Λουδάρος Ανδρέας
Αισιοδοξία επικρατεί τις τελευταίες ημέρες, σχετικά με την επιτυχία της Σύναξης των Προκαθημένων που έχει συγκαλέσει στο Φανάρι ο Οικουμενικός Πατριάρχης τον ερχόμενο Μάρτιο.
Παρά το γεγονός πως, μέρες τώρα, συγκεκριμένα κέντρα προσπαθούν να εμφανίσουν ως «ναυάγιο» την πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου να προσκαλέσει στην έδρα του τους Προκαθημένους όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών σε μια προσπάθεια να γεφυρωθούν οι μεγάλες διαφορές που υπάρχουν σε γενικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο, τα πρώτα σημάδια δείχνουν πως η οργάνωση της συνάξεως βρίσκεται σε καλό δρόμο.
Μέχρι στιγμής, πηγές του dogma.gr το οποίο έχει επικοινωνήσει με σχεδόν το σύνολο των Ορθοδόξων Εκκλησιών, σημειώνουν πως οι Προκαθήμενοι που σκοπεύουν να παραστούν αυτοπροσώπως είναι ήδη αρκετοί.
Πρόκειται για τους Πατριάρχες Αλεξανδρείας, Ιεροσολύμων και Σερβίας και τους Αρχιεπισκόπους Κύπρου, Αθηνών, Πολωνίας και Αλβανίας η παρουσία των οποίων θεωρείται δεδομένη.
ΚΡΙΣΙΜΗ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΡΩΣΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ
Από την πρώτη στιγμή της δημοσιοποίησης της απόφασης του Πατριάρχη να προσκαλέσει τους αρχηγούς των Εκκλησιών στο Φανάρι, όλοι έστρεψαν το βλέμμα προς τον Βορρά. Τα ανοιχτά θέματα μεταξύ Οικουμενικού Πατριαρχείου και Εκκλησίας Ρωσίας είναι αρκετά και εξαιρετικά σύνθετα.
Ταυτόχρονα η έμμεση ή άμεση εμπλοκή της Μόσχας σε διεθνή ζητήματα, ή σε κάθε διεθνές ζήτημα όπως αρκετοί θεωρούν, καθιστά την παρουσία του Πατριάρχη κ. Κυρίλλου στην Κωνσταντινούπολη αν μη τι άλλο καταλυτική.
Μέχρι στιγμής ο Ρώσος Πατριάρχης δεν έχει απαντήσει για το αν θα παραστεί ή αν θα εκπροσωπηθεί. Ωστόσο, καλά πληροφορημένες πηγές του dogma.gr από την Μόσχα σημειώνουν πως η πρόθεση είναι καταρχήν θετική.
Άνθρωποι που γνωρίζουν καλά τις λεπτές ισορροπίες μεταξύ των δυο Εκκλησιών σημειώνουν πως η παρουσία του κ. Κυρίλλου στην Κωνσταντινούπολη θα εξαρτηθεί από μια σειρά λεπτομερειών οι οποίες αναμένεται να διευθετηθούν στο επόμενο διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση η παρουσία ή η μη παρουσία του κ. Κυρίλλου στην σύναξη του Μαρτίου θα έχει το δικό της ειδικό βάρος.
ΟΙ ΕΠΙ ΜΕΡΟΥΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ
Κι αν η «ειδική» σχέση των δυο κορυφαίων σήμερα Πατριαρχείων της ορθόδοξης Εκκλησίας αποτελεί ένα ολόκληρο κεφάλαιο από μόνη της, αντίστοιχης σημασίας φέρεται πως είναι και οι τοπικές διαφωνίες που επικρατούν μεταξύ των άλλων Εκκλησιών.
Τα δυο πρεσβυγενή Πατριαρχεία Αντιοχείας και Ιεροσολύμων το τελευταίο διάστημα βρίσκονται σε διαφωνία σχετικά με την εκκλησιαστική δικαιοδοσία στην περιοχή του Κατάρ. Μια διαφωνία αρκετά σοβαρή που δεν αποκλείεται να προκαλέσει ακόμη και την διακοπή της εκκλησιαστικής κοινωνίας μεταξύ των δυο Πατριαρχείων.
Η διαφωνία των δυο αρχαίων Εκκλησιών σαφώς και επηρεάζει την θεματολογία της σύναξης κάτι το οποίο ανέφερε και ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην πρόσφατη επίσκεψη του στην Αθήνα, κάνοντας λόγο για ανάγκη επίλυσης των επί μέρους ζητημάτων ώστε η Ορθοδοξία να προχωρήσει.
Πηγές από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων αναφέρουν πως ο κ. Θεόφιλος θα παραστεί στην σύναξη. Αντίθετα, παρά τα διαδιδόμενα περί άρνησης του, ο Πατριάρχης κ. Ιωάννης δεν έχει αποφασίσει ακόμη αν θα παραστεί.
Τις μέρες αυτές στο Πατριαρχείο Αντιοχείας γίνονται οι προετοιμασίες για την ειρηνική επίσκεψη του στο Πατριαρχείο της Ρωσίας.
ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ – ΡΟΥΜΑΝΙΑ
Μια ακόμη σημαντική προβληματική αφορά στις σχέσεις των Πατριαρχείων Ρουμανίας και Σερβίας καθώς και Ρουμανίας – Ιεροσολύμων.
Ιεροσόλυμα και Βουκουρέστι συγκρούστηκαν με ιδιαίτερη ένταση τα προηγούμενα χρόνια με αφορμή την κατασκευή Ναού και ξενώνα του Πατριαρχείου Ρουμανίας στην Αγία Γη με αποτέλεσμα την διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας από πλευράς Ιεροσολύμων που θεώρησε την ενέργεια της Ρουμανίας αθέμιτο επεκτατισμό.
Οι δυο πλευρές επικοινώνησαν και τελικά το «χάσμα» μειώθηκε ωστόσο υπάρχουν ακόμη ανοικτά ζητήματα.
Πληροφορίες που δεν επιβεβαιώνονται επίσημα θέλουν το Πατριαρχείο Ρουμανίας να έχει διαμηνύσει στο Φανάρι πως αν δεν έχουν λυθεί μέχρι τον Μάρτιο οι διαφορές του με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, δεν θα συμμετάσχει στη σύναξη δια του Προκαθημένου του.
Ωστόσο υπάρχει η αισιοδοξία πως κάτι τέτοιο ενδέχεται να συμβεί ανοίγοντας τον δρόμο στον Πατριάρχη κ. Δανιήλ, να παραστεί. Είναι ενδεικτικό πως χθες συναντήθηκαν στα Ιεροσόλυμα ο Πατριάρχης κ. Θεόφιλος με τον Ρουμάνο Πρόεδρο στον οποίο ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης δήλωσε πως «έχομε φθάσει ήδη εις συμφωνίαν προετοιμασίας, την οποίαν αναμένομεν να υπογράψη ο Μακαριώτατος Πατριάρχης της Ρουμανίας κ. Δανιήλ»
Σε ερώτηση του dogma.gr προς το Πατριαρχείο της Ρουμανίας, σχετικά με το αν υπάρχει απόφαση παρουσίας ή όχι του κ. Δανιήλ στην Κωνσταντινούπολη, ενημερωθήκαμε πως για το θέμα θα αποφανθεί η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου η οποία θα συνεδριάσει το πρώτο μισό του Φεβρουαρίου.
ΣΕΡΒΙΑ – ΡΟΥΜΑΝΙΑ
Η Ρουμανία όμως δεν έχει ανοικτό μέτωπο μόνο με τα Ιεροσόλυμα. Αντίστοιχα προβλήματα επεκτατισμού της ρουμανικής Εκκλησίας δηλώνει πως αντιμετωπίζει και η γειτονική της Σερβία. Είναι ενδεικτικό πως κατά τους πρόσφατους εορτασμούς στην Σερβία για τα 1700 χρόνια από την υπογραφή του διατάγματος των Μεδιολάνων, η Ρουμανία δεν είχε προσκληθεί.
Το τρίγωνο λοιπόν Ιεροσόλυμα, Ρουμανία, Σερβία έχει το δικό του ενδιαφέρον και η παρουσία ή ακόμη και η απουσία, του Ρουμάνου Πατριάρχη θα έχει την σημασία της.
Μαζί με τους Πατριάρχες Αντιοχείας και Ρωσίας, ούτε ο Βούλγαρος Πατριάρχης έχει αποφασίσει το πώς θα ανταποκριθεί στην πρόσκληση του κ. Βαρθολομαίου, αφού όπως είπαν στο dogma.gr συνεργάτες του, το θέμα θα απασχολήσει την τοπική Ι. Σύνοδο.
Η μόνη Εκκλησία με την οποία το dogma.gr δεν κατόρθωσε να επικοινωνήσει ήταν το Πατριαρχείο Γεωργίας.
Κρίσιμη θεωρείται και η πορεία του θέματος της εκλογής νέου Αρχιεπισκόπου Τσεχίας και Σλοβακίας. Πληροφορίες του dogma.gr αναφέρουν πως στις προθέσεις του νέου Αρχιεπισκόπου είναι να παραστεί στην Σύναξη αρκεί έως τότε να έχει λυθεί το ζήτημα της αναγνώρισης της εκλογής.
Σε κάθε περίπτωση η επικείμενη σύναξη των ορθοδόξων Προκαθημένων στην Κωνσταντινούπολη είναι εξαιρετικά σημαντική και όπως όλα δείχνουν θα δημιουργήσει πολλές ειδήσεις.