Σάμου Ευσέβιος: Να πάρουμε διδάγματα από το παράδειγμα των προγόνων μας
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΙΚΑΡΙΑΣ κ. κ. ΕΥΣΕΒΙΟΥ ΕΠΙ ΤΗι 112η ΕΠΕΤΕΙΩι ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Κάθε φορὰ ποὺ πανηγυρικῶς ἑορτάζουμε τὴν ἐπέτειο τῆς Ἑνώσεως τῆς Σάμου μὲ τὴν Ἑλλάδα, κάθε φορὰ ποὺ ἡ μνήμη μας διατρέχει τὰ ἱστορικὰ ἐκεῖνα γεγονότα καὶ ποὺ μακαρίζουμε τοὺς πρωταγωνιστές τους, τὸν πολιτικὸ […]
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΙΚΑΡΙΑΣ
κ. κ. ΕΥΣΕΒΙΟΥ
ΕΠΙ ΤΗι 112η ΕΠΕΤΕΙΩι
ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Κάθε φορὰ ποὺ πανηγυρικῶς ἑορτάζουμε τὴν ἐπέτειο τῆς Ἑνώσεως τῆς Σάμου μὲ τὴν Ἑλλάδα, κάθε φορὰ ποὺ ἡ μνήμη μας διατρέχει τὰ ἱστορικὰ ἐκεῖνα γεγονότα καὶ ποὺ μακαρίζουμε τοὺς πρωταγωνιστές τους, τὸν πολιτικὸ ἀρχηγὸ τῆς Σάμου Θεμιστοκλῆ Σοφούλη, τὸν Μητροπολίτη Σάμου καὶ Ἰκαρίας Κωνσταντῖνο Βοντζαλίδη καὶ τοὺς ἥρωες ποὺ ἀγωνίστηκαν καὶ ἔδωσαν τὴ ζωή τους γιὰ τὴν ἐπίτευξη τοῦ ἱεροῦ κοινοῦ σκοποῦ τῆς Ἑνώσεως τοῦ νησιοῦ μας μὲ τὴν Μητέρα Πατρίδα, πρέπει νὰ ἔχουμε κατὰ νοῦ ὅτι ἡ Ἕνωση ὑπῆρξε ὁ κρίκος μιᾶς χρυσῆς ἁλυσίδας ἡρωισμῶν, αὐταπάρνησης, ἐθελοθυσίας καὶ ἀνδρείας.
Ἡ σήμερα ἑορταζόμενη Ἕνωση τῆς Σάμου μὲ τὴν Ἑλλάδα ὑπῆρξε στὴν πραγματικότητα ἡ συνέχεια καὶ ἡ ὁλοκλήρωση τῆς ἀδικαίωτης Σαμιακῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821, κι αὐτὸ τὸ εἶχαν συνειδητοποιήσει οἱ πρωταγωνιστὲς τῶν γεγονότων, καὶ τὸ διακήρυσσαν μὲ τὰ κείμενα, τοὺς λόγους καὶ τὶς πράξεις τους. Καὶ εἶχε τὰ βασικὰ χαρακτηριστικὰ τῆς Ἐπανάστασης: ἑνότητα τοῦ λαοῦ καὶ τῶν Ἀρχόντων του, πνευματικὴ στήριξη, σκέπη καὶ εὐλογία ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ καὶ τοὺς Ἐπισκόπους της, ἐνεργούς πρωταγωνιστὲς τῶν γεγονότων.
Τόσο ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κύριλλος, τὸ 1821, ὅσο καὶ ὁ Μητροπολίτης Κωνσταντῖνος, τὸ 1912, δὲν περιορίστηκαν στὸ νὰ παρακολουθοῦν ἢ νὰ εὐλογοῦν μόνο τὰ γεγονότα, ἀλλὰ ὑπῆρξαν ἀπὸ τοὺς πρωταγωνιστές τους. Κι αὐτὸ ἔδωσε στὸ λαὸ τὸ μήνυμα τῆς οὐσιαστικῆς συστράτευσης καὶ τῆς ἑνότητας, τὸ ὁποῖο πάντοτε ἡ Ἐκκλησία μας ἀποσκοπεῖ νὰ διδάξει στὸ ποίμνιό της.
Ἂς μὴν ξεχνοῦμε ὅτι οἱ παραδόσεις τοῦ Γένους, σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις καὶ τὶς ἐποχὲς τῆς δουλείας, ὅταν ἡ Ἐκκλησία ἐθναρχοῦσε, ὑπῆρξαν ἡ Ὀρθόδοξη χριστιανικὴ πίστη καὶ τὰ Ἑλληνικὰ γράμματα. Οἱ παράγοντες αὐτοὶ προσδιόριζαν ἀνέκαθεν τὴν ταυτότητα τοῦ Γένους, τὴ συνοχὴ τοῦ ὁποίου διαφύλαττε ἡ συλλογικὴ ἐνοριακὴ καὶ κοινοτικὴ ζωή, στοὺς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Καὶ βέβαια, ἡ παιδεία, διὰ τῆς ὁποίας λειτουργοῦσε ἡ παράδοση τῶν Ἑλληνικῶν γραμμάτων, ποὺ ὑπῆρξε τὸ ἀντικείμενο συνεχοῦς μέριμνας τῆς Ἐκκλησίας, πάνω στὸ ὁποῖο θεμελιώθηκε καὶ τὸ ὅραμα ἐλευθερίας των Σαμίων, ποὺ κατέληξε στὴν ἐπιτυχῆ ἔκβαση τῆς Ἑνώσεως τῆς Σάμου μὲ τὴν Ἑλλάδα, τὸ Νοέμβριο τοῦ 1912.
Ἔτσι μπόρεσε ἡ μικρή, ἀλλὰ ἑνωμένη καὶ ἀποφασισμένη Σάμος, νὰ ἀντισταθεῖ, νὰ διεκδικήσει, νὰ ἐπιτύχει. Ἔτσι διασφαλίστηκε, τὸ Νοέμβριο τοῦ 1912, καὶ ἡ Ἑλληνικὴ ταυτότητα τοῦ νησιοῦ μας, καθὼς οἱ σαρωτικὲς ἱστορικὲς ἐξελίξεις ποὺ ἀκολούθησαν, μὲ τὴν Μικρασιατικὴ Καταστροφὴ τοῦ 1922, μόλις δέκα χρόνια μετά, ἔδειξαν ὅτι ἂν ἡ Ἕνωση δὲν εἶχε γίνει, ἡ Σάμος σήμερα οὔτε ἐλεύθερη θὰ ἦταν, οὔτε Ἑλληνική, καθὼς πιθανότατα θὰ εἶχε ἀκολουθήσει τὴν τραγικὴ μοῖρα ἄλλων ἑλληνικῶν νησιῶν ποὺ δὲν ἐντάχθηκαν στὸ ἑλληνικὸ κράτος, ὅπως ἡ Ἴμβρος, ἡ Τένεδος καὶ ἡ μαρτυρικὴ μεγαλόνησος Κύπρος.
Αὐτὴ εἶναι ἡ οὐσιαστικὴ σημασία τῆς Ἑνώσεως τοῦ νησιοῦ μας μὲ τὴν Μητέρα Πατρίδα, καὶ βασικοὶ γιὰ τὴν ἐπίτευξή της ὑπῆρξαν οἱ παράγοντες ποὺ προαναφέρθηκαν. Συνθῆκες ποὺ καὶ σήμερα, στὶς ὁριακὲς συνθῆκες τῆς ὁλοένα μεταβαλλόμενης ἐποχῆς μας, εἶναι ἀπαραίτητες, ὥστε νὰ ἀποφευχθεῖ μιὰ ἄλλη ἀλλοτρίωση, ποὺ εἶναι ἴσως πιὸ ἐπικίνδυνη, ἀκριβῶς ἐπειδὴ εἶναι σταδιακή, εἰρηνικὴ καὶ κάποτε ἀδιόρατη. Πρόκειται γιὰ τὴν ἀλλοτρίωση ποὺ φέρνουν ἡ ἀλόγιστη χρήση τῶν ἀναγκαίων, στὴ λογική τους διαχείριση, τεχνολογικῶν ἐπιτευγμάτων, ἡ ξενολατρία καὶ ἡ προϊοῦσα οὐδετεροπατρία.
Ἔχουμε μπροστά μας μιὰ διαδικασία σὲ ἐξέλιξη, ἀπέναντι στὴν ὁποία ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει τοποθετηθεῖ μὲ καθαρὸ λόγο καὶ ποιμαντικὴ εὐθύνη. Μιὰ πορεία ποὺ ὁδηγεῖ στὸν ἐθνικὸ ἀποχρωματισμὸ καὶ στὸν θρησκευτικὸ ἀποχαρακτηρισμό, καὶ ἡ ὁποία ἂν δὲν ἀνακοπεῖ θὰ ὁδηγήσει στὰ πιὸ ὀδυνηρὰ καὶ καταστρεπτικὰ ἀποτελέσματα τῆς νεώτερης καὶ σύγχρονης ἱστορίας μας.
Ἀγαπητοί μου,
Τὸ μήνυμα τῆς σημερινῆς ἑορτῆς εἶναι νὰ πάρουμε διδάγματα ἀπὸ τὸ παράδειγμα τῶν προγόνων μας, ὥστε νὰ ἀντιμετωπίσουμε τὶς σύγχρονες αὐτὲς Σειρῆνες, κρατῶντας ἀλώβητη τὴν παράδοση τῶν προγόνων μας, τὴν ἐθνικὴ καὶ πολιτιστικὴ ταυτότητά μας, τὴν ἰδιοπροσωπία μας, τὴν περηφάνεια, τὴν ἀξιοπρέπεια, τὸν πατριωτισμὸ καὶ τὴν ἑλληνορθόδοξη συνείδησή μας. Οἱ ἀγωνιστὲς τοῦ 1912, τῶν ὁποίων τὴ μνήμη σήμερα τιμοῦμε, γι’ αὐτὰ ἀγωνίστηκαν καὶ θυσιάστηκαν. Καὶ ἡ καλύτερη ἀπόδοση τιμῆς στὴν ἱερὴ μνήμη τους εἶναι βέβαια ἡ μίμηση τοῦ παραδείγματός τους καὶ ἡ ἐγκόλπωση καὶ προάσπιση τῶν ἀρχῶν ποὺ ἀποτέλεσαν τὴν προμετωπίδα ἀλλὰ καὶ τὴν κορωνίδα τοῦ ἀγῶνα τους.
Πορευόμενοι μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο, θὰ ἔχουμε τιμήσει τὴ μνήμη τους ἐπάξια, καὶ θὰ μποροῦμε νὰ περηφανευόμαστε ὅτι εἴμαστε ἄξιοι ἀπόγονοί τους. Μόνον ἔτσι ὁ ἀγῶνας τους θὰ δικαιωθεῖ διαχρονικὰ καὶ οἱ ψυχές τους θὰ ἀναπαυθοῦν ἐν εἰρήνῃ, στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Θεοῦ. Τότε καὶ μόνο τότε ὁ σημερινὸς ἑορτασμὸς τῆς Ἑνώσεως τῆς Σάμου μὲ τὴν Ἑλλάδα, θὰ ἔχει ἐπιτύχει τὸν οὐσιαστικὸ σκοπό του καὶ θὰ ἀποτελεῖ τὴν ἁρμόζουσα τιμὴ στοὺς ἥρωες προγόνους μας, ποὺ τὸ ἐπιδίωξαν καὶ τὴν ἐπέτυχαν μὲ αἷμα καὶ θυσίες.
Χρόνια Πολλά.
Μετ’ εὐχῶν καί πατρικῆς ἀγάπης
Ὁ Ἐπίσκοπός σας
+ Ὁ Σάμου καί Ἰκαρίας Εὐσέβιος
