Κύπρος – Αρχιεπισκοπικές εκλογές: Ο 37χρονος Αρχιεπίσκοπος, ο Αρχιεπίσκοπος των 37 ημερών και η απόσταση γενεών
Σε κάποια σενάρια που αφορούν τις Αρχιεπισκοπικές Εκλογές φαίνεται ότι ρόλο στην τελική έκβαση ενδέχεται να διαδραματίσει και η ηλικία των υποψηφίων. Δεδομένου ότι παραμένει στα καθήκοντά του διά βίου, η εκλογή μεγαλύτερου σε ηλικία προσώπου οδηγεί σε πιο σύντομη θητεία, με βάση το προσδόκιμο ζωής. Η ζωή, ωστόσο, δεν τα φέρνει πάντα έτσι, καθώς η σύγχρονη ιστορία μας δείχνει πως τη μικρότερη θητεία, μόλις μερικών ημερών, είχε ένας 51χρονος κατά τον προηγούμενο αιώνα.
Πρόκειται για τον Αρχιεπίσκοπο Λεόντιο, ο οποίος γεννήθηκε το 1896 και έγινε Αρχιεπίσκοπος στις 20 Ιουνίου του 1947 αλλά πέθανε 37 ημέρες αργότερα, με αποτέλεσμα, μάλιστα, κάποιοι να υποπτεύονται ότι ο θάνατός του δεν επήλθε από φυσικά αίτια, παρόλο που αποδόθηκε σε χρόνιο πρόβλημα. Η υποψία αυτή ήταν απότοκο των όσων προηγήθηκαν, καθώς, λόγω των γεγονότων των Οκτωβριανών, η Κύπρος ήταν χωρίς Αρχιεπίσκοπο για σχεδόν 15 χρόνια και ο Πάφου Λεόντιος, ο οποίος ήταν ο μοναδικός μη εξορισμένος Μητροπολίτης και λειτουργούσε ως Τοποτηρητής του θρόνου, είχε δεσμευθεί πως δεν θα γινόταν Αρχιεπίσκοπος αλλά μεταπείσθηκε μετά την εκλογή του.
Τη μακροβιότερη θητεία στην πρόσφατη εκκλησιαστική ιστορία της Κύπρου είχε ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α’, η οποία, όμως, ήταν η μόνη που ολοκληρώθηκε πριν από τον θάνατό του. Παρά την αντικατάστασή του, ο Χρυσόστομος θήτευσε ως Αρχιεπίσκοπος για σχεδόν τρεις δεκαετίες, καθώς εξελέγη τον Νοέμβριο του 1977, σε ηλικία 50 ετών. Για λόγους υγείας αδυνατούσε να ασκήσει τα καθήκοντά του και κατόπιν Διευρυμένης Συνόδου υπό τον Οικουμενικό Πατριάρχη αποφασίστηκε όπως κηρυχθεί ο θρόνος σε χηρεία και τον Νοέμβριο του 2006 εξελέγη ο διάδοχος του, ένα χρόνο πριν από το θάνατό του.
Ο νεαρότερος Αρχιεπίσκοπος ήταν ο Μακάριος Γ’, ο οποίος εξελέγη μόλις σε ηλικία 37 ετών, το 1950, και βρισκόταν στον θρόνο για 27 χρόνια. Το 1960 έγινε και ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και υπηρετούσε ταυτόχρονα και στα δύο αξιώματα.
Ο Μακάριος Γ’ ήταν σαράντα χρόνια πιο νέος από τον προκάτοχό του Μακάριο Β’, που εξελέγη στα 77 του και διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος μόλις για τρία χρόνια. Την τρίτη πιο βραχύβια θητεία του προηγούμενου αιώνα την είχε ο Κύριλλος Β’, που έγινε Αρχιεπίσκοπος στα 64 του το 1909 και απεβίωσε το 1916.
Σε ό,τι αφορά τους άλλους δύο που διετέλεσαν Αρχιεπίσκοποι τα προηγούμενα χρόνια και είχαν μεσαίας εμβέλειας θητείες, ο Κύριλλος Γ’ ανήλθε στον αρχιεπισκοπικό χρόνο στα 57 και η θητεία του ήταν για 17 χρόνια και ο Χρυσόστομος Β’ εξελέγη σε ηλικία 65 ετών και πέθανε φέτος, έπειτα από 16 χρόνια.
Σήμερα το αξίωμα διεκδικούν έξι Μητροπολίτες. Πρόκειται για τους Λεμεσού Αθανάσιο, Ταμασού Ησαΐα, Πάφου Γεώργιο, Κωνσταντίνας Βασίλειο, Μόρφου Νεόφυτο και Κυρηνείας Χρυσόστομο. Όλοι τους είναι άνω των 50 και αρκετά μεγαλύτεροι από την ηλικία που εξελέγη ο Εθνάρχης Μακάριος.
Οι δύο νεαρότεροι διεκδικητές είναι οι Μητροπολίτες Ταμασού και Κυρηνείας. Ο κ.κ. Ησαΐας γεννήθηκε το 1971 και είναι 51 ετών και ο κ.κ. Χρυσόστομος γεννήθηκε ένα χρόνο νωρίτερα και είναι 52 ετών. Οι πρεσβύτεροι σε ηλικία διεκδικητές του αρχιεπισκοπικού θρόνου είναι περισσότερο από είκοσι χρόνια μεγαλύτεροι τους. Ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας γεννήθηκε το 1948 και είναι 74 ετών και ο Μητροπολίτης Πάφου ένα χρόνο αργότερα και είναι 73 ετών.
Οι άλλοι δύο υποψήφιοι είναι εξηντάρηδες. Ο Λεμεσού Αθανάσιος γεννήθηκε το 1959 και ο Μόρφου Νεόφυτος είναι λίγο νεαρότερος, καθώς γεννήθηκε το 1962.
Για τους πιστούς που θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, δεν φαίνεται πως η ηλικία των υποψηφίων διαδραματίζει κάποιο ρόλο, καθώς είναι στη βάση άλλων χαρακτηριστικών τους που κάνουν τις επιλογές τους. Πολλοί ψηφίζουν το πρόσωπο που τους είναι πιο οικείο, με γεωγραφικά κριτήρια. Ζητήματα που διαχρονικά απασχολούν τους ψηφοφόρους είναι οι θέσεις των διεκδικητών στο Κυπριακό, καθώς και το φιλανθρωπικό τους έργο. Στις φετινές εκλογές, στην ατζέντα έχει παρεισφρήσει και η γεωπολιτική, καθώς φαίνεται να υποβόσκει και μία σύγκρουση μεταξύ Φαναριού και Μόσχας, η οποία ενδέχεται να επηρεάσει τις αποφάσεις μερίδας ψηφοφόρων. Άλλα συνηθισμένα κριτήρια είναι βεβαίως ο χαρακτήρας των Μητροπολιτών, καθώς και οι θεολογικές τους προσεγγίσεις, ενώ στον απόηχο της πανδημίας του κορωνοϊού, ενδεχομένως κριτήριο για κάποιους ψηφοφόρους να αποτελέσει η στάση που είχαν τηρήσει τότε.
Εντός της Ιεράς Συνόδου, όμως, η οποία, μετά την εκλογή του Τριπρόσωπου θα έχει τον τελικό λόγο και θα αποφασίσει, υπάρχουν διαφορετικά κριτήρια. Μεταξύ άλλων, ρόλο διαδραματίζουν οι προσωπικές φιλίες, οι κοινές καταβολές από συγκεκριμένες Μονές, αλλά και η σχέση που είχαν αναπτύξει με τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β’, με πολλούς να αντιμετωπίζουν τους στενότερους συνεργάτες του ως «κόμμα». Η τοποθέτηση των υποψηφίων στο εκκλησιαστικό ζήτημα της Ουκρανίας επίσης φαίνεται να αποτελεί παράγοντα που λαμβάνεται αρκετά υπόψη από τους ανώτερους ιεράρχες. Εάν προκύπτουν επιπλέον διλήμματα στη βάση αυτών των κριτηρίων, ενδεχομένως να διαδραματίσει ρόλο και η ηλικία, καθώς οι νεαρότεροι Μητροπολίτες αναμένεται να έχουν θητείες που θα κρατήσουν για δεκαετίες και, ως εκ τούτου, να έχουν το πάνω χέρι μέχρι το τέλος της θητείας αρκετών εκ των 16 μελών της Ιεράς Συνόδου.
Πηγή: reporter.com.cy
