Η σχισματική «Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας» δεν απέκτησε καμία πραγματική αυτοτέλεια
Ο επικεφαλής του ουκρανικού σχίσματος Φιλάρετος Ντενισένκο απηύθυνε έκκληση στον πρόεδρο της Ουκρανίας Β. Ζελένσκι, ζητώντας να αιτηθεί από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο ένα νέο «Τόμο», διά του οποίου θα χορηγείτο «πραγματικό αυτοκέφαλο».
Σχολιάζοντας αυτή την τοποθέτηση στην τηλεοπτική εκπομπή «Εκκλησία και κόσμος» ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας υπενθύμισε την ιστορία του ζητήματος. Όπως είναι γνωστό, ενεργώντας κατά παράβαση των ιερών κανόνων, ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος επρόκειτο να απονείμει στην Εκκλησία της Ουκρανίας «Τόμο Αυτοκεφαλίας» (δηλαδή, ένα έγγραφο, το οποίο μαρτυρά ότι μια Εκκλησία αποκτά πλήρη αυτοτέλεια και ανεξαρτησία). Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία όμως, η οποία συνενώνει την πλειονότητα των κατοίκων της χώρας, δεν ζήτησε τέτοιο έγγραφο, διότι επιθυμεί να παραμείνει ενωμένη κανονικά με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.
«Επομένως, εφόσον ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είχε παραγγελία από τον τότε πρόεδρο της Ουκρανίας Ποροσένκο, για τον Ποροσένκο ήταν απαραίτητο για να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές (κάτι, τελικά, που όπως γνωρίζουμε, δεν συνέβη), ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως χρειάστηκε να απονείμει τον Τόμο σε εκείνους, οι οποίοι τον δέχθηκαν, όμως τον δέχθηκαν οι Ουκρανοί σχισματικοί», υπογράμμισε ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ υπενθύμισε ότι δεν ενήργησαν έτσι ούτε καν όλοι οι Ουκρανοί σχισματικοί: ο επικεφαλής του ουκρανικού σχίσματος Φιλάρετος Ντενισένκο, ο οποίος αυτοαποκαλείται «πατριάρχης Κιέβου», δήλωσε ότι στην πραγματικότητα με αυτό το έγγραφο δεν παρέχεται πραγματική αυτοτέλεια. Έτσι, ο Ντενισένκο υπέδειξε ότι σύμφωνα με τον «Τόμο» δεν αποδίδεται το καθεστώς Πατριαρχείου στην νέα εκκλησιαστική δομή στην Ουκρανία, ενώ επίσης αποδεικνύεται σε σημαντική εξάρτηση από την Κωνσταντινούπολη – για παράδειγμα η Κωνσταντινούπολη αποτελεί για εκείνη την ανώτατη δικαστική αρχή και οποιοσδήποτε κληρικός αυτής της «εκκλησίας» δύναται να καταγγείλει τον «επίσκοπό» του στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως και η τελική απόφαση θα λαμβάνεται όχι στο Κίεβο, αλλά στην Κωνσταντινούπολη.
«Αυτό δεν ισχύει στην κανονική Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία απολαμβάνει πραγματική αυτοτέλεια», διαπίστωσε ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας και συμπλήρωσε: «Καμία απόφαση των δικαστικών οργάνων της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Ουκρανικής Εκκλησίας δεν μπορούν να εφεσιβληθούν στη Μόσχα, ενώ στην Κωνσταντινούπολη μπορούν να εφεσιβάλλονται αποφάσεις της λεγόμενης “Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας”, η οποία δημιουργήθηκε από την Κωνσταντινούπολη με βάση τους σχισματικούς».
Σύμφωνα με τη γνώμη του Σεβασμιωτάτου κ. Ιλαρίωνα, ο Φιλάρετος Ντενισένκο υποδεικνύει τις ελλείψεις του απονεμηθέντος στη συγκεκριμένη σχισματική κοινότητα της Ουκρανίας «Τόμου», διότι ο ίδιος βρέθηκε ουσιαστικά «εκτός παιχνιδιού», αφού στερήθηκε της δυνατότητας να αναλάβει επικεφαλής της νέας «εκκλησίας», η οποία νομιμοποιήθηκε από την Κωνσταντινούπολη. Τώρα αυτοαποκαλείται επικεφαλής του «Πατριαρχείου Κιέβου».
Συνεπώς αυτή τη στιγμή δραστηριοποιούνται στην Ουκρανία δύο σχίσματα, ένα εκ των οποίων «νομιμοποιήθηκε» από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, διαπίστωσε ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, αφού τόνισε: «Η Κωνσταντινούπολη έμπλεξε τόσο το κουβάρι στην Ουκρανία, ώστε τώρα ακόμη και στους ίδιους τους Ουκρανούς είναι πολύ δύσκολο να βγάλουν άκρη για το τι συμβαίνει».
