Λουδάρος Ανδρέας
Σε αναμμένη θρυαλλίδα έτοιμη να «τινάξει» στον αέρα την ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, τείνει να μετατραπεί η υπόθεση της τοποθέτησης Αρχιεπισκόπου στην περιοχή του Κατάρ από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, λίγο μόλις διάστημα πριν τη σύγκληση της προπαρασκευαστικής Συνόδου της Ελβετίας.
Τόσο η Κωνσταντινούπολη, όσο και η Μόσχα αλλά και σχεδόν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες μαζί με έναν αριθμό σημαντικών κυβερνήσεων που έχουν ενδιαφέρον γύρω από τις εκκλησιαστικές ισορροπίες στην περιοχή, παρακολουθούν την εξέλιξη της υπόθεσης, που μόνο εύκολη δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί.
Από τη μια τα Ιεροσόλυμα θεωρούν το Κατάρ «κανονικό» τους έδαφος και διόρισαν εκεί Αρχιεπίσκοπο. «Εις μίαν τοιαύτην περιοχήν των εσχατιών της δικαιοδοσίας του ημετέρου Πατριαρχείου, το Εμιράτον του Κατάρ, το οποίον αποτελεί αναπόσπαστον τμήμα της Αραβίας, δικαιοδοσίας του ημετέρου Πατριαρχείου, συμφώνως και προς την Πατριαρχικήν Φήμην, εκάλεσε την υμετέραν Θεοφιλίαν ο Θεός να διακονή από πενταετίας, μετά την προετοιμασίαν, την οποίαν επραγματοποίησεν εκεί διά της ποιμαντικής Αυτού επισκέψεως μετά συνοδείας Συνοδικών μελών ο μακαριστός προκάτοχος Ημών Πατριάρχης Ιεροσολύμων Διόδωρος και η Ημετέρα Μετριότης, διακονήσασα επί διετίαν προσωπικώς.» είπε χαρακτηριστικά ο Πατριάρχης Θεόφιλος κατά την χειροτονία του νέου Αρχιεπισκόπου.
Το γειτονικό Πατριαρχείο Αντιοχείας όμως έχει εντελώς διαφορετική άποψη. «Το Κατάρ ουδέποτε υπήρξε «κανονικό» έδαφος του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων» λένε από την πλευρά τους, διαμηνύοντας στον νέο Αρχιεπίσκοπο πως ούτε λίγο ούτε πολύ αποτελεί «persona non grata» στην περιοχή.
Η Αντιόχεια κατηγορεί ουσιαστικά τα Ιεροσόλυμα για «εισπήδηση σε ξένη εκκλησιαστική επαρχία» και όπως όλα δείχνουν δεν σκοπεύει να αφήσει το θέμα στην τύχη του.
Ήδη αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Αντιοχείας έχει επισκεφθεί όλες σχεδόν τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, συμπεριλαμβανομένης της Εκκλησίας της Ελλάδος, για να ενημερώσει για τις θέσεις τους. Από την πλευρά τους τα Ιεροσόλυμα θεωρούν πως δεν υπάρχει θέμα αφού πιστεύουν πως δεν έκαναν κάτι αντικανονικό.
Στενά, παρακολουθεί την υπόθεση και το Πατριαρχείο της Ρωσίας, που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο για την περιοχή των Αγίων Τόπων όσο και για την Μέση Ανατολή γενικότερα χωρίς να έχει κρύψει ποτέ την στήριξη του προς την Αντιόχεια.
Η Ρουμανία από την άλλη, που πρόσφατα είχε έχει σε απόλυτη ρήξη με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων για έναν δικό της Ναό στους Αγίους Τόπους, αλλά και με το θέμα της Μολδαβίας «ανοιχτό» έχει επίσης τα δικά της συμφέροντα.
Διακριτικά και χωρίς να παρεμβαίνει παρακολουθεί και το αμερικανικό State Department που ποτέ δεν είδε με καλό μάτι τον ρωσικό εκκλησιαστικό επεκτατισμό.
Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
Αυτή τη στιγμή το βάρος της εξεύρεσης λύσης πέφτει όπως ήταν αναμενόμενο στον Οικουμενικό Πατριάρχη. Το Φανάρι έχει ήδη έρθει σε επαφή με τις εμπλεκόμενες πλευρές ενώ την προηγούμενη εβδομάδα, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών ταξίδεψε στην Πόλη ώστε να συζητήσει το θέμα κατ΄ ιδίαν με τον Πατριάρχη.
Το σημαντικότερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή είναι πως αν δεν λυθεί σύντομα το θέμα μεταξύ Αντιόχειας και Ιεροσολύμων, η ατζέντα της ήδη «προβληματικής» προπαρασκευαστικής συνόδου θα μονοπωληθεί.
Από την άλλη, αν δεν ξεκαθαρίσει το τοπίο μεταξύ των δύο Εκκλησιών, δεν αποκλείεται και άλλες Εκκλησίες να θελήσουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση ώστε σε αντίστοιχες «γκρίζες ζώνες» να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν τετελεσμένα.
Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως του Πρακτορείου Εκκλησιαστικών Ειδήσεων, σύντομα ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα κάνει την κίνηση του.