστική και γνωστική διαίρεση που θα εξύψωνε έναν ιερό ορθόδοξο ανατολικό πολιτισμό και τους ορθόδοξους λαούς του, πάνω από μια ταπεινωμένη και ανήθικη «Δύση». Είναι ιδιαίτερα προσβλητικό να καταδικάζουμε άλλα έθνη μέσω ειδικών λειτουργικών αιτήσεων της Εκκλησίας, εξυψώνοντας τα μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας και τους πολιτισμούς της ως πνευματικά εξαγιασμένους σε σύγκριση με τους σαρκικούς, κοσμικούς «ετεροδόξους».
5. «Πορευθέντες δὲ μάθετε τί ἐστιν ἔλεον θέλω καὶ οὐ θυσίαν. οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς εἰς μετάνοιαν» (Ματθ. 9, 13· πρβλ. Ωσηέ 6, 6 και Ησ. 1, 11-17).
Πρεσβεύουμε ότι ο Χριστός μας καλεί να εξασκήσουμε ως πρόσωπα και ως κοινότητες φιλανθρωπία στους φτωχούς, τους πεινασμένους, τους άστεγους, τους πρόσφυγες, τους μετανάστες, τους ασθενείς και τους πάσχοντες και να αναζητήσουμε δικαιοσύνη για τους κατατρεγμένους, τους αναξιοπαθούντες και τους άπορους. Αν αρνηθούμε το κάλεσμα του πλησίον μας, πραγματικά, εάν αντ’ αυτού χτυπάμε και ληστεύουμε, αφήνοντας τον πλησίον μας αιμόφυρτο και ετοιμοθάνατο στην άκρη του δρόμου (Παραβολή του Καλού Σαμαρείτη, Λουκ. 10, 25-37), τότε δεν συστοιχούμαστε προς την αγάπη του Χριστού καθοδόν προς τη Βασιλεία του Θεού, αλλά έχουμε καταστεί εχθροί του Χριστού και της Εκκλησίας του. Καλούμαστε όχι απλώς να προσευχόμαστε υπέρ της ειρήνης, αλλά να σηκώσουμε το ανάστημά μας ενεργά και προφητικά καταδικάζοντας την αδικία, επιδιώκοντας την ειρήνη ακόμα και με τίμημα την ίδια μας τη ζωή. «Μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται» (Ματθ. 5, 9). Η εκ μέρους μας προσφορά της θυσίας της Λειτουργίας και της προσευχής, ενώ την ίδια στιγμή αρνούμαστε να ενεργήσουμε θυσιαστικά, συνιστά θυσία καταδίκης σε αντίθεση προς ό,τι προσφέρεται εν Χριστώ (Ματθ. 5, 22-26 και Α΄ Κορ. 11, 27-32).
Καταδικάζουμε, λοιπόν, ως μη ορθόδοξη και απορρίπτουμε την προώθηση της πνευματικής «απάθειας» (quietism) μεταξύ των πιστών και των κληρικών της Εκκλησίας, από τον Πατριάρχη μέχρι τον πιο απλό λαϊκό. Επιπλήττουμε εκείνους που προσεύχονται υπέρ της ειρήνης, ενώ στην πράξη αποτυγχάνουν να εργαστούν υπέρ της ειρήνης, είτε από φόβο είτε από έλλειψη πίστης.
6. «Ἐὰν ὑμεῖς μείνητε ἐν τῷ λόγῳ τῷ ἐμῷ, ἀληθῶς μαθηταί μού ἐστε, καὶ γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν, καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ιω. 8, 31-32).
Πρεσβεύουμε ότι ο Ιησούς καλεί τους μαθητές του όχι μόνο να μάθουν την αλήθεια, αλλά και να διακηρύξουν την αλήθεια: «ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν» (Ματθ. 5, 37). Μια πλήρους κλίμακας εισβολή σε μια γειτονική χώρα από τη δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο δεν είναι απλώς μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», «γεγονότα» ή «σύγκρουση» ή οποιοσδήποτε άλλος κατ’ ευφημισμόν χαρακτηρισμός που επιλέγεται προκειμένου να αρνηθεί κανείς την ίδια την πραγματικότητα. Πρόκειται, πολύ περισσότερο, για μια πλήρους κλίμακας στρατιωτική εισβολή που έχει ήδη οδηγήσει σε πολλούς θανάτους άμαχων πολιτών και στρατιωτών, τη βίαιη διακοπή της ζωής περισσότερων από σαράντα τεσσάρων εκατομμυρίων ανθρώπων και τον εκτοπισμό και την εξορία άνω των δύο εκατομμυρίων ανθρώπων (σύμφωνα με τα στοιχεία της 13ης Μαρτίου 2022). Η αλήθεια αυτή θα πρέπει να ειπωθεί ανοικτά, όσο οδυνηρή κι αν είναι.
Επομένως, καταδικάζουμε ως μη ορθόδοξη και απορρίπτουμε οποιαδήποτε διδασκαλία ή ενέργεια που αρνείται να πει την αλήθεια ή καταπνίγει ενεργά την αλήθεια για τα δεινά που διαπράττονται κατά του Ευαγγελίου του Χριστού στην Ουκρανία. Καταδικάζουμε απόλυτα κάθε συζήτηση περί «αδελφοκτόνου πολέμου», «επανάληψης της αμαρτίας του Κάιν, που σκότωσε τον ίδιο του τον αδελφό από φθόνο», εάν η συζήτηση αυτή δεν αναγνωρίζει ρητά τη δολοφονική πρόθεση και την υπαιτιότητα της μιας πλευράς έναντι της άλλης (Αποκ. 3, 15-16).
Δηλώνουμε ότι οι αλήθειες που πρεσβεύουμε και τα σφάλματα που καταδικάζουμε και απορρίπτουμε παραπάνω ως μη ορθόδοξα, θεμελιώνονται στο Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού και στην Ιερά Παράδοση της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης. Καλούμε λοιπόν, όλους όσους αποδέχονται αυτή τη διακήρυξη να λάβουν υπ’ όψιν τους αυτές τις θεολογικές αρχές κατά τη λήψη των αποφάσεών τους στην εκκλησιαστική πολιτική. Παρακαλούμε επίσης όλους όσους αφορά αυτή η διακήρυξη να επιστρέψουν στην «ἑνότητα τοῦ Πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης» (Εφ. 4, 3).
13 Μαρτίου 2022, Κυριακή της Ορθοδοξίας
Εάν θέλετε να υπογράψετε και να στηρίξετε αυτή τη Διακήρυξη, ακολουθήστε τον σύνδεσμο https://forms.gle/uCBo8YVhTupjafoA6 και προσθέστε το όνομά σας.
Η λίστα των υπογραφών ενημερώνεται άμεσα εδώ: https://bit.ly/3MOq0Le
Τουλάχιστον μια φορά την ημέρα θα ενημερώνονται οι υπογραφές και στο πλήρες κείμενο της Διακήρυξης.
[1] Όλα τα βιβλικά παραθέματα προέρχονται από το πατριαρχικό κείμενο στην έκδοση της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας.
Η οικουμενική ανταπόκριση του ανωτέρω κειμένου, πέραν της συλλογής υπογραφών, αποτυπώνεται και από το γεγονός της ταυτόχρονης -σχεδόν- μετάφρασής του, σε πολλές γλώσσες, όπως ενδεικτικά αναφέρουμε:
στα Αγγλικά: https://www.polymerwsvolos.org/2022/03/13/a–declaration–on–the–russian–world–russkii–mir–teaching/
στα Ρωσικά: https://publicorthodoxy.org/ru/2022/03/13/10845/
στα Σερβικά: https://publicorthodoxy.org/sr/2022/03/13/10845/
στα Βουλγαρικά: https://publicorthodoxy.org/bg/2022/03/13/10845/
στα Ρουμανικά: https://publicorthodoxy.org/ro/2022/03/13/declaratie–privind–invatatura–lumii–ruse/
ακόμη και στα Αραβικά: https://www.polymerwsvolos.org/2022/03/15/declaration_against_russkii_mir_arabic/