Ιεροσολύμων Θεόφιλος: Το Σύμβολο της Πίστεως αποτελεί την «καλή παρακαταθήκη»
Μετά τοῦ Μακαριωτάτου συνελειτούργησαν ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναζαρετ κ. Κυριακός καί ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης κ. Ἀρίσταρχος καί Ἱερεῖς, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος
Τήν Κυριακήν, 3ην /16ην Ἰουνίου 2024, Κυριακήν τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Α´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος προεξῆρξε θείας Λειτουργίας εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Γεωργίου τῆς Κοινότητος Τουράν, κώμης εὑρισκομένης πλησίον τῆς Ναζαρέτ.
Μετά τοῦ Μακαριωτάτου συνελειτούργησαν ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναζαρετ κ. Κυριακός καί ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης κ. Ἀρίσταρχος καί Ἱερεῖς, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, οἱ Ἱερεῖς τοῦ Ρωσοφώνου ποιμνίου τοῦ Πατριαρχείου, ὁ Ἀρχιδιάκονος π. Μᾶρκος καί ὁ Ἱεροδιάκονος π. Εὐλόγιος, συμμετεχόντων ἐν εὐλαβείᾳ πολλῇ Ὀρθοδόξων πιστῶν τῆς ἐνορίας ταύτης, ψαλλούσης χορῳδίας ὑπό τήν καθοδήγησιν τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου εἰς διαφόρους γλώσσας.
Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος ἐκήρυξε τόν θεῖον Λόγον δία τοῦ κάτωθι κηρύγματος Αὐτοῦ:
“Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός, ἐκ τῶν τῆς οἰκουμένης περάτων συνδραμών, Πατρός, καί Υἱοῦ, καί Πνεύματος ἁγίου, μίαν οὐσίαν ἐδογμάτισε καί φύσιν, καί τό μυστήριον τῆς θεολογίας, τρανῶς παρέδωκε τῇ Ἐκκλησίᾳ· οὕς εὐφημοῦντες ἐν πίστει, μακαρίσωμεν λέγοντες· Ὦ θεία παρεμβολή, θεηγόροι ὁπλῖται, παρατάξεως Κυρίου, ἀστέρες πολύφωτοι, τοῦ νοητοῦ στερεώματος, τῆς μυστικῆς Σιών οἱ ἀκαθαίρετοι πύργοι, τά μυρίπνοα ἄνθη τοῦ Παραδείσου, τά πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου, Νικαίας τό καύχημα, οἰκουμένης ἀγλάϊσμα, ἐκτενῶς πρεσβεύσατε, ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν”, ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί,
εὐλαβεῖς Χριστιανοί,
Ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς σήμερον ἐν τῷ Ἱερῷ Ναῷ τούτῳ τῆς πόλεως ὑμῶν Τουράν, ἵνα ἑορτάσωμεν τήν ἐν Νικαίᾳ Πρώτην Οἰκουμενικήν Σύνοδον τῶν τριακοσίων δέκα καί ὀκτώ Θεοφόρων Πατέρων, τῶν θεολογησάντων καί ἀποδειξάντων, ὅτι ἀληθῶς ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἐγένετο τέλειος ἄνθρωπος καί οὕτως Αὐτόν τέλειον ἄνθρωπον καί τέλειον Θεόν ἀνεκήρυξε και ἀνωμολόγησε ὁμοούσιον καί ὁμότιμον τῷ Θεῷ Πατρί.
Τήν ἐν Νικαίᾳ ταύτην Οἰκουμενικήν Σύνοδον συνεκάλεσεν ὁ Ρωμαιορθόδοξος αὐτοκράτωρ Μέγας Κωνσταντῖνος ἐν ἔτει 325, ὁ ὁποῖος ὄχι μόνον παρευρέθη ἐκεῖ, ἀλλά καί τῇ προτροπῇ τῶν Ἁγίων Πατέρων συνεκάθισεν μετ᾽ αὐτῶν. Ἐν τῇ Συνόδῳ ταύτῃ ἀφ᾽ ἑνός μέν κατεδικάσθησαν αἱ βλασφημίαι τοῦ διακόνου Ἀρείου, τοῦ ἀρνουμένου τήν θεότητα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί ἀνακηρύττοντος Αὐτόν “κτίσμα” καί “ἐξ οὐκ ὄντων γενέσθαι”· ἀφ᾽ ἑτέρου δέ ἀνεθεματίσθη καί ἐκ τοῦ Θεανθρωπίνου σώματος τῆς Ἐκκλησίας ἀπεβλήθη καί καθῃρέθη.
Σημειωτέον, ὅτι ἡ αἱρετική διδασκαλία καί δοξασία τοῦ Ἀρείου ἀπετέλεσε τήν πηγήν ὅλων τῶν μετέπειτα ἀναφυεισῶν αἱρέσεων ὑπό “ἀνδρῶν λαλούντων διεστραμμένα” (Πρβλ. Πράξ. 20,30) καί “ἐπαγγελλομένων περί τήν πίστιν ἠστόχησαν”, (Πρβλ. Α´ Τιμ. 6,21). Μέ ἄλλα λόγια, αἱρετικοί εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι διαστρέφουν τήν Ἁγίαν Γραφήν καί τήν ὑπό τῶν ἁγίων μαθητῶν καί ἀποστόλων τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ παραδοθεῖσαν ἡμῖν ὑγιαίνουσαν πίστιν, ὡς κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος λέγων: “ἔσται γάρ καιρός ὅτε τῆς ὑγιαινούσης διδασκαλίας οὐκ ἀνέξονται, ἀλλά κατά τάς ἐπιθυμίας τάς ἰδίας ἑαυτοῖς ἐπισωρεύσουσι διδασκάλους κνηθόμενοι τήν ἀκοήν, καί ἀπό μέν τῆς ἀληθείας τήν ἀκοήν ἀποστρέψουσιν, ἐπί δέ τούς μύθους ἐκτραπήσονται”, (Β´ Τιμ. 4, 3-4).
Οἱ κατέχοντες τήν ὑγιαίνουσαν πίστιν εἶναι οἱ διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων, τοὐτέστιν οἱ ὑπό τῶν τιμίων αὐτῶν χειρῶν χειροτονηθέντες καί ἐγκατασταθέντες Ἐπίσκοποι, εἰς τούς ὁποίους ὁ μακάριος Παῦλος παραγγέλλει λέγων: “προσέχετε οὖν ἑαυτοῖς καί παντί τῷ ποιμνίῳ, ἐν ᾧ ὑμᾶς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους, ποιμαίνειν τήν ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ, ἥν περιεποιήσατο διά τοῦ ἰδίου αἵματος”, (Πράξ. 20,28).
Οὗτοι εἶναι οἱ ἅγιοι Πνευματοφόροι Πατέρες, οἱ ὁποῖοι τήν σώζουσαν ὀρθήν καί ὑγιαίνουσαν ἡμῶν πίστιν περιεχαράκωσαν θεολογήσαντες ἐν Οἰκουμενικαῖς καί Τοπικαῖς ἱεραῖς Συνόδοις.
Τούτου ἕνεκεν ὁ θεσπέσιος Παῦλος καλεῖ ἑαυτόν Πατέρα, διότι ἐγέννησε ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ πολλά τέκνα, ὡς λέγει ἀπευθυνόμενος πρός Κορινθίους: “ἐάν γάρ μυρίους παιδαγωγούς ἔχητε ἐν Χριστῷ, ἀλλ᾿ οὐ πολλούς πατέρας· ἐν γάρ Χριστῷ ᾿Ιησοῦ διά τοῦ Εὐαγγελίου ἐγώ ὑμᾶς ἐγέννησα”, (Α´ Κορ. 4,15). Ἑρμηνεύων τόν λόγον τοῦτον τοῦ Παύλου, ὁ πολύς Ὠριγένης λέγει: “Πατήρ μέν ὁ πρῶτος σπείρας τόν Χριστιανισμόν· παιδαγωγός δέ ὁ μετά τοῦτο παραλαβών παῖδα καί ἄγων αὐτόν “. [Καί ἀναλυτικώτερον: Πατέρας εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος πρῶτος διέδωσε καί ἐκήρυξε τήν Χριστιανικήν πίστιν, ἐν ᾧ παιδαγωγός εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀναλαμβάνει τόν παῖδα καί ἐπιμελεῖται τῆς Χριστιανικῆς αὐτοῦ ἀγωγῆς (παιδείας)].
Τήν ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι Κοινωνίαν καί διαδοχήν μεταξύ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καί Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας διατυπώνει ἐναργέστατα καί ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας λέγων: “Τῶν ἀποστόλων τό κήρυγμα, καί τῶν Πατέρων τά δόγματα, τῇ Ἐκκλησίᾳ μίαν τήν πίστιν ἐκράτυνεν· ἥ καί χιτῶνα φοροῦσα τῆς ἀληθείας, τόν ὑφαντόν ἐκ τῆς ἄνω θεολογίας, ὀρθοτομεῖ καί δοξάζει, τῆς εὐσεβείας τό μέγα μυστήριον”.
Ὄντως ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ὀρθοτομεῖ καί δοξάζει τό μέγα τῆς εὐσεβείας μυστήριον, τό μυστήριον δηλονότι τῆς ἐνσαρκώσεως ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, Κυρίου δέ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, διά τῶν ἐπισκόπων αὐτῆς καί θεοφόρων Πατέρων ἡμῶν, τῶν ἐνδεδυμένων τήν ἐξ ὕψους δύναμιν τήν δοθεῖσαν εἰς τούς Ἀποστόλους μετά τήν Ἀνάληψιν τοῦ Κυρίου εἰς τούς οὐρανούς: “καί ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τήν ἐπαγγελίαν τοῦ πατρός μου ἐφ᾿ ὑμᾶς· ὑμεῖς δέ καθίσατε ἐν τῇ πόλει ῾Ιερουσαλήμ ἕως οὗ ἐνδύσησθε δύναμιν ἐξ ὕψους”, (Λουκ. 24, 49).
Τήν ἐξ ὕψους ταύτην δύναμιν, τόν φωτισμόν δηλονότι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐνεδύθησαν οἱ συγκροτήσαντες τήν ἐν Νικαίᾳ Α´ Οἰκουμενικήν Σύνοδον χριστοφόροι τῆς Ἐκκλησίας Πατέρες, οἱ ὁποῖοι ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ φωνῇ τόν μέν Υἱόν καί Λόγον τοῦ Θεοῦ ἀνεκήρυξαν Ὁμοούσιον τῷ Πατρί καί Θεόν ἀληθινόν ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ συνέγραψαν δέ τό μακάριον καί σεπτόν Σύμβολον τῆς Πίστεως.
Τό δέ Σύμβολον τῆς πίστεως, τό ὁποῖον ἀνεπλήρωσε ἡ δευτέρα ἐν Κωνσταντινουπόλει Οἰκουμενική Σύνοδος τῷ 381 μ.Χ. ἀποτελεῖ τήν “καλήν παρακαταθήκην” (Β´ Τιμ. 1,14), τόν καλόν καί πολύτιμον δηλονότι θησαυρόν τῆς εὐαγγελικῆς διδασκαλίας, τόν ὁποῖον ἐνεπιστεύθη ὁ Χριστός εἰς τούς πνευματοφόρους Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας. Ἄς ἀκούσωμεν καί τόν μέγαν Βασίλειον λέγοντα: “Πίστιν δέ ἡμεῖς οὔτε παρ᾽ ἄλλων γραφομένην ἡμῖν νεωτέραν παραδεχόμεθα οὔτε αὐτοί τά τῆς ἡμετέρας διανοίας γεννήματα παραδιδόναι τολμῶμεν, ἵνα μή ἀνθρώπινα ποιήσωμεν τά τῆς εὐσεβείας ρήματα, ἀλλ᾽ ἅπερ παρά τῶν Ἁγίων Πατέρων δεδιδάγμεθα, ταῦτα τοῖς ἐρωτῶσιν ἡμᾶς διαγγελλόμεθα”.
[Καί ἁπλούστερον: Οὔτε δέ καμμίαν νεωτέραν ὁμολογίαν πίστεως συνταχθεῖσα ἀπό ἄλλους παραδεχόμεθα οὔτε ἡμεῖς οἱ ἴδιοι τολμῶμεν νά παραδώσωμεν προϊόντα τῆς ἰδικῆς μας διανοίας, διά νά μεταβάλωμεν τούς λόγους τῆς εὐσεβείας εἰς ἀνθρωπίνους λόγους. Ἀλλ᾽ ὅσα ἔχομεν διδαχθῇ ἀπό τούς Ἁγίους Πατέρας, αὐτά διακηρύσσομεν πρός τούς ἐρωτοῦντας].
Σημαντικόν παράδειγμα τῆς συμβολῆς τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν δογμάτων τῆς σωτηριώδους πίστεως αὐτῆς εἶναι ἡ ὑπό τῶν εἰδωλολατρῶν καί διωκτῶν τοῦ Ἁγίου Πατρός ἡμῶν Πολυκάρπου Ἐπισκόπου Σμύρνης λεχθέν κατά τό μαρτύριον αὐτοῦ: “Πολύκαρπος ὡμολόγησεν αὐτόν Χριστιανόν εἶναι”. Τούτου λεχθέντος ὑπό τοῦ κήρυκος, ἅπαν τό πλῆθος ἐθνῶν τε καί Ἰουδαίων τῶν τήν Σμύρναν κατοικούντων ἀκατασχέτῳ θυμῷ καί μεγάλῃ φωνῇ ἐβόα: “Οὗτός ἐστίν ὁ τῆς Ἀσίας διδάσκαλος, ὁ Πατήρ τῶν Χριστιανῶν, ὁ τῶν ἡμετέρων θεῶν καθαιρέτης, ὁ πολλούς διδάσκων μή θύειν μηδέ προσκυνεῖν”.
Εἰς τό πρόσωπον τοῦ Πατρός τῆς Ἐκκλησίας Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Πολυκάρπου Ἐπισκόπου Σμύρνης ἀπεικονίζεται ὁ προφητικός καί Ἀποστολικός χαρακτήρ τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῷ σωτηριώδει ἔργῳ τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῷ κόσμῳ. Καί τοῦτο διότι οἱ Ἅγιοι καί Θεοφόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἀποτελοῦν τήν ἐγγύησιν τῆς ἀνοθεύτου καί ὑγιαινούσης πίστεως, τουτέστιν τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως, ἡ ὁποία προσδιορίζει, ἤ καλλίτερον εἰπεῖν, ὑποφαίνει τόν τρόπον ζωῆς ἡμῶν τῶν Χριστιανῶν.
Διό καί ἡ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία τιμᾷ σήμερον τούς κήρυκας τῆς πίστεως μετά τῶν θεηγόρων Ἀποστόλων εἰς δόξαν καί εὐχαριστίαν τοῦ Θεοῦ ἀλλά καί εἰς στερέωσιν τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως διά τῶν πρεσβειῶν τῆς ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας. Μετά δέ τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: “Ὑπερδεδοξασμένος εἶ, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ὁ φωστῆρας ἐπί γῆς τούς Πατέρας ἡμῶν θεμελιώσας, καί δι’ αὐτῶν πρός τήν ἀληθινήν πίστιν, πάντας ἡμᾶς ὁδηγήσας· πολυεύσπλαγχνε, δόξα σοι”. Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά”.
Ἠκολούθησε δεξίωσις καί τράπεζα, τήν ὁποίαν παρέθεσε πρός τιμήν τοῦ Μακαριωτάτου καί τῆς Συνοδείας Αὐτοῦ ἡ Κοινότης.
Ἠκολούθησεν ἐπίσκεψις εἰς τήν οἰκογένειαν τῆς Ρωμαιορθοδόξου κ. Ραγουάν Σάαντ, βοηθούσης εἰς τό ἔργον τοῦ διαδικτύου τοῦ Πατριαρχείου.
