“Η αλήθεια διά την Ουκρανίαν, διά την Εκκλησίαν της, διά τα περί αυτήν γενόμενα, θα διαλάμψη και θα κατισχύση”, υπογράμμισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος το απόγευμα της Δευτέρας, 10 Ιουνίου, χοροστάτησε στον Μ. Εσπερινό για τη σημερινή εορτή των Αγίων Αποστόλων Βαρθολομαίου και Βαρνάβα. Ο Μ.Εσπερινός τελέστηκε στην Ι.Μονή Ζωοδόχου Πηγής Βαλουκλή, συμπροσευχομένων του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, του Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφανίου, πλήθους Ιεραρχών, κληρικών, Αρχόντων Οφφικιαλίων, με επί κεφαλής τον Πρόεδρό τους Άρχοντα Ορφανοτρόφο Γεράσιμο Φωκά, της Γενικής Προξένου της Ελλάδος στην Πόλη, Γεωργίας Σουλτανοπούλου, μετά του Προξένου Γεωργίου Γαϊτάνη, του Γενικού Προξένου της Ουκρανίας στην Πόλη Oleksandr Gaman, και πιστών από την Πόλη και το εξωτερικό. Παρέστησαν, επίσης, οι βουλευτές του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) κ.κ. Hasan Baltaci και Ismet Tokdemir.
Στην ομιλία του ο Παναγιώτατος ευχαρίστησε τον Θεό που τον αξιώνει να εορτάζει τα ονομαστήριά του για 28η φορά ως Αρχιεπίσκοπος της βασιλίδος των πόλεων της οικουμένης και Οικουμενικός Πατριάρχης, και μάλιστα στην ιστορική και αρχαία Ιερά Μονή της Ζωοδόχου Πηγής. Απηύθυνε δε, ιδιαίτερο χαιρετισμό, προς τους παρόντες Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο, και, ακολούθως, προς τον Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιο.
“Και έχομεν την χαράν και την τιμήν της παρουσίας του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρίου Ιερωνύμου, όστις ηθέλησε να προσθέση τοιουτοτρόπως ένα ακόμη κρίκον εις την αλυσίδα η οποία συνδέει τας δύο Εκκλησίας ημών και να επαυξήση την αγαλλίασιν της επετείου των ονομαστηρίων ημών. Μακαριώτατε, ευχαριστούμεν ευγνωμόνως Υμάς και την τιμίαν και προσφιλεστάτην συνοδείαν Σας και, καθώς τα υψηλά καθήκοντά Σας επιτάσσουν την εντός ολίγου επιστροφήν Σας εις τα ίδια, Σας προπέμπομεν μετά πλείστης τιμής και φιλαδελφίας, ευχόμενοι ταχείαν επανασυνάντησιν. Επιτρέψατε ημίν να Σας χαιρετίσωμεν και να Σας αποχαιρετίσωμεν με τους επιγραμματικούς λόγους Μαξίμου του Ομολογητού: «αργείτω τα γηράσαντα και ανθείτω τα νέα».
Και τανύν, τον λόγον απευθύνομεν προς Υμάς, Μακαριώτατε άγιε Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κύριε Επιφάνιε, ο οποίος ομοίως ηθελήσατε να τιμήσετε αυτοπροσώπως την αγομένην εορτήν του ονόματος ημών. Σας είμεθα ευγνώμονες. Επ’ εσχάτων, Υμείς και ημείς ευρισκόμεθα εις το επίκεντρον διεργασιών, αποφάσεων, αλλαγών, νέας διαρθρώσεως των Ορθοδόξων πραγμάτων, αλλά και αμφισβητήσεων, επιθέσεων, συκοφαντιών, μεγάλων διαστρεβλώσεων της αληθείας και της πραγματικότητος. Ημείς απαντώμεν: «Γνώσεσθε την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς». «Ουδέν έρπει ψεύδος εις γήρας χρόνου», δι’ αυτό μη ανησυχήτε, Μακαριώτατε αδελφέ. «Ψεύδους ουδέν ασθενέστερον και αληθείας ουδέν ισχυρότερον», όπως θα έλεγε και εν προκειμένω ο την γλώτταν Χρυσορρήμων. Η αλήθεια διά την Ουκρανίαν, διά την Εκκλησίαν της, διά τα περί αυτήν γενόμενα, θα διαλάμψη και θα κατισχύση. Εις τους αγνωμόνως συκοφαντούντας Υμάς και ημάς απαντά έτερος προκάτοχος ημών, ο Θεολόγος Γρηγόριος, λέγων: «Ούτοι δήμους, ημείς αγγέλους· ούτοι θράσος, πίστιν ημείς· ούτοι το απειλείν, ημείς το προσεύχεσθαι· ούτοι χρυσόν και άργυρον, ημείς λόγον κεκαθαρμένον». Το λοιπόν, «μη ταρασσέσθω υμών η καρδία, μηδέ δειλιάτω».
Ελάβετε την αυτοκεφαλίαν και την ελευθερίαν της εσωτερικής αυτοδιοικήσεως από την Μητέρα σας Εκκλησίαν, το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, το οποίον, κατά τον Καθηγητήν Φειδάν, είναι ο διαχρονικός εγγυητής της κανονικής τάξεως εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν και κατά τον Καθηγητήν Ταρνανίδην, ο συνεχιστής, εκφραστής και διερμηνεύς της ακραιφνούς Ορθοδόξου παραδόσεως. Επομένως, γνωρίζετε τι εζητήσετε εντεύθεν, τι επιθυμούσατε επί αιώνας, και γνωρίζει η Εκκλησία αύτη η πρωτόθρονος και πρωτεύθυνος τι σας έδωκε και διατί σας το έδωκεν: αυτό που ήτο δικαίωμά σας να αποκτήσετε και δικαίωμά της, και δη αποκλειστικόν, να σας το χορηγήση—όπως το εζήτησαν και το έλαβον παρ’ αυτής και όλοι οι σήμερον διυλίζοντες τον κώνωπα και κινούντες την πτέρναν κατά του ευεργέτου.
Μακαριώτατε, Σας ευχαριστούμεν διά την προσέλευσιν και την συμμετοχήν Σας εις την χαράν μας και Σας συγχαίρομεν διά την σταθερότητα και την ευγνωμοσύνην Σας προς την ευεργέτιδά σας Μητέρα Εκκλησίαν, εξ ης και το βάπτισμα ελάβετέ ποτε”.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης καλωσόρισε ιδιαιτέρως και όλους όσοι ταξίδεψαν από το εξωτερικό προκειμένου να του ευχηθούν για την ονομαστική του εορτή.
“Καλώς ήλθετε εις την «Μητρόπολιν του Γένους που λέγεται Κωνσταντινούπολις». Ήλθετε εκ σεβασμού και αγάπης προς τον εορτάζοντα Πατριάρχην, αλλά ήλθετε και διά να αποτίσετε το οφειλόμενον από όλους ημάς, ανεξαιρέτως, χρέος τιμής, σεβασμού, αφοσιώσεως, ευλαβείας, αγάπης και ευγνωμοσύνης προς «ο,τι επιγράφεται Κωνσταντινούπολις, ο εμός έρως» (Δοσίθεος Τατάρνης), προς αυτήν την πόλιν, την οποίαν, κατά ένα ριζίτικο της Κρήτης, την εθεμελίωσαν οι άγγελοι «’που τ’ Άγιον Όρος το νερό κι’ απού τη Χιό το χώμα, κι’ απού την Αντριανούπολη παίρνουν τα κεραμίδια». Και συνεχίζει ένας σύγχρονος Κρητικός αυτοσχεδίως το ριζίτικο: «Πέρασαν χρόνοι και καιροί κι’ εθέριεψεν η Πόλη και άπλωσε τα φώτα τζη σ’ ούλη την οικουμένη. Μ’ ανέμοι τη φυσήξανε π’ ανατολή και δύση κι’ απού βοριά κι’ απού νοτιά, να σβήσουν, ν’ αφανίσουν. Ένα Φανάρι, μοναχό, τρεμόσβηνε το δόλιο, … και το Φανάρι άστραψε, μαζί και η ελπίδα!».
Ναί, αδελφοί και φίλοι, τέκνα και συνεργάται! Το Φανάρι είναι πάντοτε πηγή φωτός και ελπίδος. Και δεν σβήνει, ούτε με τους ανέμους που φυσούσαν τότε από ανατολήν και δύσιν, ούτε με τους ανέμους που φυσούν παγεροί σήμερα από τις στέππες του Βορρά, αλλά μένει φωτεινόν, εδραίον και αμετακίνητον και αντέχει! Τεθεμελίωται γαρ επί την πέτραν της πίστεως. Η δύναμίς του εν ασθενεία τελειούται. Χριστώ συνεσταύρωται. Και «απογεγυμνωμένον πλέον πάσης έξωθεν προνομίας και κοσμικής εξουσίας» πορεύεται διά μέσου της ιστορίας, «ευεργετούν και ιώμενον»”.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Παναγιώτατος θυμήθηκε τους λόγους του μακαριστού Γέροντός του, Μητροπολίτου Χαλκηδόνος Μελίτωνος, ο οποίος, πριν 50 χρόνια, από τον Πατριαρχικό άμβωνα, είχε πει:
«Από του παλαιού των ημερών και αειζώου τούτου θυσιαστηρίου, ανακαινίζοντες ως αετού την νεότητα ημών, εις ουδέν λογιζόμενοι τα παθήματα του νυν καιρού εκ των ερήμην ημών υπολογισμών και επιπολαιοτήτων και εξάψεων, και εν τη επί μάλλον και μάλλον αυξανομένη συνειδήσει των φορέων αγιωτάτης πίστεως, ατιμήτου πατρώας κληρονομίας, μοναδικής παραδόσεως και αξιών αναντικαταστάτων, αντιπαρερχόμενοι δε την ευτέλειαν των λογισμών και των υπολογισμών των άλλων εις την εκτίμησιν των αξιών τούτων, και, τέλος, υπερβαίνοντες την ‘σοφίαν’ των σοφών και των ισχυρών και την χθαμαλότητα των επιβούλων, και αντιδωρούμενοι τοις πάσιν αγάπην και ειρήνην, σταθερώ τω φρονήματι και τω όμματι, ατενίζομεν προς την αύριον του Θεού».
Ακολούθως, ο Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας, έλαβε τον λόγο για να ευχηθεί στον Παναγιώτατο, και επισήμανε ότι η επίσκεψή του στην Πόλη “εμπεριέχει την διάθεσιν να εκφράσωμεν διά μίαν ακόμη φοράν την ευγνωμοσύνην της Ορθόδοξης Εκκλησίας Ουκρανίας και εμού προσωπικώς διά όλας τας ευεργετικάς κινήσεις της Παναγιότητός Σας προς τον ευσεβή Ουκρανικόν λαόν”.
“Άνευ των κινήσεων Σας, της στοργικής Σας φροντίδας, της μεγάλης αγάπης Σας”, συνέχισε ο Προκαθήμενος της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας, “ακόμη θα ζούσαμε σε διαίρεση. Κι όμως! Σήμερα χαιρόμεθα όλοι την κοινήν λατρείαν του ενός και μόνου εν Τριάδι δοξαζομένου Θεού των Πατέρων ημών”.
Και ο Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας συνέχισε:
“Ήλθα με τους συνεργούς μου εν Κυρίω, για να Σας πούμε από κοντά τα «χρόνια πολλά», για να δούμε το φωτεινό Σας πρόσωπο, για να πάρουμε δύναμη ώστε να συνεχίσουμε ο καθένας τον δικό του αγώνα μέσα στην Εκκλησία. Ήλθαμε στη Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη ώστε να αναβαπτισθούμε στην κοινή προσευχή με τον Πρώτο της Ορθοδοξίας, τον ευεργέτη του Ουκρανικού λαού, τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος εορτάζει από απόψε τη μνήμη του προστάτου Του αγίου Βαρθολομαίου. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, εσείς δηλαδή, έχετε αποστολικό ζήλο στα χρόνια της Ποιμαντορίας Σας. Έχετε σθένος ψυχικό, αγωνίζεσθε για τα δίκαια της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας. Και αυτός ο ζήλος είναι υπόδειγμα και υπογραμμός για όλους εμάς τους νεωτέρους μέσα στην Εκκλησία”.
Στη συνέχεια, στρεφόμενος προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, ο Μητροπολίτης Κιέβου, μιλώντας ελληνικά, είπε:
“Μακαριώτατε, με μεγάλη χαρά έμαθα ότι θα είσαστε απόψε εδώ και προσδοκούσα να βρεθώ και εγώ απόψε στην Κωνσταντινούπολη για να συναντήσω και το δικό σας σεβάσμιο πρόσωπο. Το πρόσωπο του Ποιμενάρχου των Αθηνών, τον Ιεράρχη ο οποίος αγαπά και σέβεται τον θεσμό του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ο οποίος είναι στυλοβάτης των δικαίων Του. Στο πρόσωπό Σας χαιρετίζω και όλη την Ιεραρχία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος και αναμένω την τιμή και χαρά της συλλειτουργίας μας στο μέλλον”.
Στο τέλος του Εσπερινού ο Οικουμενικός Πατριάρχης τέλεσε τρισάγιο στη μνήμη του Διδασκάλου του Γένους Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού του Ιμβρίου (1772 – 1851), του οποίου φέρει το όνομα, και ακολούθως, στον αυλόγυρο της Μονής, πραγματοποιήθηκε δεξίωση και ο Πατριάρχης δέχθηκε τα σέβη και τα συγχαρητήρια του κλήρου και του λαού.
Να σημειωθεί ότι τον Μακ.Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο συνόδευαν οι Μητροπολίτες Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος και Γρεβενών Δαβίδ, ο Πρωτοσύγκελλός του, Επίσκοπος Θεσπιών Συμεών και ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αρχιμ.Φιλόθεος Θεοχάρης, ενώ τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιο συνόδευαν ο Αρχιεπίσκοπος Ευστράτιος, κληρικοί και λαϊκοί συνεργάτες του.
