Στην Κλεισούρα ο Μητροπολίτης Καστορίας για την τελευταία ημέρα του Δωδεκαημέρου
Την μαρτυρική και πολύπαθη κώμη της Κλεισούρας επισκέφτηκε ο Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος για να ολοκληρώσει το δωδεκαήμερο των εορτών.
Ο ιερέας της ενορίας π. Βασίλειος Ανδρονικίδης μαζί με το εκκλησιαστικό συμβούλιο, ο πρόεδρος τού χωριού κ. Ιωάννης Γκόγκας και άλλοι ενορίτες, ορισμένοι ντυμένοι παραδοσιακά, συγκεντρώθηκαν νωρίς το πρωί στον προαύλιο χώρο τού ναού τού Αγίου Νικολάου για να υποδεχθούν τον νέο Ποιμενάρχη.
Ο Σεβασμιώτατος χοροστάτησε στην ακολουθία του όρθρου και τέλεσε την Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην οποία παρευρέθηκαν πλήθος Κλεισουριωτών. Στο Θείο κήρυγμα, ο Ιεράρχης αναφέρθηκε στο πρόσωπό του Αγίου ενδόξου προφήτου Προδρόμου και βαπτιστού Ιωάννου, αναλύοντας έναν στίχο από τον ειρμό της έκτης ωδής της εορτής των Θεοφανίων. ”Η φωνή τού Λόγου, ο λύχνος τού φωτός, ο εωσφόρος”. Στην συνέχεια τελέσθηκε αρτοκλασία υπέρ υγείας των απανταχού Κλεισουριωτών.
Έτσι το ιστορικό χωριό της Οσίας Σοφίας και τού Αγίου Νεομάρτυρος Μάρκου, υποδέχθηκε τον ποιμενάρχη του με την προσφώνηση τού π. Βασιλείου, ο οποίος απευθυνόμενος στον Μητροπολίτη ανέφερε τα εξής:
«Σήμερα, ἡ ἀρχοντική καί μαρτυρική Κλεισούρα, ἡ Κλεισούρα τοῦ Νεομάρτυρος Μάρκου, τῆς Ὁσίας Σοφίας, τῶν 280 ἀδίκως σφαγιασθέντων ἀπό τούς Ναζί, ἡ Κλεισούρα μέ τούς κατοίκους της, μέ μεγάλη τιμή καί χαρά ὑποδέχεται τόν Ποιμενάρχη της.
Ἡ Κλεισούρα (ἡ Βλαχοκλεισούρα) ἀποτελεῖ μία ἱστορική καί σημαντική κωμόπολη τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας, τῶν Βαλκανίων καί ὄχι μόνο, πού ἀνέδειξε πολλά ἱστορικά πρόσωπα κατά τήν ἐποχή τῆς ἀκμῆς της, τόν 19ο αἰώνα.
Ἡ κωμόπολη κτίστηκε τόν 15 ο αἰώνα μέ τήν συνένωση πέντε οἰκισμῶν καί ἡ ὀνομασία της σημαίνει στενό πέρασμα σέ τόπο δύσβατο.Μέ τό πέρασμα τῶν αἰώνων ἀναδεικνύεται σέ μεγάλο ἐμπορικό κέντρο, ἡ ἀκμή τοῦ ὁποίου κορυφώνεται κατά τά ἔτη 1750-1880, ὅταν οἱ κάτοικοι της φτάνουν στούς 7000. Στόν χρυσό αὐτό αἰώνα τῆς Κλεισούρας, κτίζονται διώροφα καί τριώροφα ἀρχοντικά, ἀνοίγουν ἐμπορικά καταστήματα καί τράπεζες καί ἀνεγείρονται μεγάλα ἐκπαιδευτικά ἱδρύματα. Ἡ μεγάλη οἰκονομική ἄνθιση γέννησε καί τήν περίφημη ἐκπαίδευσή της: Ἀρρεναγωγεῖο, Παρθεναγωγεῖο, Ἠμιγυμνάσιο καί πλούσια Βιβλιοθήκη.
Ἡ πίστη τῶν κατοίκων στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀντικατοπτρίζεται ἀπό τίς καλαίσθητες ἐκκλησίες της.
Τόν 18ο καί 19ο αἰώνα πολλοί Κλεισουριῶτες πού ἀσχολοῦνταν μέ τό ἐμπόριο καί τά γράμματα ἐγκαθίστανται στά μεγάλα ἐμπορικά κέντρα τῆς Εὐρώπης, ὅπου διαπρέπουν. Ἔτσι δημιουργοῦνται ἀνθηρές παροικίες Κλεισουριέων στήν Κωνσταντινούπολη, στην Βιέννη, στό Βουκουρέστι, στό Ἰάσιο, στήν Ὀδησσό, στήν Δρέσδη, στήν Βουδαπέστη, στο Σεμλίνο (Zemon), στό Βελιγράδι, κ. ἀ.
Οἱ ἀπόδημοι Κλεισουριεῖς δέν ξεχνοῦν τήν γενέτειρά τους καί ἐνισχύουν τόσο τά ἐκπαιδευτικά ἱδρύματά της, ὅσο καί τήν ἀνέγερση μεγαλοπρεπῶν ναῶν τῶν τότε τεσσάρων ἐνοριῶν: α) Τοῦ Ἁγίου Νικολάου μέ τό περίφημο ξυλόγλυπτο τέμπλο, τό ὁποῖο κάηκε ὁλοσχερῶς ἀπό τούς Ὀθωμανούς στίς 2 Νοεμβρίου 1912, μαζί μέ 400 ἀρχοντικά καί ἐμπορικά καταστήματα. β) Τοῦ Ἁγίου Δημητρίου μέ τό ξυλόγλυπτο τέμπλο τοῦ 1814, πού σώζεται μέ ὅλη την μεγαλοπρέπειά του. γ) Τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου μέ τό κοιμητήριο. δ) Τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου. Ἐπίσης πολλά Ἐξωκκλήσια μέ πανέμορφες τοιχογραφίες κοσμοῦν τήν Κλεισούρα και συνεχίζουν νά λειτουργοῦν, τοῦ Ἁγίου Μάρκου, τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου, τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, τοῦ Προφήτου Ἡλιοῦ, τοῦ Ἁγίας Παρασκευῆς καί τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων στό ἐκκλησάκι τοῦ βουνοῦ.
Ὀνόματα ἐπιφανῶν ἀνθρώπων τῶν γραμμάτων, τῶν τεχνῶν καί τοῦ ἐμπορίου παραμένουν μέ ἀνεξίτηλα γράμματα στήν ἱστορία αὐτοῦ τοῦ τόπου: α) Δημήτριος Δάβαρης, λόγιος παιδαγωγός καί ἑλληνιστής, ἀπό τούς λίγους ἐκπροσώπους τοῦ Ἑλληνικοῦ Διαφωτισμοῦ. β) Νικόλαος καί Δάνος Παπαγιάννης, λαϊκοί ζωγράφοι. γ) Γεώργιος Σιμώτας. δ) Μάρκος Μπέζας. ε) Πέτρος Κ. Τορνιβούκας, κ. ἀ. Ποτέ δέν ξεχνοῦμε ὅτι ἡ Κλεισούρα ἔδωσε στό Ἔθνος δύο πολύτιμα ἀγαθά ἀνεκτίμητης ἀξίας: τόν πολιτισμό καί τό αἷμα. Καί αὐτό ἐπειδή ἡ Κλεισούρα ὑπῆρξε μία ἀπό τίς περιοχές τῆς Ἑλλάδος πού βίωσαν μέ τον σκληρότερο τρόπο δύο καταστροφές. Τό 1912 τά ὀθωμανικά στρατεύματα εἰσέβαλαν στην κωμόπολη καί τήν πυρπόλησαν, μαζί καί τόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Νικολάου.
Ἡ μεγάλη καταστροφή πού ὑπέστη ὅμως ἦταν στίς 5 Ἀπριλίου 1944, ὅταν τά τάγματα τῶν Γερμανῶν κατακτητῶν ἐκτέλεσαν ἐντελῶς ἄδικα 280 κατοίκους, στήν πλειοψηφία γυναικόπαιδα. Τό χῶμα αὐτοῦ τοῦ ἱεροῦ τόπου εἶναι ποτισμένο μέ αἷμα ἀθώων ψυχῶν. Ἡ Ἑλληνική Πολιτεία «τιμῆς ἕνεκεν», ἀπένειμε στήν Κλεισούρα, τόπο ἄμεσα συνδεδεμένο μέ τούς ἀγῶνες τοῦ Ἔθνους, τόν πολεμικό σταυρό Α΄ τάξεως.
Σεβασμιώτατε,
Γνωρίζω ὅτι ἤλθατε ἐδῶ ἔχοντας πολλά πνευματικά ὅπλα στήν φαρέτρα Σας, πού θά μᾶςὁδηγήσουν στήν κάθαρση τῆς καρδιᾶς, στό φωτισμό καί τήν θέωση. Ἀναφωνοῦμε λοιπόν ὅλοι μαζί «ΑΞΙΟΣ» καί Σᾶς προσφέρουμε μαζί μέ τήν ἀγάπη μας ἕνα συμβολικό δῶρο, μία γκλίτσα (ποιμενική βακτηρία), ὥστε νά μᾶς ὁδηγήσετε στήν ἀγκαλιά τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ».
Τέλος καλωσόρισε τον Σεβασμιώτατο κ. Καλλίνικο καΙ ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας κ. Ιωάννης Γκόγκας λέγοντας τα κάτωθι:
«Σεβασμιώτατε,
Καλῶς ὁρίσατε!
Ὡς Πρόεδρος τῆς Τοπικῆς Κοινότητας καί ἐκφράζοντας τό σύνολο τῶν συνδημοτῶν μου, σᾶς καλωσορίζω στήν Μαρτυρική Κοινότητα τῆς Κλεισούρας. Σᾶς καλωσορίζω στόν τόπο μας πού ἔχει βαθιές ἱστορικές ρίζες καί στενούς δεσμούς μέ την Ὀρθοδοξία, μέ τήν Ἐκκλησία μας. Αὐτό ἐπιβεβαιώνεται ἀπό τούς 14 Ναούς μας, το Μοναστήρι τῆς Παναγίας μας, τούς Ἁγίους μας: τόν Νεομάρτυρα Μάρκο καί τήν Ὁσία Σοφία, ὅπου οἱ εὐσεβεῖς κάτοικοι τοῦ χωριοῦ μας ἐναποθέτουν τίς ἐλπίδες τους! Σᾶς καλωσορίζω στόν τόπο, πού ἀνέδειξε ἥρωες, εὐεργέτες καί λαμπρούς ἐπιστήμονες, πού δόξασαν τήν γενέτειρά τους σέ ὅλα τά μήκη καί πλάτη τῆς γῆς. Στόν τόπο, ὅπου ἄν καί ἡ Ναζιστική λαίλαπα ἀφάνισε 280 γυναικόπαιδα, στίς 5 Ἀπριλίου 1944, στάθηκε ὄρθιος καί πορεύθηκε μέχρι σήμερα μέ περηφάνια, τηρώντας τις παραδόσεις του.
Σεβασμιώτατε,
Ὁ λαός τῆς Κλεισούρας εὔχεται ὁ Μεγαλοδύναμος, νά Σᾶς χαρίζει δύναμη καί ὑγεία, στα ποιμαντορικά καθήκοντα στήν Ἱερά Μητρόπολη Καστορίας, πού Σᾶς ἀνατέθηκαν σ΄ αὐτούς τούς δύσκολους καιρούς
Ἐπίσης εὔχεται, νά συνεχίσετε τό λαμπρό ἔργο τῶν ἁγίων Προκατόχων Σας, πού πάντοτε ἔδειχναν ἰδιαίτερη ἀγάπη γιά τήν Κλεισούρα μας καί εἴχαμε τήν εὐλογία τους. Μέ τήν προσδοκία καί τῆς δικῆς Σας εὐλογίας, οἱ Κλεισουριῶτες Σᾶς καλωσορίζουν με σεβασμό!
Τήν εὐλογία Σας Δέσποτα».
