Εορτή Υψώσεως Τιμίου Σταυρού στη Μονή Τιμίου Σταυρού – Βίντεο
Λαμπρά και με θρησκευτικη ευλάβεια εορτάστηκε η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού στην Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.
Τὴν πρώτην Κυριακὴν μετὰ τὴν Ὕψωσιν, 18ην Σεπτεμβρίου / 1ην Ὀκτωβρίου 2017, ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατὴρ ἡμῶν καὶ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, ἀκολουθῶν τὴν Ἱεροσολυμιτικὴν τάξιν, προεξῆρξε τῆς Θείας Λειτουργίας εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τὴν κειμένην εἰς τὴν Δυτικὴν Ἱερουσαλὴμ πλησίον τοῦ Ἑβραϊκοῦ Κοινοβουλίου.
Εἰς τόν χῶρον τῆς Ἱερᾶς ταύτης Μονῆς διατηρεῖται ἡ παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ἐφυτεύθη ὑπὸ τοῦ Λὼτ τὸ ξύλον, ἐξ οὗ κατεσκευάσθη ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου. Εἰς τὴν Μονὴν ταύτην διετήρει τὸ Πατριαρχεῖον ἀπὸ τοῦ 1845 ἕως τοῦ 1909 Ἀνωτάτην Θεολογικὴν Σχολήν, ἐκ τῆς ὁποίας ἀπεφοίτησαν ἀξιολογώτατοι θεολόγοι τῆς Ἐκκλησίας, κληρικοὶ καὶ λαϊκοὶ καὶ πλεῖστοι τῶν Ἁγιοταφιτῶν Πατέρων τοῦ δευτέρου ἡμίσεως τοῦ 19ου καὶ τῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνος, ὡς ὁ μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ καθηγητὴς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ὁ Μελέτιος Μεταξάκης, ὁ Κάλλιστος Μηλαρᾶς καὶ Τιμόθεος ὁ Θέμελης Πατριάρχης Ἱεροσολύμων καὶ πολλοὶ ἄλλοι.
Εἰς τὸν ἀρχαῖον Ναὸν τῆς Μονῆς ταύτης, μετὰ βυζαντινῶν ψηφιδωτῶν εἰς τὸ δάπεδον καὶ θαυμασίων τοιχογραφιῶν, ἐτέλεσε τὴν Θείαν Λειτουργίαν ὁ Μακαριώτατος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἰορδάνου κ. Θεοφυλάκτου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, τῶν ὁποίων προηγεῖτο ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Ἱερώνυμος, τοῦ Δραγουμανεύοντος Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Καλλίστου, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί ἄλλων, ψάλλοντος τοῦ Λαμπαδαρίου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως Γεωργίου Ἀλβανοῦ, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Χρήστου Σοφιανοπούλου καί μελῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Γενικοῦ Προξενείου καὶ μετέχοντος ἐν προσευχῇ ἐκκλησιάσματος ἐκ τῶν ἐναπομεινάντων ὀλίγων μελῶν τῆς Ἑλληνικῆς Παροικίας τῆς Δυτικῆς πόλεως τῶν Ἱεροσολύμων, ἀλλὰ καὶ τῆς Παλαιᾶς Πόλεως καὶ μοναχῶν καὶ μοναζουσῶν.
Διαρκούσης τῆς Θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος ὡμίλησε διὰ τῆς κάτωθι ὁμιλίας Αὐτοῦ ἑλληνιστὶ ὡς ἕπεται:
«Σήμερον ἐξέλαμψε φωτοειδής ὥσπερ ἥλιος, ὁ Σταυρός σου ὁ Τίμιος Χριστέ στηριζόμενος, ἐν Κρανίου τόπῳ, τῷ δεδοξασμένῳ. Καί ἀνυψούμενος Σωτήρ ἐπί τό ὄρος σου τό πανάγιον δηλοῖ ἐμφαντικώτατα ὡς δι᾽ αὐτοῦ παντοδύναμε, τήν ἡμῶν φύσιν ὕψωσας, οὐρανοῖς ὡς φιλάνθρωπος», ἀναφωνεῖ ὁ μελῳδός τῆς Ἐκκλησίας.
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί.
Χάριτι Θεοῦ καί τῇ δυνάμει τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ ἐπιτελοῦμεν σήμερον τήν ἱεράν ταύτην εὐχαριστιακήν Σύναξιν ἐπί τῇ ὑψώσει τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἐν τῷ ἱερῷ τόπῳ, ἔνθα κατά τήν παράδοσιν ὁ Λώτ, ὁ ἀνεψιός τοῦ Πατριάρχου Ἀβραάμ, ἐφύτευσεν τούς τρεῖς δαυλούς, οἱ ὁποῖοι ἐβλάστησαν. Οἱ δέ δαυλοί συνέκειντο ἐκ πεύκης, κέδρου καί κυπαρίσσου. Ἐκ τοῦ τρισυνθέτου τούτου δένδρου μία ἐκ τῶν ράβδων αὐτοῦ ἐχρησίμευσε πρός κατασκευήν τοῦ Σταυροῦ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἡ ἐν τῇ ἐπωνύμῳ ταύτῃ ἱστορικῇ Μονῇ τοῦ Σταυροῦ ἐπιτελουμένη ἐτήσιος ἑορτή, ἀποτελεῖ προέκτασιν τῆς μεγάλης ἑορτῆς, ἡ ὁποία ἐγένετο πρό ἡμερῶν ἐν αὐτῷ τῷ σεβασμίῳ τόπῳ τῆς εὑρέσεως ἀλλά καί ἐν τῷ κρανίου τόπῳ, δηλονότι τῆς Σταυρώσεως ἐπί τοῦ Φρικτοῦ Γολγοθᾶ.
Ἡ ἁγία τῶν Ἱεροσολύμων Ἐκκλησία, οὖσα ὁ μάρτυς ὁ πιστός καί ἀψευδής τῶν ἱερῶν τούτων τόπων δοξάζει τόν ἅγιον Τριαδικόν Θεόν, διότι διά τοῦ Σταυροῦ οἱ οὐρανοί ἀνήγγειλαν τοῖς ἀνθρώπους τήν δόξαν Αὐτοῦ, ὡς λέγει καί ὁ μελῳδός «τῶν προφητῶν αἱ φωναί, τό ξύλον τό ἅγιον προκατήγγειλαν, δι᾽ οὗ τῆς ἀρχαίας ἐλευθερώθη κατάρας, τῆς τοῦ θανάτου ὁ Ἀδάμ». Ἡ δέ κτίσις σήμερον ὑψουμένου τούτου, συνυψοῖ τήν φωνήν, τό ἐκ Θεοῦ αἰτουμένην πλούσιον ἔλεος. Μέ ἄλλα λόγια, ὄχι μόνον ὁ παλαιός Ἀδάμ ἠλευθερώθη τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου ἀλλά καί σύμπασα ἡ κτίσις, ἡ ὁποία καλεῖται νά λάβῃ μέρος εἰς τήν ἐλευθερίαν τῆς ἐνδόξου καταστάσεως τῶν παιδιῶν τοῦ Θεοῦ, ὡς κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος λέγων: «Ὅτι καί αὐτή ἡ κτίσις ἐλευθερωθήσεται ἀπό τῆς δουλείας τῆς φθορᾶς εἰς τήν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ», (Ρωμ. 8,21).
Ἡ ὑπό τῆς ἁγίας Ἑλένης εὕρεσις καί τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Μακαρίου ὕψωσις τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀποτελοῦν γεγονός τῆς παγκοσμίου ἱστορίας, καί τοῦτο, διότι ἀφορᾷ εἰς τήν κοινήν τῶν ἀνθρώπων φύσιν, Χριστιανῶν καί μή Χριστιανῶν, πιστευόντων καί μή πιστευόντων.
Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι τό κορυφαῖον σύμβολον τῆς θυσίας τοῦ Δικαίου, δηλονότι τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, διά τοῦτο καί ἐνσαρκώνει τήν ἄκραν ταπείνωσιν ἀφ᾽ ἑνός καί τήν ὑψοποιόν δύναμιν τῆς μετανοίας ἀφ᾽ ἑτέρου. Ἐπί τοῦ Σταυροῦ ὤν ὁ Ἰησοῦς ἔλεγε: «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς· οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι», (Λουκ. 23, 34).
Μέ ἄλλα λόγια, τό μυστήριον τοῦ Σταυροῦ ἐπιβεβαιώνει καί ἐπισφραγίζει τό μέγα καί ἄρρητον μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας, τουτέστιν τήν δωρεάν τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας εἰς ἅπαντα τόν κόσμον. Ἐπί πλέον δέ, ἡ ὕψωσις τοῦ Τιμίου Σταυροῦ φανερώνει τόν θρίαμβον τῆς θυσιαστικῆς ὄντως ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ μυστικοῦ αὐτοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας.
Ἰδού διά τί ὁ μετά τρίτον οὐρανόν ἀρθείς ἐν Παραδείσῳ, καί ἄρρητα θεῖα ρήματα ἀκούσας θεῖος Παῦλος ἐπιστέλλει τοῖς Γαλάταις λέγων: «Ἐμοί δέ μή γένοιτο καυχᾶσθαι, εἰ μή ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δι᾽ οὗ ἐμοί κόσμος ἐσταύρωται κἀγώ τῷ κόσμῳ», (Γαλ. 6,14). Καί ἀναλυτικώτερον, μόνον καύχημά μου, λέγει ὁ Παῦλος, εἶναι τοῦ Κυρίου ὁ σταυρικός θάνατος, διά τῆς πίστεως δέ εἰς τόν θάνατον αὐτοῦ ἔχει νεκρωθῆ ὡς πρός τόν κόσμον.
Πᾶσα μέν οὖν πρᾶξις καί θαυματουργία Χριστοῦ μεγίστη καί θεία καί θαυμαστή, ἀλλά πάντων ἐστί θαυμαστότερον ὁ τίμιος αὐτοῦ σταυρός, λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός. Καί τοῦτο διότι μέ κανένα ἄλλο μέσον δέν καταργήθηκε ὁ θάνατος, δέν ἐλύθη ἡ ἁμαρτία τοῦ προπάτορος, δέν ἐδωρήθη ἡ ἀνάστασις καί δέν ἠνοίγησαν αἱ πύλαι τοῦ Παραδείσου, εἰ μή διά τοῦ σταυροῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. «Ὅσοι γάρ ἐβαπτίσθημεν εἰς Χριστόν», λέγει ὁ σοφός Παῦλος, «εἰς τόν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν», (Ρωμ. 6,3). «Ὅσοι δέ εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθημεν, Χριστόν ἐνεδυσάμεθα» (Γαλ. 3, 27), «Χριστός δέ ἐστι Θεοῦ δύναμις καί Θεοῦ σοφία», (Α´ Κορ. 1,24). Ἰδού λοιπόν ὁ θάνατος τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή ὁ Σταυρός, μᾶς περιέβαλε μέ τήν ἐνυπόστατον σοφίαν καί δύναμιν τοῦ Θεοῦ.
Διά τοῦτο, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἐξόχως τιμῶμεν καί προσκυνοῦμεν τόν Σταυρόν τοῦ Χριστοῦ καί ταυτοχρόνως δοξάζομεν τήν ἁγίαν αὐτοῦ Ἀνάστασιν, εἰς τόν τόπον ὅπου ἔστησαν οἱ πόδες Αὐτοῦ, ὡς λέγει καί ὁ Προφήτης Δαυΐδ «εἰσελευσόμεθα εἰς τά σκηνώματα αὐτοῦ, προσκυνήσομεν εἰς τόν τόπον, οὗ ἔστησαν οἱ πόδες Αὐτοῦ», (Ψαλμ. 131,7). Ὅτι δέ ὁ Δαυΐδ ἀναφέρεται εἰς τόν Σταυρόν, τό φανερώνει ὁ ἑπόμενος στίχος: «Ἀνάστηθι, Κύριε, εἰς τήν ἀνάπαυσίν Σου», (Ψαλ 131, 8), ἑρμηνεύει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.
Ἡμεῖς σήμερον «Ξύλον τοῦ Σταυροῦ, ὑψούμενον ὁρῶντες», μεγαλωσύνην δῶμεν, Θεῷ τῷ σταυρωθέντι, σαρκί δι᾽ ἀγαθότητα». Μετά δέ τοῦ μελῳδοῦ εἴπωμεν: «Ἡ φωνή τοῦ προφήτου Μωϋσέως ὁ Θεός, πεπλήρωται ἡ λέγουσα· ὄψεσθε τήν ζωήν ὑμῶν κρεμαμένην, ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν ὑμῶν. Σήμερον Σταυρός ὑψοῦται, καί κόσμος ἐκ πλάνης ἠλευθέρωται. Σήμερον τοῦ Χριστοῦ ἡ ἀνάστασις ἐγκαινίζεται καί τά πέρατα τῆς γῆς ἀγάλλονται, ἐν κυμβάλοις δαυϊτικοῖς ὕμνον σοι προσφέροντα, καί λέγοντα· εἰργάσω σωτηρίαν ἐν μέσῳ τῆς γῆς ὁ Θεός, Σταυρόν καί τήν ἀνάστασιν· δι᾽ ὧν ἡμᾶς ἔσωσας, ἀγαθέ καί φιλάνθρωπε. Παντοδύναμε, δόξα σοι». Ἀμήν.
Μετὰ τὴν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησεν ἡ τελετή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, μεθ᾽ ἥν ὁ καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἀρχιμανδρίτης π. Κλαύδιος ἐδεξιώθη τὴν Πατριαρχικὴν Συνοδείαν εἰς τό ἡγουμενεῖον.