Το άρθρο σημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας «Κιβωτός της Ορθοδοξίας», που κυκλοφορεί πανελλαδικά κάθε Πέμπτη
Aνεξάρτητα από την στάση της Σερβίας στο θέμα της αναγνώρισης από το Φανάρι των σχισματικών των Σκοπίων, οι Εκκλησίες στα Βαλκάνια, για μια ακόμη φορά, δοκιμάζονται, καθώς ακολουθούν ή και προηγούνται των κυβερνήσεων των κρατών και πρωταγωνιστούν στην ανάδειξη εθνικιστικών απόψεων. Ακόμη και στα Σκόπια, τα οποία κατά γενική ομολογία ευνοήθηκαν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ακούγονται φωνές για άμεση αυτοκεφαλία! Στη Σερβία κατηγορούν τον Βαρθολομαίο, ενώ και η Βουλγαρία θυμήθηκε ότι η «Αρχιεπισκοπή Αχρίδος» ήταν στην δική της επιρροή.
Πρωταγωνιστής της προβολής των εθνικιστικών απόψεων το Πατριαρχείο της Μόσχας, το οποίο απλώς θέλει να έχει κάτι να λέει για τον κ.Βαρθολομαίο και να αμφισβητεί τον ρόλο του.
Και αν από Σερβία και Ρωσία περιμένει κανείς αντιδράσεις, η θέση κάποιων Βούλγαρων ιεραρχών προκαλεί απορίες, Για παράδειγμα, ο μητροπολίτης Λοβχανίου Γαβριήλ, ο οποίος δεν θέλει το όνομα Αρχιεπισκοπή Αχρίδος επικαλούμενος την εκκλησιαστική ιστορία:
«Αν δοθεί η ονομασία Αρχιεπισκοπή Αχρίδας στη MOC, θα είναι πολύ κακό για εμάς. Θα μας στερούσε ένα μεγάλο μέρος της εκκλησιαστικής μας ιστορίας και της νομικής μας προσωπικότητας», επιστρέφοντας στον δέκατο αιώνα όταν η Εκκλησία ονομαζόταν Βουλγαρική Αρχιεπισκοπή Οχρίδος.
Μάλιστα έφτασε σε σημείο να υποστηρίξει ότι η Βουλγαρική Εκκλησία δεν μπορούσε να γίνει η μητρική εκκλησία της «Μακεδονικής», επειδή το καταστατικό της ανέφερε ότι ήταν ο διάδοχος της Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας!
Είχε προηγηθεί η δήλωση του αναπληρωτή Προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας Νικολάι Μπαλασόφ, ο οποίος επιχείρησε να δώσει τον τόνο των αντιδράσεων: «Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπως και στην περίπτωση της Ουκρανίας, διακρίθηκε για άλλη μια φορά ως ο μόνος και αυτοαποκαλούμενος διαιτητής σε ολόκληρο τον Ορθόδοξο κόσμο, ο μοναδικός και αδιαμφισβήτητος διαιτητής για όλα τα εκκλησιαστικά ζητήματα, που έκανε μια ωμή αντικανονική και πολιτικά υποκινούμενη παρέμβαση».
Από κοντά και οι εθνικιστές της Σερβίας, οι οποίοι μαζί με μερίδα ΜΜΕ της χώρας, επιτίθενται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και στον ίδιο τον Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, με φράσεις όπως «Σχίσμα στην Ορθοδοξία», ή «ο Βαρθολομαίος διχάζει την Ορθοδοξία».
Τις τελευταίες μέρες σε Ρωσία, Σερβία, Βουλγαρία και φυσικά Βόρεια Μακεδονία γίνονται σειρά επαφών για την επόμενη μέρα και τον τρόπο αντίδρασης, με τη Μόσχα να αναζητά συμμάχους στον αγώνα της κατά του Φαναρίου.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα όσα συμβαίνουν στα Σκόπια, όπου η πολιτική ηγεσία, η πανεπιστημιακή κοινότητα και το σύνολο των κληρικών πανηγυρίζουν για την αναγνώριση και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τη νέα κατάσταση, τον ρόλο της Σερβίας και πώς θα ενσωματωθεί στη νέα Εκκλησία ο φιλοσέρβος μητροπολίτης Αχρίδος Ιωάννης.
Επίσης, σχεδιάζεται και η «έξοδος» από την απομόνωση με συλλειτουργίες στο Φανάρι, αλλά και με άλλες Εκκλησίες, όπως για παράδειγμα της Ελλάδος, η οποία έχει ταχθεί υπέρ της αναγνώρισης.
Από την πλευρά της, η Μόσχα σχεδιάζει το «επόμενο» χτύπημα, το οποίο θα είναι και πάλι στην Αφρική και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, όπου κληρικοί των ΓΟΧ έχουν αναπτύξει δραστηριότητες, που έχουν να κάνουν με εξαγορά πιστών αλλά και διεκδίκηση ακινήτων, τα οποία ανήκουν στην κανονική Εκκλησία. Η έκκληση του Πατριάρχη Θεόδωρου προς τους κληρικούς του Πατριαρχείου να φροντίσουν νομικά να κατοχυρώσουν την περιουσία, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος.
Τα Ιεροσόλυμα είναι μία περιοχή η οποία ενδιέφερε πάντα τη Ρωσία και εκεί η κατάσταση είναι πιο «βατή», καθώς ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων είναι πιο κοντά στις θέσεις της Μόσχας.
Η Μόσχα, αν και η εισβολή στην Ουκρανία έχει λειτουργήσει αρνητικά, έχει στα σχέδιά της και την ενίσχυση των κοινοτήτων των Ρώσων που ζουν στο εξωτερικό και κυρίως στην Τουρκία.
Εκτός των επιθετικών ενεργειών, η Μόσχα επιχειρεί να ανοίξει και την πόρτα του διαλόγου με την Εκκλησία της Κύπρου, η οποία είναι και η τρίτη μετά την Ελλάδα και την Αλεξάνδρεια που αναγνώρισε το ουκρανικό αυτοκέφαλο.
Στην Κύπρο βρέθηκε το δεξί χέρι του Κύριλλου, ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ.Ιλαρίων, ο οποίος είχε συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο, με τον οποίο η ρωσική Εκκλησία έχει διακόψει την κοινωνία.
Η συνάντηση έγινε σε καλό κλίμα αλλά μένουν να γίνουν ακόμη πολλά.