Τό Γενέθλιον τῆς Θεοτόκου εἶναι Θεομητορική ἑορτή, τήν ὁποία ἐν χαρᾷ καί ἀγαλλιάσει καί εὐχαριστίᾳ τῷ Θεῶ ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία, ἐνθυμουμένη ὅτι ἡ Παρθένος καί Θεοτόκος Μαριάμ εἶναι καρπός τῶν εὐσεβῶν καί ἀτέκνων πρίν γονέων αὐτῆς Ἁγίων Θεοπατόρων Ἰωακείμ καί Ἄννης.
Εἶναι δῶρον τοῦ Θεοῦ πρός τούς γονεῖς αὐτῆς, ἀλλά καί πρός τήν ἀνθρωπότητα ὅλην, καθ΄ ὅτι ἐξ αὐτῆς ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἐγεννήθη κατά σάρκα ὁ Σωτήρ τῆς ἀνθρωπότητος Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Λυτρωτής ἡμῶν ἐκ τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου.
Ἡ ἑορτή αὐτή ἑωρτάσθη:
Α. Τό Σάββατον, 8ην / 22αν Σεπτεμβρίου 2024, εἰς τό ἐν Γεθσημανῇ Θεομητορικόν Μνῆμα, συμφώνως πρός τό Προσκυνηματικόν Καθεστώς διά πανηγυρικῆς θείας Λειτουργίας προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου, συλλειτουργούντων τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἀρχιμανδριτῶν π. Ραφαήλ Ἐξάρχου τοῦ Παναγίου Τάφου εἰς Ἀθήνας, π. Μακαρίου, π. Κλαυδίου, π. Διονυσίου, π. Χριστοδούλου, π. Ἱερωνύμου καί τῶν Ἱερέων π. Νεκταρίου, Πρεσβυτέρου π. Στεφάνου, π. Χαραλάμπους- π. Φάραχ ἐφημερίου τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου καί ψαλλόντων τῶν ψαλτῶν μοναχῶν διακονητῶν τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ μετά τῶν μαθητῶν τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς Σιών, καί τῶν Ἱεροψαλτῶν τῆς χορῳδίας τοῦ Καθεδρικου Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, τῇ προσευχητικῇ συμμετοχῇ εὐλαβῶν πιστῶν.
Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν εἰς τήν Γεσθημανῆν παρέθεσε κέρασμα ὁ ἀνακαινίζων τό Προσκύνημα καί τό ἡγουμενεῖον ἡγούμενος Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ.
Β. Τήν Κυριακήν, 9ην/22αν Σεπτεμβρίου 2024, μέ μετάθεσιν εἰς τόν ἐν Μπετζάλλᾳ μεγαλοπρεπῆ καί ὡραιότατον Ναόν τοῦ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου, προεξάρχοντος τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου Γέροντος Ἀρχιγραμματέως καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου καί τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, Ραφαήλ Ἐξάρχου Ἀθηνῶν, Ἱερωνύμου, ἡγουμένου Μαδηβᾶς καί Πορφυρίου, πλήν τοῦ ἡγουμένου Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰγνατίου προσωρινῶς ἀσθενοῦντος, τῶν ἐφημερίων Ἱερέων τῆς Κοινότητος τῆς Μπετζάλλας Πρεσβυτέρων π. Μποῦλος, π. Ἰωσήφ καί π. Ἠλία, καί τοῦ π. Ἰωάννου τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου, ψαλλούσης τῆς χορῳδίας τῆς Μπετζάλλας ἐν ἀθρόᾳ συμμετοχῇ ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων πιστῶν τῆς πόλεως.
Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται ἑλληνιστί, ἀραβιστί καί ρωσιστί:
“Πεπλήρωται τοῦ βοῶντος ἡ προφητεία, φησί γάρ· ἀναστήσω σκηνήν τήν πεπτωκυῖαν, τοῦ ἱεροῦ Δαυΐδ, ἐν σοί, Ἄχραντε προτυπωθεῖσαν, δι᾿ ἧς ὁ σύμπας τῶν ἀνθρώπων χοῦς, εἰς σῶμα ἀνεπλάσθη Θεῷ”.
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
εὐλαβεῖς χριστιανοί,
Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ἐπισκιάσασα τήν πηγήν τῆς ζωῆς τήν Θεοκυήτορα κόρην Μαρίαν, συνήγαγεν πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ φερωνύμῳ αὐτῆς Ναῷ, ἵνα ἑορτάσωμεν τό Γενέθλιον αὐτῆς ἐκ τῶν Δικαίων γεννητόρων αὐτῆς Ἰωακείμ καί Ἄννης ἀφ’ ἑνός καί συμμετάσχωμεν τῆς ἐν τῷ κόσμῳ κοινῆς χαρᾶς ἀγγέλων καί ἀνθρώπων ἀφ ἑτέρου.
Ἡ Γέννησις τῆς Θεοτόκου ἀποτελεῖ τόν Εὐαγγελισμόν τῆς ἐπαγγελίας τοῦ Θεοῦ πρός τούς προφήτας (Πρβλ. Πραξ. 13,32), τοὐτέστιν τόν Εὐαγγελισμόν τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Οἰκονομίας, περί τοῦ ὁποίου ὁ μέν Ἱερός Δαυΐδ λέγει: “Ὁ δέ Θεός Βασιλεύς εἰργάσατο σωτηρίαν ἐν μέσῳ τῆς γῆς”, (Ψαλμ. 73,13). Ὁ δέ θεῖος Παῦλος εὐχαριστεῖ τῷ Θεῷ διότι, “ἐδόθη ἡ χάρις αὕτη, ἐν τοῖς ἔθνεσιν εὐαγγελίσασθαι τόν ἀνεξιχνίαστον πλοῦτον τοῦ Χριστοῦ καί φωτίσαι πάντας τίς ἡ οἰκονομία τοῦ μυστηρίου τοῦ ἀποκεκρυμμένου ἀπό τῶν αἰώνων ἐν τῷ Θεῷ, τῷ τά πάντα κτίσαντι διά ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ.
Τόν Εὐαγγελισμόν τοῦ ἀνεξιχνιάστου πλούτου τοῦ Χριστοῦ ὡς καί τόν φωτισμόν, τήν σημασίαν δηλονότι, τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Οἰκονομίας διατυπώνει μετά σαφηνείας ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας βοῶν καί λέγων: “Ἡ Γέννησίς σου Θεοτόκε, χαράν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ· ἐκ σοῦ γάρ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν, καί λύσας τήν κατάραν, ἔδωκε τήν εὐλογίαν, καί καταργήσας τόν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωήν τήν αἰώνιον”.
Ὄντως, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ Γέννησις τῇ Θεοτόκου ἐμήνυσε χαράν πάσῃ τῇ Οἰκουμένῃ. Καί τοῦτο διότι κατά τόν μεγαλοφωνώτατον Προφήτην Ἡσαΐαν: “ἐτέχθη Παρθένος, ἥτις ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται υἱόν καί καλέσουσι τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ, τοὐτέστι μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός”, (Πρβλ. Ἡσ. 7,14/ Ματθ. 1,23). Ἐξαίρων τό ρῆμα τοῦτο τοῦ Ἡσαΐου, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἀναφωνεῖ λέγων: “Εὐφραίνου Ἄννα ἡ οὐ τίτκουσα· ρῆξον καί βόησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα”, (Ἡσ. 54,1). “Ἀγάλλου Ἰωακείμ, ὅτι ἐκ τῆς θυγατρός παιδίον ἐγεννήθη ἡμῖν υἱός καί ἐδόθη ἡμῖν καί καλεῖται τό ὄνομα αὐτοῦ “μεγάλης βουλῆς”, τῆς παγκοσμίου σωτηρίας” ἄγγελος, Θεός ἰσχυρός”, (Πρβλ. Ἡσ. 9,6).
Αὐτός ἀκριβῶς ὁ “τῆς μεγάλης βουλῆς ἄγγελος” εἶναι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστός, ὁ Ὁποῖος “ἐγνώρισεν εἰς ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους τήν ἀποκεκρυμμένην ἀπ’ αἰώνων βουλήν τοῦ Θεοῦ Πατρός”, ὡς λέγει καί ὁ Μέγας Βασίλειος. Αὐτός οὗτος ὁ τῆς “μεγάλης βουλῆς ἄγγελος” εἶναι ὁ Χριστός, Ὅστις “ἐξηγόρασεν ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου, γενόμενος ὑπέρ ἡμῶν κατάρα· γέγραπται γάρ ἐπικατάρατος πᾶς ὁ κρεμάμενος ἐπί ξύλου” (Γαλ. 3,13), κηρύττει ὁ σοφός Παῦλος. Τοῦτο σημαίνει ὅτι ὁ Χριστός ὑπέστη τόν σταυρικόν θάνατον, τοὐτέστιν τόν θάνατον τῆς κατάρας, ὡς ἑρμηνεύει καί ὁ Μέγας Ἀθανάσιος λέγων: “ἐγένετο [ὁ Χριστός] κατάρα… τόν ἐπί κατάρᾳ γενόμενον θάνατον δεξάμενος”. Μέ ἄλλα λόγια, ὁ Χριστός ἐξηγόρασεν ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ Νόμου (Γαλ. 3,13) καί μᾶς κατέστησε κατόχους τῆς εὐλογίας καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ Πνεύματος Αὐτοῦ.
Ὁ Χριστός ἀναδειχθείς νικητής τοῦ θανάτου τῆς φθορᾶς διά τῆς Ἀναστάσεως αὐτοῦ, κατήργησε τήν δύναμιν τοῦ διαβόλου, δηλαδή τόν θάνατον τῆς ἁμαρτίας καί ἐδώρισεν εἰς ἡμᾶς τήν αἰώνιον ζωήν. Ὁ Χριστός, λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς, εἶναι Ἐκεῖνος, τόν Ὁποῖον ὁ Θεός ἀνέστησε, λύσας τάς ὠδίνας τοῦ θανάτου, καθ’ ὅτι “οὐκ ἦν δυνατόν κρατεῖσθαι αὐτόν ὑπ’ αὐτοῦ”, (Πρβλ. Πράξ. 2,24).
Ἰδού λοιπόν διά τί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ἐγκωμιαστικῶς ἀναφωνεῖ καί λέγει: “Ὦ θυγάτριον γηγενές… ὄντως τιμιωτέρα πάσης κτίσεως γέγονας. Ἐκ σοῦ γάρ μόνης ὁ Δημιουργός μοῖραν προσείληφε τήν ἀπαρχήν τοῦ ἡμετέρου φυράματος. Σάρξ αὐτοῦ ἐκ τῶν σαρκῶν σου καί τό αἷμα ἐκ τῶν αἱμάτων σου καί γάλα μαστῶν σου ἐθήλασεν ὁ Θεός καί ἡνώθη τά χείλη σου τοῖς τοῦ Θεοῦ χείλεσιν. Ὦ ἀκατάληπτον καί ἀπόρρητον θαυμάτων! Σέ προγνούς ὁ τῶν ὅλων Θεός ἀξίαν ἠγάπησε καί ἀγαπήσας προώρισε καί ἐπ’ ἐσχάτων τῶν χρόνων εἰς τό εἶναι παρήγαγε καί Θεοτόκον μητέρα καί τιθηνόν τοῦ οἰκείου Υἱοῦ καί Λόγου ἀνέδειξεν”.
Ἀξιοσημείωτος ὁ ἐγκωμιαστικός λόγος τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, κατά τόν ὁποῖον ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος προβάλλεται ὡς ἡ παλαιά μάνδρα τῶν προβάτων τοῦ Πατρός αὐτῆς Ἰωακείμ καί τώρα ἡ οὐρανομίμητος Ἐκκλησία τοῦ λογικοῦ ποιμνίου τοῦ Χριστοῦ. “Χαίροις προβατική, τῶν τοῦ Ἰωακείμ προβάτων τό πάλαι σῆκος νῦν δε τῆς λογικῆς τοῦ Χριστοῦ ποίμνης οὐρανομίμητος Ἐκκλησία”.
Τό γεγονός τοῦτο, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἀποδεικνύει ἐναργέστατα ὅτι ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία δέν εἶναι ἕν κοινόν θρησκευτικόν καθίδρυμα, ἀλλά αὐτό τοῦτο τό τοῦ Χριστοῦ Σῶμα, τοῦ Ὁποίου κεφαλή εἶναι ὁ ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων σεσαρκωμένος Θεός Λόγος, ὁ Κύριος Ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. “Καί αὐτόν ἔδωκεν [ὁ Θεός] κεφαλήν ὑπέρ πάντα τῇ Ἐκκλησία, ἥτις ἐστί τό σῶμα Αὐτοῦ”, κηρύττει ὁ μέγας Παῦλος.
Τό δέ κήρυγμα καί ἡ διδασκαλία τοῦ θεηγόρου Παύλου δέν ἐβασίζετο εἰς λόγους ἀνθρωπίνης σοφίας καί ἐπινοίας, ἀλλά εἰς τήν ἐνέργειαν τῆς δυνάμεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὡς μαρτυρεῖ οὗτος γράφων: “καί ὁ λόγος μου καί τό κήρυγμά μου οὐκ ἐν πειθοῖς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις, ἀλλ᾿ ἐν ἀποδείξει Πνεύματος καί δυνάμεως, ἵνα ἡ πίστις ὑμῶν μή ᾖ ἐν σοφίᾳ ἀνθρώπων, ἀλλ᾿ ἐν δυνάμει Θεοῦ”, (Α´ Κορ. 2, 4-5).
Αὕτη ἀκριβῶς ἡ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καί θείας δυνάμεως πίστις κατέστησε τήν Θεοτόκον Μαρίαν μακαρίαν εἰς πάσας τάς γενεάς (Πρβλ. Λουκ. 1, 48). “Χαίροις μόνη Μήτηρ Θεοῦ τό μόνον ὄντως ἀληθῶς Χριστιανικῆς πίστεως πάγκαλον καί πασιπόθητον ὄνομα”: [Χαῖρε, ἡ μόνη μητέρα τοῦ Θεοῦ, τό μόνον ἀληθινόν καί πραγματικά πανέμορφον καί παμπόθητον ὄνομα τῆς Χριστιανικῆς πίστεως], ἀναφωνεῖ ἐγκωμιαστικῶς ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.
Ἡμεῖς δέ μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: “Αὕτη ἡμέρα Κυρίου, ἀγαλλιᾶσθε λαοί· ἰδού γάρ τοῦ φωτός ὁ νυμφών, καί ἡ βίβλος τοῦ λόγου τῆς ζωῆς, ἐκ γαστρός προελήλυθε, καί ἡ κατά ἀνατολάς πύλη ἀποκυηθεῖσα, προσμένει τήν εἴσοδον τοῦ Ἱερέως τοῦ μεγάλου, μόνη καί μόνον εἰσάγουσα Χριστόν εἰς τήν οἰκουμένην, πρός σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν”. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά. Ἀμήν.
Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε λιτανεία πέριξ τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ καί ἐν συνεχείᾳ παρετέθη σύντομον κέρασμα καί ἀκολούθως μεσημβρινή τράπεζα παρά τοῦ Κοινοτικοῦ Συμβουλίου, εἰς τήν ὁποίαν καί πάλιν προσεφώνησεν ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται:
“Κύριε ὁ Θεός μου, δοξάσω Σε καί ὑμνήσω τό ὄνομά Σου, ὅτι ἐποίησας θαυμαστά πράγματα βουλήν ἀρχαίων ἀληθινήν, (῾Ησ. 25,1). [Ὦ, Κύριε καί Θεέ μου θά Σέ δοξολογήσω καί θά ὑμνήσω τό ὄνομά Σου, διότι ἔκαμες τά θαυμαστά αὐτά πράγματα, τά ὁποῖα ἦσαν ἀρχαῖα καί βεβαία ἡ ἀπόφασίς σου καί ἐκπληρώνεται τώρα, ἀναφωνεῖ πανηγυρικῶς ὁ Προφήτης Ἡσαΐας].
“Ἐντιμότατε Πρόεδρε καί ἀξιότιμα μέλη τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐπιτροπῆς,
Ἅγιοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Ἀγαπητοί Χριστιανοί,
Δοξάζομεν καί ὑμνοῦμεν τό ὄνομα τοῦ Μεγάλου Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ὅτι ἐποίησε θαυμαστά ἔργα, βουλήν ἀρχαίαν ἀληθινήν. Ἡ ἀρχαία δέ αὕτη ἀληθινή βουλή ἐξεπληρώθη ἐν τῷ ὑπερευλογημένῳ προσώπῳ τῆς ἀειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας, τῆς ὁποίας τό Γενέσιον ἑορτάζομεν σήμερον.
Ἡ Θεοτόκος Μαρία ἐγένετο τό συναπτήριον Θεοῦ καί Ἀνθρώπου, οὐρανοῦ καί γῆς, ὡς ἀναφωνεῖ ἐγκωμιαστικῶς ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, λέγων: “Χαῖρε Θεοτόκε κυρίως καί ἀληθῶς τό πρός Θεόν ἀνθρώποις φρικτόν συναπτήριον, δι’ ἧς τά οὐράνια τοῖς ἐπί γῆς ἥνωνται Θεῷ τά ἀνθρώπου καί ἀνθρώπῳ τά Θεοῦ ἀντανίσχουσα”. [Χαῖρε Θεοτόκε, κυριολεκτικά καί ἀληθινά πού συνάπτεις σφιχτά τούς ἀνθρώπους μέ τόν Θεόν καί πού μέ σένα ἑνώθηκαν τά οὐράνια μέ τά ἐπίγεια, ἀνταποδίδοντας τά ἀνθρώπινα στόν Θεόν καί τά τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπον].
Τοῦτο σημαίνει ὅτι ἡ Παναγία Θεοτόκος εἶναι πλέον ἡ κλῖμαξ, ἡ διαβιβάζουσα ἡμᾶς ἀπό τήν γῆν εἰς τόν οὐρανόν εἶναι ἡ κλῖμαξ, ἡ μετάγουσα ἡμᾶς εἰς τήν μένουσαν πόλιν, ὡς λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: “οὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν”, (Ἑβρ. 13,14).
Ἐπιζητοῦμεν τήν μέλλουσαν πόλιν, τοὐτέστιν τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, διότι ὡς κηρύττει καί πάλιν ὁ θεῖος Παῦλος, “παράγει γάρ τό σχῆμα τοῦ κόσμου τούτου”, (Α´ Κορ. 7,31). Λέγομεν τοῦτο, διότι ὁ κόσμος γενικώτερον καί ἡ περιοχή ἡμῶν εἰδικώτερον δοκιμάζεται πολυτρόπως ἀπό τήν ἀβεβαιότητα καί τήν ἀνασφάλειαν, τήν ὁποίαν προκαλεῖ ἡ ἐπικρατοῦσα ἐμπόλεμος κατάστασις.
Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἀγαπητοί μου, εἶναι ἡ ἐλπίς πάντων τῶν Χριστιανῶν, εἶναι τό καταφύγιον καί ἡ παραμυθία τῶν προσφευγόντων εἰς Αὐτήν· ἐπί πλέον δέ εἶναι ἐκείνη, διά τῆς ὁποίας κατά τόν Ἅγιον Ἰωάννην τόν Δαμασκηνόν μεταδίδεται εἰς τούς ἀνθρώπους τό ἀνέσπερον φῶς “δι’ ἧς τό ἀνέσπερον φῶς ἀνθρώποις διαπορθμεύεται”.
Ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, παρακαλέσωμεν τήν Θεοτόκον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ καί μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ τῆς Ἐκκλησίας εἴπωμεν:
Ἡ παγκόσμιος χαρά, ἐκ τῶν δικαίων ἀνέτειλεν ἡμῖν, ἐξ Ἰωακείμ καί τῆς Ἄννης, ἡ πανύμνητος Παρθένος· ἥτις δι᾿ ὑπερβολήν καθαρότητος, ναός Θεοῦ ἔμψυχος γίνεται, καί μόνη κατά ἀλήθειαν, Θεοτόκος γνωρίζεται. Αὐτῆς ταῖς ἱκεσίαις Χριστέ ὁ Θεός, τῷ κόσμῳ τήν εἰρήνην κατάπεμψον, καί ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τό μέγα ἔλεος”.
Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά”.