Ιλαρίων Βολοκολάμσκ: Η προσήλωση στο παλαιό τελετουργικό δεν εμποδίζει την ενότητα
Τα εμπόδια, που προκάλεσαν το σχίσμα των παλαιοπίστων, δεν υφίστανται σήμερα, σημείωσε ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, απαντώντας σε ερώτηση τηλεθεάτριας της εκπομπής «Εκκλησία και κόσμος», η οποία ρώτησε γιατί οι παλαιόπιστοι δεν επιθυμούν να ενωθούν με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και ποιες είναι σήμερα οι σχέσεις με τους παλαιοπίστους.
«Κατά την άποψή μου, τίποτε δεν θα έπρεπε να εμποδίζει να επανενωθούμε στους κόλπους της μιας Εκκλησίας», τόνισε ο ιεράρχης και πρόσθεσε: «Ήδη πριν από μισό αιώνα η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία ήρε τους αναθεματισμούς κατά του παλαιού τελετουργικού, υπάρχουν οι λεγόμενες «ομόδοξες» ενορίες, όπου η λατρεία τελείται με το παλαιό τελετουργικό, όπου σταυροκοπιούνται με τα δύο δάχτυλα και όχι με τα τρία και το όνομα του Ιησού Χριστού προφέρεται στα σλαβονικά με ένα ‘ι’ (Ισούς αντί του Ιησούς), όπως απαιτεί το παλαιό τελετουργικό. Επομένως εκείνη η αιτία, η οποία στον καιρό της προκάλεσε διαίρεση, τώρα έχει αρθεί. Άλλωστε, δημιουργήθηκε εξαιτίας του τελετουργικού, ενώ τώρα, στους κόλπους της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας υπάρχει η δυνατότητα να τηρείται το παλαιό τελετουργικό».
Εν τούτοις, όπως συχνά συμβαίνει στην ιστορία, το σχίσμα δημιουργείται για τις μέν αιτίες, αλλά στη συνέχεια, όταν οι δύο εκκλησιαστικές δομές διαβιούν σε απομόνωση η μία από την άλλη, προκύπτουν και πολλές άλλες αιτίες, οι οποίες τις εμποδίζουν να επανενωθούν, διαπίστωσε ο μητροπολίτης Ιλαρίωνας, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα ότι «αργά ή γρήγορα αυτές οι αιτίες θα παρακαμφθούν και θα επανενωθούμε όλοι στους κόλπους της μιας Εκκλησίας».
Ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ διηγήθηκε ότι διατηρεί πολυετείς αγαθές σχέσεις με τον επικεφαλής της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας Παλαιοπίστων μητροπολίτη Κορνήλιο, συζητά ποικίλα ζητήματα, συναντιέται μαζί του τόσο σε διμερές επίπεδο, όσο και στο πλαίσιο, λ.χ. των συνεδριάσεων του Συμβουλίου για τη συνεργασία με τις θρησκευτικές ενώσεις υπό τον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
«Έχουμε συγκεκριμένη συνεργασία επί του ζητήματος του κατά πόσον είναι δυνατή ή όχι η αναγνώριση της ιεραρχίας της Εκκλησίας Παλαιοπίστων», ανέφερε ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας και συνέχισε: «Αυτή τη στιγμή ούτε η Ορθόδοξη Εκκλησία αναγνωρίζει την ιεραρχία της Εκκλησίας Παλαιοπίστων, ούτε οι παλαιόπιστοι αναγνωρίζουν την ιεραρχία μας. Επί του θέματος διατηρούμε τώρα αλληλογραφία, διευκρινίζουμε τις συνθήκες, υπό τις οποίες εμφανίσθηκε η ιεραρχία των παλαιοπίστων. Προς το παρόν δεν έχει τερματισθεί αυτή η αλληλογραφία».
Όσον δε αφορά στο ζήτημα, τι εμποδίζει τους παλαιόπιστους να επανενωθούν με την Ορθόδοξη Εκκλησία, αυτό το ερώτημα θα έπρεπε να υποβληθεί στους ίδιους τους παλαιοπίστους», θεωρεί ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.