Ο περικαλλής αυτός Ναός, που ανεγέρθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στην θέση παλαιότερου Ναού, ανακαινίστηκε ριζικώς και αποκαταστάθηκε στην αρχική του αίγλη με δαπάνη και μέριμνα των μεγάλων ευεργετών Εντιμολ. Άρχοντος Έξαρχου κ. Αθανασίου Μαρτίνου, Προέδρου της Αδελφότητος Οφφικιαλίων της Μ.τ.Χ.Ε. “Παναγία η Παμμακάριστος”, και της συζύγου του Ευγεν. κ. Μαρίνας Μαρτίνου.
Εκκλησιάστηκαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Μύρων κ. Χρυσόστομος, οι Θεοφιλ. Επίσκοποι Αραβισού κ. Κασσιανός και Ξανθουπόλεως κ. Παΐσιος, το ζεύγος των μεγάλων ευεργετών, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μ.τ.Χ.Ε., ο Εξοχ. Πρέσβυς κ. Κωνσταντίνος Κούτρας, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, ο Εξοχ. κ. Αλκιβιάδης Στεφανής, Πολιτικός Διοικητής του Αγίου Όρους, ο Εντιμ. κ. Μανώλης Κεφαλογιάννης, Ευρωβουλευτής, και πλήθος πιστών από την Πόλη και το εξωτερικό.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Πανοσιολ. Διάκονος κ. Οικουμένιος Αμανατίδης, Υπογραμματέας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου.
Μετά την Απόλυση, ο Παναγιώτατος έψαλε Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής της προσφάτως κοιμηθείσας αειμνήστου Αθηνάς (Νουνού) Μαρτίνου, μητρός του Εντιμολ. κ. Αθανασίου Μαρτίνου.
Στην ομιλία του, ο Παναγιώτατος, υπογράμμισε τη σημασία που έχει η βαθειά και ακλόνητη πίστη προς τον Θεό, και την αξία της υπομονής που πρέπει να επιδεικνύουν οι Χριστιανοί, παρά τις όποιες αντιξοότητες και δυσχέρειες των συνθηκών, και επικαλέστηκε το παράδειγμα του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλύτου, αλλά και του τιμώμενου κατά την ημέρα αυτή Αγίου Μάρτυρος Νέστορος. Και ο Παναγιώτατος τόνισε τα εξής:
“Αυτή η πίστις μας εκράτησε εδώ πολλούς αιώνας και έκανε την Εκκλησία μας λαμπρά και ένδοξη. Και όταν ήλθαν δυσχείμεροι καιροί και δίσεκτα χρόνια, πάλιν εις την πίστιν μας προς τον Θεόν εύρομεν καταφύγιον και στήριγμα και από αυτήν αντλήσαμε υπομονή και ενδυναμωθήκαμε ως Εκκλησία και ως Γένος. Όντως, «μεγάλα τα της πίστεως κατορθώματα»! Με αυτήν ως εφόδιο, ακόμη και εν τω πυρί της φλογός αν ευρίσκεται κανείς, αισθάνεται ως επί ύδατος αναπαύσεως.
Σας προτρέπουμε, τέκνα προσφιλέστατα, να συνεχίσετε την εμμονήν σας εις την πίστιν των πατέρων μας και εις τας ιεράς παραδόσεις και τα πατροπαράδοτα έθιμά μας που μας συνετήρησαν και μας έθρεψαν πνευματικώς διά μέσου των αιώνων μέχρι και σήμερα. Έχουμε χρέος ιερόν να τα κρατήσουμε και να τα μεταβιβάσουμε και στα τέκνα μας. Για να συνεχισθή η Ρωμηορθόδοξη παράδοσί μας. Για να συνεχισθή η υπόστασίς μας!
Εάν, ως γνωστόν, το φυλάξαι τα αγαθά είναι χαλεπώτερον του κτήσασθαι αυτά, η Κοινότης Προπόδων Ταταούλων εργάζεται ακριβώς προς αυτήν την κατεύθυνσιν, αποδεικνύοντας ότι μπορεί να αντεπεξέλθη και εις τα χαλεπά και να διατηρήση και να ανακαινίση και να παραδώση εις την προτέραν αυτού δόξαν τον περίλαμπρον και καλλιμάρμαρον αυτόν Ιερόν Ναόν της Ευαγγελιστρίας, τα θυρανοίξια του οποίου ήλθαμε να ευλογή-σωμεν σήμερον.
Όλα όσα παρελάβομεν έγιναν με πολλές θυσίες και συνετηρήθησαν με κόπους και έφθασαν μέχρις ημών και ανετέθησαν στην δική μας ευθύνη και μέριμνα ή μάλλον στην δική μας στοργή. Στοργή, αγάπη και ειλικρινές ενδιαφέρον χρειάζονται και περιμένουν από εμάς ακόμη και τα άψυχα. Η δική μας αγάπη είναι που αντανακλά επάνω τους και τους δίνει τρόπον τινά ψυχήν, με την οποίαν και υπηρετούν τα έμψυχα και λογικά όντα, εμάς τους ανθρώπους.
Πράγματι, εις την ιστορίαν της ανθρωπότητος τίποτε το μέγα και υψηλό δεν έγινε χωρίς αγάπη και χωρίς θυσίες. Και όσο λίγοι και αν είμαστε σήμερα, τόσο περισσότερη αγάπη και τόσο μεγαλύτερες θυσίες χρειάζονται, για να μπορέσουμε να φυλά-ξουμε με αξιοπρέπεια και με την παραδοσιακή αρχοντιά της Ρωμιοσύνης της Πόλεως όλα εκείνα τα οποία μας εκληροδότησαν οι πατέρες μας και οι αιώνες.”
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο ζεύγος των δωρητών Αθανασίου και Μαρίνης Μαρτίνου, εκφράζοντας προς αυτούς τις ευχαριστίες του για όλα τα φιλογενή έργα τους, που μαρτυρούν την αγάπη τους προς την Μητέρα Εκκλησία και το Γένος.
“Φορεύς αυτής της αφειδωλεύτου αγάπης προς την Μητέρα Εκκλησία και την εδώ Ομογένεια της Πόλεως είναι ο Εντιμολογιώτατος και φίλτατος Άρχων Έξαρχος και Πρόεδρος της Αδελφότητος Οφφικιαλίων της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας «Παναγία η Παμμακάριστος» κύριος Αθανάσιος Μαρτίνος και η Ευγενεστάτη και προσφιλεστάτη σύζυγός του κυρία Μαρίνα, οι οποίοι ανέλαβαν εξ ολοκλήρου το κόστος της εκ βάθρων ανακαινίσεως του Ιερού αυτού Ναού. Η λίαν συγκινητική αυτή φιλόθεος και φιλογενής πράξις του ζεύγους Μαρτίνου έρχεται να προστεθή εις σειράν δωρεών του, κορωνίδα των οποίων αποτελεί η μεγάλη χορηγία του διά την εκ βάθρων αναστήλωσιν και επέκτασιν της Ιεράς Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, οι εργασίες της οποίας προχωρούν με γοργούς ρυθμούς και το όλον έργον αναμένεται να ολοκληρωθή περί το φθινόπωρον του 2026.
Χωρίς να θέλωμεν να θίξωμεν την μετριοφροσύνην του ζεύγους Μαρτίνου, υπενθυμίζομεν ότι εάν ο Κύριος αγιάζη τους αγαπώντας την ευπρέπειαν του οίκου Του, οι άνθρωποι τους επαινούν, τους ευγνωμονούν και τους μακαρίζουν, και η Εκκλησία τους ευλογεί και επικαλείται επ᾽ αυτούς την ανταπό-δοσιν παρά Κυρίου, παρ᾽ Ου πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον. Ακριβώς τον έπαινον, την ευγνωμοσύνην, τον μακαρισμόν και την ευλογίαν της Μητρός Εκκλησίας και ημών προσωπικώς επιθυμούμεν να απονείμωμεν κατά την εύσημον ταύτην στιγμήν εις το ζεύγος Μαρτίνου, το όνομα του οποίου έχει ήδη εγχαραχθή χρυσοίς γράμμασιν εις τας Βίβλους των Μεγάλων Ευεργετών του ευσεβούς ημών Γένους. Το ζεύγος Μαρτίνου της Χάλκης, το ζεύγος Μαρτίνου του Γαλατά, το ζεύγος Μαρτίνου της Πριγκήπου, το ζεύγος Μαρτίνου των Υψωμαθείων, το ζεύγος Μαρτίνου της Νεοφύτου Δούκα εν Αθήναις, το ζεύγος Μαρτίνου των Προπόδων Ταταούλων. Εντιμολογιώτατε Άρχων Αθανάσιε, Ευγενεστάτη κυρία Μαρίνα, σας ευχαριστούμε από τα βάθη της καρδιάς μας!”
Ο Παναγιώτατος εξέφρασε την Πατριαρχική ευαρέσκειά του προς τον Σεβ. Μητροπολίτη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου κ. Στέφανο, “τον φιλόκαλον Επόπτην της Περιφερείας Ταταούλων, διά την αξιέπαινον πρωτοβουλίαν και την στοργικήν μέριμναν της επιτελέσεως των ανακαινιστικών εργασιών, ο οποίος επαξίως εκπροσωπεί εδώ την ημετέραν Μετριότητα και αγωνίζεται τον αγώνα τον καλόν, εν αγαστή συνεργασία με τον ιερόν κλήρον, την έντιμον Εκκλησιαστικήν Επιτροπήν και τους άλλους υπευθύνους παράγοντας της Κοινότητος.”
Προηγουμένως, τον Πατριάρχη προσφώνησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Καλλιουπόλεως και Μαδύτου κ. Στέφανος, ο οποίος, αφού αναφέρθηκε στην ιστορία του Ναού και στις εργασίες αποκατάστασης του, ευχαρίστησε τον Παναγιώτατο και τους δωρητές:
“Παναγιώτατε Δέσποτα, το μικρό ποίμνιο των Προπόδων Ταταούλων και όλοι οι προσκυνητές της Αγνής Θεομήτορος υποβάλλουμε την βαθύτατη ευγνωμοσύνη μας προς το Σεπτό πρόσωπό Σας, για όλα όσα ενεργήσατε και πράξετε, ώστε να καταστεί και πάλι «πλήρης δόξης ο οίκος Κυρίου».
Κατόπιν, άπειρες ευχαριστίες εκφράζονται προς τον Εντιμολ. κύριο Αθανάσιο Μαρτίνο και την Ευγεν. σύζυγό του κυρία Μαρίνα, οι οποίοι, χωρίς να φείδονται εξόδων, ανακαίνισαν «το έμψυχον της δόξης παλάτιον». Με τον τρόπο αυτό, έγιναν οι Μεγάλοι Ευεργέτες της Κοινότητός μας και θα μνημονεύονται εσαεί, μαζί με τους κτήτορες του αγίου οίκου τούτου.”
Τον Πατριάρχη προσφώνησε και ο Πρόεδρος της Εκκλησιαστικής Επιτροπής της Κοινότητας Εντιμ. κ. Πρόδρομος Κοσμάογλου.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο Παναγιώτατος παρέστη και ομίλησε στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών (Οι.Ομ.Κω.) για να τιμήσει τη μνήμη του διαπρεπούς Ρωμηού γιατρού, Μάρκου Πιτσιπιού Πασά (Marko Paşa), ο οποίος έζησε κατά τον 19ο αιώνα και διετέλεσε, μεταξύ άλλων, Αρχίαρτρος του Σουλτάνου και Πρύτανης της Αυτοκρατορικής Στρατιωτικής Ιατρικής Σχολής, και ήταν ο Ιδρυτής της Ερυθράς Ημισελήνου.
Στην ομιλία του, ο Παναγιώτατος, αφού συνεχάρη τους οργανωτές της εκδήλωσης και τους τιμηθέντες ιατρούς, επεσήμανε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
“Το όνομα του Μάρκου Πιτσιπιού Πασά το οποίον έχει εγγραφή με χρυσά γράμματα εις τας δέλτους της ιστορίας, συνδέεται αρρήκτως με την επιστημοσύνην, την συμμετοχήν εις τον δημόσιον βίον, τον ανθρωπισμόν και την θυσιαστικήν προσφοράν προς τον συνάνθρωπον, ανεξαρτήτως ταυτότητος, πολιτισμού και θρησκευτικού υποβάθρου. Ο Μάρκος Πιτσιπιός Πασάς θα παραμείνη αιώνιον σύμβολον της προσφοράς της Ρωμιοσύνης εις την Πόλιν και όλους τους κατοίκους της, εις την Ρωμιοσύνην, εις την ανθρωπιάν, την ειρήνην, την αλληλεγγύην και την πρόοδον. Είη η μνήμη του σπουδαίου δημοσίου ανδρός, του ειρηνοποιού, του διακεκριμένου επιστήμονος, του φιλανθρώπου ιατρού και γνησίου τέκνου της Ομογενείας Μάρκου Πιτσιπιού Πασά αιωνία και άληστος!”
Στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο της Ομογενείας στο ιστορικό κτήριο της Αστικής Σχολής Γαλατά, βραβεύτηκαν Έλληνες και Τούρκοι ιατροί, που διακρίθηκαν για την προσφορά τους στον συνάνθρωπο. Συγκεκριμένα το Α’ βραβείο απονεμήθηκε στον Καθηγητή Καρδιοχειρουργικής Εντιμολ. Άρχοντα της Μ.τ.Χ.Ε. κ. Αυξέντιο Καλαγκό, το Β’ βραβείο στους ιατρούς Εντιμ. κ. Atilla Büyükgebiz και Ευγεν. κ. Hande Kaymakçalan Çelebiler, ενώ απονεμήθηκαν έπαινοι στις Ευγεν. κυρίες Δανάη Απατσίδου, Ναταλί-Νίκη Τσακίρογλου και Talar Vartanoğlu Aktokmakyan, και στους Εντιμ.κυρίους Λάζαρο Γιόφογλου και Ege Can Serefoglu.
Ομιλίες πραγματοποίησαν ο Πρόεδρος της Οι.Ομ.Κω. Εντιμολ. Άρχων της Μ.τ.Χ.Ε. Νικόλαος Ουζούνογλου, Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου της Αθήνας, καθώς και οι δισέγγονοι του Μάρκου Πασά Εντιμ. κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος και Ευγεν. κ. Δέσποινα Ανάτς.
φωτό: Νίκος Παπαχρήστου