Ορθόδοξοι Ναοί στην Πόλη που μετατράπηκαν σε τζαμιά
Του Αναστασίου Μαρίνη, ιστορικού.
Οι πρόσφατες καταστροφές στην αυτοκρατορική Πύλη του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, ανέδειξαν, για μία ακόμη φορά την επιθετικότητα των Τούρκων και τον θρησκευτικό φανατισμό τους. Η επίθεση στο σύμβολο της Χριστιανοσύνης, το οποίο αποτελεί και μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO, ασφαλώς και δεν είναι κάτι νέο και πρωτόγνωρο, καθώς ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν έσπευσε, στις 24 Ιουλίου 2020, να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, προκαλώντας το θρησκευτικό αίσθημα όλου του κόσμου, ιδιαιτέρως δε των χριστιανιών.
Εκτός, όμως, από τις τουρκικές προκλήσεις στην Αγία Σοφία, πολλοί είναι εκείνοι οι Ναοί στην ευρύτερη περιοχή της Κωνσταντινούπολης που, σταδιακά, στο πέρασμα του χρόνου, μετατράπηκαν σε τζαμιά.
Ξεχωρίζει η αναφορά στο ναό των Αγίων Αποστόλων, έναν ιστορικότατο ναό της Πόλης, ίσως του σημαντικότερου ορθόδοξου ναού μετά από τον ναό της Αγίας Σοφίας. Σε αυτόν τον ναό βρίσκονταν οι τάφοι των μεγάλων αυτοκρατόρων της Βασιλεύουσας, μεταξύ των οποίων του Μ. Καωνσταντίνου, του Ιουστινιανού κ.ά. Οι Τούρκοι τον κατεδάφισαν και στη θέση του ανήγειραν το σημερινό Φατίχ Τζαμί (Τζαμί του Πορθητή).
Η Αγία Σοφία της Αίνου, αφιερωμένη στην τοπική οσία Αγία Σοφία, η οποία είχε παρουσιάσει προβλήματα ήδη ύστερα από τον σεισμό του 1965 και από το 2015 γίνονταν σε αυτήν εργασίες αναστήλωσης, αφέθηκε και αυτή στην τουρκική προκλητικότητα: ανήμερα τα Χριστούγεννα στα 202. Η πρώην εκκλησία, που είχε λειτουργήσει και ως «τζαμί του Κατακτητή» άρχισε να λειτουργεί και πάλι ως τζαμί.
Η Μονή του Στουδίου στην Κωνσταντινούπολη, από την οποία προήλθαν μεγάλες προσωπικότητες της Ορθοδοξίας, μοναχοί λόγιοι, αρχιερείς και Πατριάρχες, μετατράπηκε σε οθωμανικό τέμενος το 1481, γνωστό σήμερα ως Ιμραχόρ Τζαμί (İmrahor Camii – Τζαμί του Ιπποτρόφου).
Το γνωστό σήμερα «Καριγέ Τζαμί», η γνωστή Μονή της Χώρας, υπήρξε ξακουστό ελληνικό χριστιανικό μοναστήρι στα νότια του Κεράτιου Κόλπου. Η Μονή λέγεται ότι πήρε τ΅ όνομά της από τα ψηφιδωτά που υπήρχαν στο νάρθηκα του Ναού, είτε παρουσιάζοντας τον Χριστό ως «Χώρα των ζωντανών» είτε την Παναγία ως «Χώρα του Αχωρήτου».
Ο ναός της Παμμακαρίστου, ακόμη, που αρχικά λειτούργησε ως γυναικεία Μονή μετατράπηκε στο Fethiye Camii και το παρεκκλήσι του σε Μουσείο έως και σήμερα. Η μονή Παντοκράτορος, το γνωστό σήμερα Zeyrek Camii, ο ναός των Αγίου Σεργίου και Βάκχου, που έγινε Kucuk Agia Sofia και ο ναός του Αγίου Θεοδώρου που έγινε Kilise Camii είναι μερικά από τα ορθόδοξα μοναστήρια και τους χριστιανικούς ναούς που αφέθηκαν στην τουρκική μανία και μετατράπηκαν σε τζαμιά.
Σήμερα, η UNESCO αλλά και Κυβερνήσεις πολλών χωρών, συμπεριλαμβανομένων ευρωπαίων αξιωματούχων επί ζητημάτων θρησκευτικών ελευθεριών και προστασίας χριστιανικών μνημείων, έχουν εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά τους πρους την Τουρκία για τις ενέργειες αυτές, που προκαλούν το θρησκετυτικό αίσθημα της Χριστιανοσύνης, πολύ δε περισσότερο εκφράζουν στην πράξη την έλλειψη σεβασμού σε χριστιανικά και πολιτιστικά μνημεία ανυπολόγιστης ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας.
