Λουδάρος Ανδρέας
Ένα ήσσονος σημασίας διμερές ζήτημα το οποίο με καλή θέληση και διάλογο θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί σχετικά σύντομα και «αναίμακτα» , μετατράπηκε σε αιτία απομόνωσης του Πατριαρχείου Αντιοχείας.
Η στάση των εκπροσώπων του Πατριάρχη Αντιοχείας κ. Ιωάννη δεν επέτρεψε στους Ορθόδοξους Προκαθημένους να χαρούν το γεγονός πως στο τέλος επετεύχθη συμφωνία σε εξόχως σημαντικά ζητήματα, όπως αυτά γύρω από την Πανορθόδοξη Σύνοδο, αφήνοντας τους ουσιαστικά μια πικρή γεύση και μια σοβαρή ενόχληση.
Η Αντιόχεια «γύρισε την πλάτη» στο σύνολο των Ορθοδόξων Εκκλησιών με την στάση της, και αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από κανέναν.
ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΛΑΘΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΝΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ
Η άρνηση των εκπροσώπων του Πατριάρχη κ. Ιωάννη ακόμη και να συμπροσευχηθούν με τους υπόλοιπους Ορθοδόξους Προκαθημένους και αρχιερείς κατά το Συλλείτουργο της Κυριακής της Ορθοδοξίας ήταν η τελευταία κίνηση από πλευράς τους, που εξόργισε όσους είχαν ήδη ενοχληθεί από την στάση τους την προηγούμενη νύχτα.
Την στιγμή που στον πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι το σύνολο των Προκαθημένων συλλειτουργούσε σε μια προσπάθεια να σταλεί σε όλο τον κόσμο το μήνυμα της ενότητας, η αποστολή του Πατριαρχείου Αντιοχείας ήταν στο ξενοδοχείο όπου κατέλυε. Σε όσους ζήτησαν εξηγήσεις γι αυτή τη στάση τους, απάντησαν πως αυτές ήταν οι εντολές τους.
«Εάν ο Πατριάρχης Αντιοχείας είχε τέτοιο σκοπό, έπρεπε να βρει τρόπο να παραστεί στη Σύναξη και να μην στείλει αντιπροσώπους» σχολίασαν στο dogma.gr αντιπρόσωποι από δυο Εκκλησίες που επεσήμαναν πως η στάση του Πατριαρχείου Αντιοχείας απέναντι στο σύνολο των Ορθοδόξων Πατριαρχών ήταν προσβλητική.
Μέλος αντιπροσωπείας από Πρεσβυγενές Πατριαρχείο χαρακτήρισε την στάση της Εκκλησίας της Αντιόχειας αποτέλεσμα «διπλωματικής άγνοιας» επισημαίνοντας οι ενέργειες των τριών κληρικών που εκπροσώπησαν τον κ. Ιωάννη ήταν τουλάχιστον άστοχες.
Ο ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΟΣ ΠΟΥ ΕΝΟΧΛΗΣΕ
Αν και κατά την διάρκεια της Σύναξης πολλοί ήταν εκείνοι που εκτιμούσαν πως «θα βρουν μπροστά τους» το θέμα του Κατάρ, κανείς δεν μπορούσε να υπολογίσει την έκταση που θα λάμβανε. Από την αρχή της Συνάξεως η αποστολή του Πατριαρχείου Αντιοχείας συμμετείχε κανονικά χωρίς να δώσει κανένα δείγμα των προθέσεων της.
Μάλιστα ζήτησαν και πέτυχαν να υπάρχουν σαφείς αναφορές στα δικά τους ζητήματα, παρεμβαίνοντας αρκετές φορές στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου που συνυπέγραψαν όλοι.
Η απορία που εξέφρασαν πολλοί ήταν εύλογη: «Πως είναι δυνατόν να ζητάς από όλες τις Εκκλησίες να κάνουν αναφορές δυο παραγράφων σε δικά σου θέματα κι εσύ στο τέλος να αρνείσαι να προσυπογράψεις» είπε στο dogma.gr ιεράρχης που συμμετείχε στη Σύναξη.
Πλέον δεν θα κάνει σε κανέναν εντύπωση αν στο επόμενο διάστημα η Σύνοδος του Πατριαρχείου Αντιοχείας προχωρήσει σε ενεργοποίηση προηγούμενης απόφασης της, σχετικά με την διακοπή Κοινωνίας με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.
Ήδη οι ανά τον κόσμο αρχιερείς του Πατριαρχείου Αντιοχείας δεν συμμετέχουν στις κατά τόπους Συνάξεις των Ορθοδόξων επισκόπων, ενώ μετά και τα γεγονότα της Κωνσταντινούπολης τίποτα δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «έκπληξη». Στις 27 του μηνός συνέρχεται η Σύνοδος του Πατριαρχείου Αντιοχείας και οι αποφάσεις της αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ*
Η αντιπροσωπία του Πατριαρχείου Αντιοχείας, απαρτισθείσα υπό τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Βόστρων κ. Σάββα και Μπουένος Άιρες κ. Σιλουανό και τον λογιώτατο πρεσβ. κ. Πορφύριο, συμμετείχε περιχαρώς και με διάθεση συνεργασίας στην Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών εν Κωνσταντινούπολει, καθώς και στην προπαρασκευαστική αυτής συνάντηση. Κατά την διάρκεια των εργασιών της Συνάξεως, η Αντιπροσωπία της Εκκλησίας της Αντιοχείας έθεσε το θέμα του προκύψαντος ως μη όφειλε ζητήματος μεταξύ του Πατριαρχείου της Αντιοχείας και του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Ενεργώντας υπό την άμεση καθοδήγηση της Α. Θ. Μακαριώτητος, του Πατριάρχου Αντιοχείας κ. Ιωάννου Ι΄, και ευρισκόμενοι σε πνεύμα συνοχής μετά της Α. Θ. Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, με σκοπό την εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσεως που να συνάδει με τις αποφάσεις και τα συμφωνηθέντα κατά την συνάντηση στην Αθήνα, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του Οικουμενικού Πατριαρχείου, του Πατριαρχείου Αντιοχείας και του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Επειδή απέτυχαν οι προσπάθειες τόσο του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου και της Αντιπροσωπίας του Πατριαρχείου Αντιοχείας, για να πεισθεί ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιερσολύμων,
επειδή η Εκκλησία των Ιεροσολύμων εμμένει στην απόφασή της να ιδρύσει επαρχία και να ορίσει επίσκοπο αυτής, εντός των ορίων της κανονικής δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου Αντιοχείας και απορρίπτει κάθε προτεινόμενη διευθέτηση του ζητήματος, με συνέπεια την διαιώνιση αντικανονικώς τετελεσμένου γεγονότος, παρά την αναγνώριση εκ μέρους της πλειονοψηφίας των Ορθοδόξων Εκκλησιών σχετικά με τις δίκαιες θέσεις του Πατριαρχείου Αντιοχείας,
επειδή το Πατριαρχείο Αντιοχείας έχει εξαντλήσει όλες της ειρηνικές προσπάθειες για καταλλαγή, όπως την ανάκληση της συνοδικής αποφάσεως σχετικά με τη διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, προκειμένου να δοθεί ευκαιρία στην επιτυχία της Συνάξεως των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, με την ελπίδα ότι κατά τη διάρκεια της Συνάξεως θα επιτευχθεί η επίλυση της κρίσεως εν πνεύματι αδελφοσύνης και ειρήνης,
και απέναντι στην απόρριψη εκ μέρους του Πατριάρχου Ιεροσολύμων του ρόλου διαμεσολαβήσεως του Οικουμενικού Πατριάρχου προς εξεύρεσιν λύσεως σύμφωνα με την κανονική παράδοση και τις εκκλησιαστικές διατάξεις,
το Πατριαρχείο Αντιοχείας αποφασίζει τα εξής:
1) να αποσύρει την Αντιπροσωπία Αυτής από την Σύναξη των Προκαθημένων των Εκκλησιών, που συνεδριάζει στην Κωνσταντινούπολη από 5-9 Μαρτίου 2014, και να αναβάλει την υπογραφή του στο τελικό ανακοινωθέν της, έως ότου ευρεθεί λύση στην ως άνω κρίση,
2) να μη συμμετάσχει στην θεία Λειτουργία, που πρόκειται να τελεσθεί κατά την Κυριακή της Ορθοδοξίας, εκφράζοντας την πεποίθησή του ότι η ενότητα της Εκκλησία δεν δύναται να πραγματοποιηθεί εν όψει εισπηδήσεως εκ μέρους μιάς Εκκλησίας στα κανονικά όρια άλλης αδελφής Εκκλησίας και εν όψει της αρνήσεως των συμπεφωνημένων υπό την αιγίδα και την καλοσύνη και την αγάπη της Αυτού Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου, και
3) να θέσει εκ νέου το προκύψαν ζήτημα στην προσεχή συνεδρία της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αντιοχείας 27 Μαρτίου ε.έ., ώστε να ληφθούν τα μέτρα που κριθούν απαραίτητα, λαμβάνοντας υπʼ όψη και τις τελευταίες δυσμενείς εξελίξεις.
Τέλος, το Πατριαρχείο Αντιοχείας καλεί τους Προκαθημένους των αδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στην διευθέτηση και επίλυση του ζητήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις των εκκλησιαστικών κανόνων και τάχιστα για να αποφευχθούν οι αρνητικές συνέπειες αυτού του ζητήματος για την ενότητα της Ορθοδοξίας.
*Η απόδοση της ανακοίνωσης στα ελληνικά έχει γίνει από το Πατριαρχείο Αντιοχείας.