Κατά την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία προέστη ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεόδωρος Β’, συλλειτουργούντων του Μητροπολίτη Πτολεμαΐδος κ. Παντελεήμονος, Αρχιγραμματέως της Ιεράς Συνόδου και Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Ιππώνος κ. Στεφάνου.
Στη Θεία Λειτουργία παρέστησαν η κ. Πόλυ Ιωάννου, πρέσβυς της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου, ο επιτετραμμένος της πρεσβείας της Ελλάδος στην Αίγυπτο και οι στρατιωτικοί ακόλουθοι.
Στην ομιλία του ο Μητροπολίτης Πτολεμαϊδος κ. Παντελεήμων, ανάμεσα στα άλλα, ανέφερε και τα εξής: «Αυτήν την Κυριακή, κατά την οποία η Αγιωτάτη Εκκλησία μας, μας παρουσιάζει το ελπιδοφόρο μεγαλείο της πίστεως ενός αγνώστου Ρωμαίου στρατιωτικού αξιωματούχου, συμπίπτει με μία θλιβερή επέτειο του Γένους μας, με τη μαύρη επέτειο της συμπληρώσεως 50 χρόνων από την εισβολή των τουρκικών δυνάμεων του ‘Αττίλα’ στην Κύπρο και την έως σήμερα παράνομη κατοχή ενός μεγάλου τμήματος της νήσου».
Ο Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων τόνισε πως «50 χρόνια πέρασαν από τα δραματικά εκείνα γεγονότα που κατέστησαν κατά τον Ρίτσο, την ‘Μικροκόρη του Ελληνισμού’, την ηρωοτόκο Κύπρο μας, Μάνα αιμορροούσα, Μάνα αλυσόδετη, σκλαβωμένη και σφαδάζουσα μπροστά στο μαρτύριο των παιδιών της.
50 χρόνια πέρασαν κι ακόμα άλλες μάνες αναμένουν τους αγνοούμενους γιους τους, κάποια παιδιά τους πατέρες τους, κάποιες σύζυγοι τους συζύγους τους, κάποια κενοτάφια ζητούν τα λείψανα των ηρώων μας.
50 χρόνια πέρασαν… Ηταν πρωί της Δευτέρας της 15η Ιουλίου 1974, όταν μαθήτριες και μαθητές, ελληνόπαιδες του Καΐρου που φιλοξενούνται στην Κύπρο, συνοδευόμενοι από τους εκπαιδευτικούς τους, έχουν μεταβεί στις 08:30 π.μ. στο Προεδρικό Μέγαρο της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Λευκωσία για να γίνουν δεκτοί από τον αοίδιμο Πρόεδρο και Αρχιεπίσκοπο Κύπρου κυρό Μακάριο Γ΄. Κι ενώ τα βλαστάρια του Ελληνισμού της Αιγύπτου συναντούσαν την ηγετική ψυχή της Κύπρου, άρματα μάχης εισέβαλαν στο Προεδρικό Μέγαρο, το βομβάρδιζαν, το πολυβολούσαν. Πολλοί μάλιστα θεωρούν ότι, όταν οι εισβολείς αντελήφθησαν την ύπαρξη ομάδος παιδιών στο βαλλόμενο από αυτούς Προεδρικό Μέγαρο, αιφνιδιάστηκαν και ανέκοψαν το μέγεθος πυρός, ώστε τούτη η αφορμή να προσφέρει στον Εθνάρχη Μακάριο τον πολύτιμο χρόνο διαφυγής».
Συνέχισε ο Μητροπολίτης Παντελεήμων, λέγοντας: «50 χρόνια πέρασαν… Μπορεί να μην κατέστη εφικτό εκείνη την αποφράδα ημέρα να δολοφονηθεί η ηγετική μορφή της Κύπρου, αλλά επετεύχθη το αδιανόητο, να ανοίξουν οι κερκόπορτες στον ‘Αττίλα’, για να καταλάβει εν τέλει το 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ενα έτος πριν, οι τρεις Μητροπολίτες της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Κύπρου δοκίμασαν να καθαιρέσουν τον Προκαθήμενό τους Μακάριο από τον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο.
Τότε ο μακαριστός Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας κυρός Νικόλαος Στ΄, ως πρόεδρος της Μείζονος Ιεράς Συνόδου που συνεκλήθη στη Μεγαλόνησο, ακύρωσε τελεσιδίκως τα σχέδια των αφρόνων Ιεραρχών, καταδεικνύοντας διά της αμετακινήτου προσηλώσεως στην Κανονικότητα, την πνευματική ισχύ του Δευτεροθρόνου Πατριαρχείου της Ανατολής, αλλά και το μέγεθος της αδελφικής αγάπης της Αποστολικής Εκκλησίας των Αλεξανδρέων προς την επίσης Αποστολική Εκκλησία της Κύπρου και το δοκιμαζόμενο πλήρωμά Της».
Ακολούθησε η προσλαλιά του Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου, ο οποίος αφού πατρικώς επαίνεσε τον ομιλητή, Σεβ. κ. Παντελεήμονα, υπογράμμισε εμφαντικώς, ότι ο εκφωνηθείς λόγος εκφράζει απολύτως τα αισθήματα, την οπτική και τη στάση του ιδίου και του πρεσβυγενούς Πατριαρχείου Αλεξανδρείας έναντι του πεντηκονταετούς μαρτυρικού, μα ένδοξου αγώνος των αδελφών Κυπρίων, οι οποίοι απτόητα αγωνίζονται με βαθεία πίστη προς τον Δικαιοκρίτη Κύριο και τα όσια και ιερά του Γένους, κατά της τραγικής εισβολής και της παρανόμου κατοχής του 37% της κυπριακής επικρατείας από τις κατοχικές δυνάμεις.
Ο Πατριάρχης διαβεβαίωσε ότι η Εκκλησία της Αλεξανδρείας θα στέκει πάντα δίπλα στον Κυπριακό Ελληνισμό με στοργή και σταθερή διάθεση συμπαράστασης, όπως ευεργετικά έπραξε και κατά το παρελθόν, σε δύσκολες στιγμές της ιστορικής διαδρομής της Κύπρου.