Ο Μητροπολίτης Επιφάνιος ο Επικεφαλής της Ουκρανικής Εκκλησίας – Οι πρώτες δηλώσεις
Το πρακτορείο Interfax μετέδωσε ότι ανακηρύχθηκε αυτοκέφαλη η Εκκλησία της Ουκρανίας. Τον στενό συνεργάτη του μητροπολίτη Φιλάρετου, μητροπολίτη Επιφάνιο, εξέλεξε πριν από λίγο η Ενωτική Σύνοδος του Κιέβου.
Ο Επιφάνιος είναι ο ιεράρχης, τον οποίο προώθησε ο Μητροπολίτης Φιλάρετος, όταν διαπίστωσε πως δεν θα μπορούσε ο ίδιος να διεκδικήσει τον θώκο του Μητροπολίτη Κιέβου της ενοποιημένης Εκκλησίας.
Ο νέος Επικεφαλής δέχθηκε τις ευχές όλων των συμμετεχόντων, και αμέσως μετά τις προσωπικές ευχές του Προέδρου της Ουκρανίας.
«Σας ευχαριστώ όλους όσους είναι παρόντες εδώ στην πλατεία, διότι συμμετείχατε και εσείς σε αυτό το ιστορικό γεγονός» – ανέφερε μεταξύ άλλων ο νέος Επικεφαλής της Ουκρανικής Εκκλησίας.
Επίσης ο Μητροπολίτης Επιφάνιος ανέφερε: «Μπορέσαμε να ενωθούμε και να δημιουργήσουμε μια ενιαία Τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία με τις κοινές προσπάθειές μας.Πρώτα απ ‘όλα, θα πρέπει να εκφράσουμε την ειλικρινή ευγνωμοσύνη μας στην αγιότητα Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίο που έκανε ένα τόσο αποφασιστικό βήμα προς την αναγνώριση της αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας».
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Πέτρο Πoροσένκο ανακοίνωσε τη δημιουργία της «ουκρανικής τοπικής ορθόδοξης αυτοκέφαλης εκκλησίας» στο συγκεντρωμένο πλήθος, λέγοντας χαρακτηριστικά «Συγχαρητήρια σε όλους για τη δημιουργία της τοπικής αυτοκέφαλης ορθόδοξης εκκλησίας της Ουκρανίας, η οποία μόλις έλαβε χώρα στον καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας».
Η είδηση έγινε γνωστή περίπου στις 17:οο Ελλάδος από τα Ουκρανικά Μέσα και αμέσως υπήρξε η πρώτη αντίδραση από το Πατριαρχείο της Μόσχας.
O Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλλαρίων, αντέδρασε άμμεσα με την εξής δήλωση: οι συμμετέχοντες στην ενωτική Σύνοδο θα σβηστούν από την ιστορία, η Ουκρανική Εκκλησία θα συνεχίσει το έργο της, καμία από τις Κατά Τόπους Εκκλησίες δεν έχει στηρίξει την πράξη της «ενωτικής Συνόδου».
Η επίσημη ανακοίνωση για την Εκκλησία της Ουκρανίας
Στο ανακοινωθέν του το Πατριαρχείο αναφέρει χαρακτηριστικά πως αποφάσισε: «Νά ἀνανεώσῃ τήν ἤδη εἰλημμένην ἀπόφασιν ὅπως τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον χωρήσῃ εἰς τήν χορήγησιν αὐτοκεφαλίας εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῆς Οὐκρανίας».
Επίσης γίνεται γνωστή η πρόθεση του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως να επαναφέρει τον σχισματικό Πατριάρχη Φιλάρετο στην κανονικότητα της Εκκλησίας αλλά και τον σχισματικό Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Μαλέτιτς, της λεγόμενης «Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας».
«Κατά τάς κανονικάς προνομίας τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως ὅπως δέχηται ἐκκλήτους προσφυγάς ἀρχιερέων καί ἄλλων κληρικῶν ἐκ πασῶν τῶν Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, νά δεχθῇ τάς σχετικάς αἰτήσεις τοῦ Φιλαρέτου Ντενισένκο καί τοῦ Μακαρίου Μαλετίτς καί τῶν σύν αὐτοῖς, οἵτινες εὑρέθησαν ἐν σχίσματι ὄχι διά δογματικούς λόγους, καί νά ἀποκαταστήσῃ αὐτούς μέν εἰς τόν ἀρχιερατικόν ἤ ἱερατικόν αὐτῶν βαθμόν, τούς δέ πιστούς αὐτῶν εἰς ἐκκλησιαστικήν κοινωνίαν», γράφει μεταξύ άλλων, στο ανακοινωθέν του Πατριαρχείο.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε “ιερό πόλεμο” ανάμεσα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και την Εκκλησία της Ρωσίας που διαφωνεί σφόδρα και μιλάει για σχίσμα. Στις 4 Νοεμβρίου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης έστειλε μήνυμα από το Φανάρι στην Μόσχα.
«Τη στιγμή που οι εκ βορρά αδελφοί μας ομιλούν για σχίσμα, εμείς ομιλούμε για αγάπη», είπε σε ομιλία του μετά τη Θεία Λειτουργία στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην ομιλία του επισήμανε:
«Με την αγάπη πορεύεται η Μητέρα Εκκλησία δια μέσου των αιώνων και με αυτή την αγάπη προσπαθεί και τώρα να λύσει το εκκλησιαστικό πρόβλημα της Ουκρανίας. Καθ’ ην στιγμή οι εκ βορρά αδελφοί μας ομιλούν για σχίσμα, εμείς ομιλούμε για αγάπη!», και υπενθυμίζοντας τους λόγους του επισκόπου Ρώμης Κλήμεντος προς τους Κορίνθιους τόνισε: «Ουδέν βάναυσον εν αγάπη, ουδέν υπερήφανον, αγάπη σχίσματα ουκ έχει, αγάπη ου στασιάζει, αγάπη πάντα ποιεί εν ομονοία. Εν τη αγάπη ετελειώθησαν πάντες οι εκλεκτοί του Θεού. Δίχα αγάπης ουδέν ευάρεστόν έστι τω Θεώ».
Αφορμή για την αναφορά του Οικουμενικού Πατριάρχη στην προσπάθεια που καταβάλλει για την επίλυση του εκκλησιαστικού προβλήματος στην Ουκρανία και τη θεραπεία των σχισμάτων που δοκιμάζουν επί δεκαετίες την ενότητα της τοπικής Εκκλησίας, αποτέλεσε σχετική αποστροφή κατά την προηγηθείσα προσφώνηση του παρισταμένου Μητροπολίτου Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Ιουστίνου, ο οποίος εξέφρασε την στήριξή του στις κανονικές ενέργειες της Μητρός Εκκλησίας για τη διευθέτηση του ζητήματος.
«Αναφερθήκατε, μετά παρρησίας», σημείωσε ο Πατριάρχης απευθυνόμενος στον Μητροπολίτη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς, «και στο επίκαιρο πρόβλημα της Ουκρανίας, το οποίον έγινε αφορμή να συγκρουστούμε με την αδελφήν Εκκλησίαν της Ρωσίας, η οποία δυσκολεύεται να κατανοήσει ότι όπως το Οικουμενικό Πατριαρχείο χειραφέτησε τόσους και τόσους λαούς εις τα Βαλκάνια – αποδυναμώθηκε το ίδιο το Πατριαρχείο, αλλά αναγνώρισε το δικαίωμά τους για εσωτερική αυτοδιοίκηση, ανεξαρτησία εκκλησιαστική, Αυτοκεφαλία, και εξέδωκε του σχετικούς Πατριαρχικούς και Συνοδικούς Τόμους συστάσεως και δημιουργίας αυτών των τοπικών Αυτοκεφάλων Εκκλησιών – έτσι και η Μόσχα θα έπρεπε να παραδεχθεί ότι και ο Ουκρανικός λαός, ο οποίος κατά τρόπον όχι ορθόδοξον περιήλθε για μερικούς αιώνας εις την δικαιοδοσίαν της, ή εις την διοίκησίν της για την ακρίβειαν, αυτός ο λαός των σχεδόν πενήντα εκατομμυρίων δικαιούται και αυτός της εκκλησιαστικής του ανεξαρτησίας, της αυτοκεφαλίας, και η Μητέρα Εκκλησία με στοργή και με αγάπη θέλησε να θεραπεύσει το σχίσμα, το οποίο δημιουργήθηκε εκεί, όχι εξ υπαιτιότητός της αλλά εξ υπαιτιότητος άλλων, και να επαναφέρει τους Ουκρανούς Ορθοδόξους αδελφούς μας εις την κανονικότητα και εις την Κοινωνία μετά πασών των Αγίων Ορθοδόξων Εκκλησιών».
Προηγουμένως, ο Μητροπολίτης Ιουστίνος, ποιμενάρχης μίας εκ των Επαρχιών του Οικουμενικού Θρόνου στη Β.Ελλάδα, των λεγομένων «Νέων Χωρών», τόνισε ότι οι ημέρες που διερχόμαστε, εκκλησιαστικώς, είναι «ημέρες κρίσιμες αλλά και συγκλονιστικές».
«Για μία ακόμα φορά η Μητέρα Εκκλησία – το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, καλείται όχι να αυθαιρετήσει αλλά να εφαρμόσει Ιερούς Κανόνες, τους οποίους οι Πατέρες έθεσαν εν Οικουμενικές Συνόδοις. Θέλουμε να γνωρίζετε ότι ημείς, οι ταπεινοί και ανάξιοι δούλοι σας αλλά και πνευματικά σας τέκνα, στηρίζουμε τη μεγάλη σας προσπάθεια, ουχί, επαναλαμβάνω, δια κυριαρχίαν και αυθαιρεσίαν, αλλά διά την εφαρμογήν των Ιερών Κανόνων. Και προσευχόμεθα από τα βάθη της καρδίας μας ο Θεός να σας δίδει δύναμη, υπομονή και σύνεση, την οποία έχετε, διά να τελεσφορήσει η υπόθεσις».
φωτο Reuters
