Ο Πρόεδρος των Σκοπίων ζητά Αυτοκεφαλία από το Φανάρι
Ο Σκοπιανός Πρόεδρος ζητά από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να παραχωρήσει Αυτοκεφαλία στην Αρχιεπισκοπή Αχρίδος
Του Αναστασίου Μαρίνη, θεολόγου
Συνεχίζονται οι εξελίξεις στο ζήτημα της Εκκλησίας των Σκοπίων, μετά την αναγνώριση αυτής από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ο Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πεντάροφσκι, απέστειλε επιστολή προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, με την οποία ζητάει από τη «Μητέρα Εκκλησία» να προβεί στην παραχώρηση Τόμου Αυτοκεφαλίας προς την Εκκλησία της χώρας του,
Ο Σκοπιανός Πρόεδρος, αναγνωρίζοντας το δικαίωμα του Φαναρίου να εκδίδει Τόμο Αυτοκεφαλίας σε Εκκλησίες που ανήκουν στην κανονική δικαιοδοσία του, αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Έχοντας υπόψη το ιστορικό και κανονικό δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μαζί με τους συμπολίτες μου από την ορθόδοξη ομολογία ειλικρινά ελπίζω και αναμένω την σύντομη τελική επίλυση του διοικητικού καθεστώτος της Εκκλησίας μας με την χορήγηση του Τόμου Αυτοκεφαλίας εκ μέρους Σας».
Και συμπληρώνει: «Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο, οι έγκαιρες αποφάσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου μπορούν να επιδράσουν καθοριστικά στην πνευματική ταυτότητα των νυν και των μελλοντικών γενεών, και μ’ αυτό, και στην πνευματική και κοινωνική ατμόσφαιρα της Δημοκρατίας τηςΒόρειας Μακεδονίας».
Η επιστολή του Προέδρου των Σκοπίων έρχεται μετά την απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στη Συνοδική απόφασή του της από 9ης Μαΐου 2022, με την οποία αποδέχεται σε «ευχαριστιακή κοινωνία» την Αρχιεπισκοπή Αχρίδος, μετά από το σχίσμα του 1967 και ενώ έχουν περάσει 55 χρόνια.
Η απόφαση, όμως, του Οικουμενικού Πατριαρχείου ήταν ξεκάθαρη: «Αναγνωρίζει ως όνομα της Εκκλησίας ταύτης το «Αχρίδος» (νοουμένης της περιοχής της δικαιοδοσίας αυτής μόνον εντός των ορίων της επικρατείας του κράτους της Βορείου Μακεδονίας), ως υπεσχέθη εγγράφως προς το Οικουμενικόν Πατριαρχείον και ο Προκαθήμενος αυτής, αποκλείουσα τον όρον «Μακεδονική» και οιοδήτι άλλο παράγωγον της λέξεως «Μακεδονία».
Είχε δε προηγηθεί η έγγραφη υπόσχεση του Αρχιεπισκόπου Αχρίδος Στεφάνου ότι θα αποκλείεται η χρήση του όρου «Μακεδονία» ή άλλου παράγωγού της στον τίτλο της Εκκλησίας των Σκοπίων, που μετά το σχίσμα αυτοανακηρύχθηκε «Αυτοκέφαλη» με τ᾿ όνομα «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία» (ΜΟΕ) και την οποία ουδεμία εκ των άλλων ορθοδόξων Εκκλησιών αναγνώρισε. Η ίδια η ΜΟΕ, μόλις στα 2009, στον ήδη υπάρχοντα τίτλο της πρόσθεσε τη φράδη «Αρχιεπισκοπή Αχρίδος».
Την ενυπόγραφη δε υπόσχεση του κ. Στεφάνου προς το Φανάρι είχαν ανανεώσει, αυτή τη φορά από πολιτικής σκοπιάς, τόσο ο Πρωθυπουργός της Β. Μακεδονίας κ. Όλιβερ Σπάσοφσκι, στις 13 Ιανουαρίου 2020, όσο και ο προκάτοχός του κ. Ζάεφ, μετά από επισκεψη αμφοτέρων στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ζωτώντας από τον κ. Βαρθολομαίο να παραχωρήσει Αυτοκεφαλία στην Εκκλησία της χώρας τους.
Η τελική απόφαση παραμένει στο Φανάρι, καθώς μόνο αυτό έχει την κανονική δικαιοδοσία και το προνόμιο να προβεί στην έκδοση Τόμου Αυτοκεφαλίας προς Εκκλησίες που ανήκουν στη δικαιοδοσία του. Μία απόφαση δε, για την οποία το Φανάρι θα πρέπει να λάβει υπ᾿ όψιν πολλές παραμέτρους, τόσο πολιτικές όσο γεωστρατηγικές και εκκλησιαστικές για την ευρύτερη εκκλησιαστική ενότητα και ειρήνη στην περιοχή.
Η επιστολή του προέδρου της Στέβο Πεντάροφσκι, στον Οικουμενικό Πατριάρχη έχει ως εξής:
«Παναγιώτατε,
»Με μεγάλη ευχαρίστηση έλαβα την είδηση για την ιστορική απόφαση στις 9 Μαΐου 2022 της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Δεχόμενοι την Εκκλησία μας σε κανονική ενότητα και σε ευχαριστιακή κοινωνία, Εσείς διορθώνετε την ιστορική αδικία κατά της Εκκλησίας και στους πιστούς αυτής και θεραπεύετε τις βαθιές πληγές που έχουν προκληθεί από την δεκαετή απομόνωση. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι αυτό που στην Εκκλησία μας αναγνωρίζετε την ιστορική της συνέχεια από την παλαιά Αρχιεπισκοπή Αχρίδος, η οποία διά των αιώνων ήταν καταφυγή και πηγή της πνευματικής δύναμης και ελπίδας για τους ορθόδοξους πιστούς.
»Ο Παναγιώτατος χαίρει μεγάλο κύρος και σεβασμό στην τεράστια πλειοψηφία των πολιτών της Βόρειας Μακεδονίας, ανεξαρτήτως της εθνικής, θρησκευτικής, πολιτικής και ηλικιακής καταγωγής. Με αυτό το δίκαιο και σοφό βήμα Εσείς δικαιολογείτε την ελπίδα των συμπολιτών μου από την ορθόδοξη χριστιανική ομολογία ότι ακριβώς το Οικουμενικό Πατριαρχείο μπορεί να βοηθήσει την Εκκλησία μας τελικά να λάβει την δέουσα της θέση στον ορθόδοξο κόσμο. Και με αυτό, να σβήσετε τους τεχνητά δημιουργημένους χωρισμούς και να ανοίξετε τον χώρο για οικοδόμηση της πνευματικής ενότητος των ορθοδόξων πιστών.
»Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο, οι έγκαιρες αποφάσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου μπορούν να επιδράσουν καθοριστικά στην πνευματική ταυτότητα των νυν και των μελλοντικών γενεών, και μ’ αυτό, και στην πνευματική και κοινωνική ατμόσφαιρα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας. Εκ τούτου, δεν είναι άσχετο το εάν η ενότητά μας με τον ορθόδοξο κόσμο θα βασίζεται στην ζώσα πραγματικότητα της Εκκλησίας μας, ή σε απαρχαιωμένες αποφάσεις, επιβαλλόμενες έξωθεν, οι οποίες είναι αντίθετες με την θέληση των πολυάριθμων πιστών.
»Έχοντας υπόψη το ιστορικό και κανονικό δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μαζί με τους συμπολίτες μου από την ορθόδοξη ομολογία ειλικρινά ελπίζω και αναμένω την σύντομη τελική επίλυση του διοικητικού καθεστώτος της Εκκλησίας μας με την χορήγηση του Τόμου αυτοκεφαλίας εκ μέρους Σας. Η πλήρης ολοκλήρωση της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας μας είναι κορυφαίο κοινωνικό συμφέρον για μας επειδή ανοίγει την δυνατότητα για νέα και ξεφορτωμένη πνευματική ανάπτυξη της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος και πρόοδο και συμφιλίωση στην κοινωνία της Βόρειας Μακεδονίας.
»Στο τέλος, Παναγιώτατε, με την ευκαιρία αυτή σε Σας και στην Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου μεταφέρω τις εκφράσεις του υψίστου σεβασμού μου».
