Την πρώτη του συνέντευξη από την ανάρρηση του στον θρόνο της Μητρόπολης Κίτρους και Κατερίνης παραχώρησε ο μητροπολίτης κ. Γεώργιος, στους δημοσιογράφους των τοπικών εφημερίδων «Επτά» και «Πολιτεία» Βαγγέλη Ζαμαντζά και Ολυμπία Ευαγγέλου.
Ο κ. Γεώργιος δίνει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που του τέθηκαν για τα σχέδια του για την τοπική Εκκλησία, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι απαντήσεις του τόσο για την υπόθεση της φροντίδας του προκατόχου του, μητροπολίτη κ. Αγαθόνικου, όσο και για τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν από την τελετή ενθρονίσεως του.
ΕΠΤΑ: Ξέρετε, ότι αμέσως μετά την εκλογή σας, πολλοί ήταν εκείνοι οι οποίοι «σας γνώρισαν» μέσω διαδικτύου, διαβάζοντας παρεμβάσεις σας για διάφορα θέματα της εποχής, όπως π.χ. ο ρατσισμός. Επιπλέον έμαθαν ότι ο νέος Επίσκοπός τους είναι Πανεπιστημιακός, γλωσσομαθής και με προσβάσεις στην Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά και σε άλλες Εκκλησίες…
Μητροπολίτης Γεώργιος: Έχετε δίκιο, το βιογραφικό ίσως να έκανε εντύπωση και λόγω της ακαδημαϊκής μου ιδιότητας. Όμως και θέλω να το πω αυτό, έχουμε διάφορα βιογραφικά ανάλογα με τον φορέα στον οποίο τα υποβάλλουμε. Το βιογραφικό που συνοδεύει την εκκλησιαστική μου πορεία, θέλησα να είναι «συμμαζεμένο» και υπήρχε λόγος. Δεν το έκανα από ταπεινολογία. Θεωρώ, ότι στην επιτυχία της ασκήσεως των καθηκόντων ενός επισκόπου ή ενός κληρικού γενικότερα, άλλα είναι τα ουσιαστικά προσόντα!
Βέβαια, τα πτυχία, η γλωσσομάθεια, η προηγηθείσα ακαδημαϊκή υπηρεσία εντυπωσιάζουν τον κόσμο και συνήθως στηρίζεται σ’ αυτά! Για μένα, το να είναι κάποιος ενάρετος και ευλαβής, είναι πολύ μεγαλύτερο προσόν από το να γνωρίζει δύο ή τρεις ξένες γλώσσες. Θα σας πω ένα παράδειγμα: Όταν ήμουν νέος κληρικός, με κάλεσε ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, ο Μακαριστός Παντελεήμων, ο οποίος και με χειροτόνησε διάκονο και πρεσβύτερο. Εκείνος, ήταν ήδη 40 χρόνια επίσκοπος και εγώ δύο μήνες διάκονος. Με ρώτησε τότε να του πω τη γνώμη μου για το ποιο είναι το μεγαλύτερο προσόν ενός κληρικού. Απάντησα πως πρέπει να είναι ευλαβής, να έχει φόβο Θεού, να είναι ευσεβής κλπ. «Αυτά είναι απαραίτητα προσόντα, αλλά δεν είναι τα πρώτιστα» σχολίασε. Συμπλήρωσα την απάντηση λέγοντας, να έχει πτυχία, να μιλάει ξένες γλώσσες… «Δεν είναι κανένα από αυτά» και αφού του ανέφερα και άλλα κατά τη γνώμη μου προσόντα, εκείνος απάντησε: «να έχει τον κοινό νου».
Για αυτό και στον ενθρονιστήριο λόγο μου, ανέφερα πως οποιαδήποτε πράξη μου, θέλω να μην προσκρούει στο δημόσιο αίσθημα, κάτι που επανέλαβα και στο δημαρχείο κατά τη σύσκεψη για τη γέφυρα του Κορινού. Η άποψή μου είναι, ότι όσο καλό κι αν είναι ένα έργο που θα κάνουμε, δεν θα πρέπει να προσκρούει στο δημόσιο αίσθημα. Αν θέλαμε να κάνουμε μέσα στο πάρκο ένα Νοσοκομείο, μπορεί το έργο να ήταν ωφέλιμο, αλλά θα προσέκρουε στο δημόσιο αίσθημα ελαχιστοποιώντας την αξία του ίδιου του έργου.
Επίσης, το δημόσιο αίσθημα δεν είναι το πλήθος αυτών που πιστεύουν κάτι, αλλά μια άλλη αίσθηση. Αν όλοι κλέβουν, δεν σημαίνει ότι η κλοπή δεν είναι αμαρτία! Δεν σημαίνει ότι πρέπει να αναθεωρήσω την ηθική της Εκκλησίας αποποινικοποιώντας την κλοπή, επειδή οι πολλοί ενδεχομένως δεν τη θεωρούν αμαρτία.
Για αυτό, επανέρχομαι λέγοντας πως το να ανταποκρίνεται κάποιος στη θεοσέβεια, στην ευλάβεια και να έχει τον κοινό νου, δεν μπορούν να αναφερθούν σε ένα βιογραφικό, πλην όμως, έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία από όσα γράφονται σ’ αυτό.
Ε.: Συνεχίζοντας την συζήτηση για την «κοινή λογική», θα ήθελα την άποψή σας για την τελετή ενθρόνισης. Υπάρχουν πολλοί, οι οποίοι σχολίασαν αρνητικά τις δαπάνες του Δήμου Κατερίνης ή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την τελετή η οποία γίνεται μια φορά στα 30 χρόνια, αλλά σε μια δύσκολη οικονομικά εποχή για την αυτοδιοίκηση και για τον καθένα μας προσωπικά…
Μ.Γ.: Συμφωνώ μαζί τους! Είναι αλήθεια ότι από την πρώτη στιγμή δήλωσα –και για αυτό δεν δόθηκαν δημοσίως δώρα- ότι θερμή παράκληση και επιθυμία μου είναι να μην δοθούν δώρα. Ή εν πάση περιπτώσει αν πρέπει να δοθούν θεσμικά, να μην είναι υλικής αξίας αλλά συμβολικά και να μην δοθούν δημόσια. Είθισται στην υποδοχή του νέου Μητροπολίτη ο δήμαρχος, να δίνει κάποιο δώρο.
Η αλήθεια είναι, ότι ο δήμος παρά την επιθυμία μου να μην γίνουν δώρα επέμενε και για αυτό ζήτησα τουλάχιστον να μη δοθούν δημόσια, γιατί ακριβώς αυτό, προσκρούσει στο δημόσιο αίσθημα. Συνεπώς, οι όποιες ενστάσεις με βρίσκουν σύμφωνο.
Όμως, θέλω να σας πω, ότι η τελετή δεν ήταν κάτι που εξαρτιόνταν από μένα. Η διοργάνωση της ενθρόνισης γίνεται από τον εκάστοτε Τοποτηρητή ή από το δήμο αν και εφόσον θέλει να συμμετέχει. Και σε άλλα θέματα ενδοεκκλησιαστικά δεν επιθυμούσα κάποια πράγματα, όμως ο Τοποτηρητής είχε άλλη άποψη λέγοντας πως «έτσι πρέπει να γίνει».
Πάντως να πω, ότι από την τελετή θα υπάρξουν και αντισταθμιστικά οφέλη. Ήδη ο Πολωνός αρχιεπίσκοπος, επειδή η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει γραφείο προσκυνηματικού τουρισμού στην Πολωνία και αφού είδε την περιοχή μας και το Μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου, θα οργανώσει προσκυνηματική εκδρομή.
Ε.: Είναι στις προθέσεις σας η ενίσχυση του προσκυνηματικού τουρισμού;
Μ.Γ.: Είναι κάτι που έχω στο μυαλό μου για τις εκκλησίες μας. Στο πλαίσιο αυτό, θα χρειαστούμε σίγουρα την βοήθεια αυτών των ανθρώπων.
Στην ενθρόνισή μου, ήταν δύο επίσκοποι, ένας από την κανονική Εκκλησία των Σκοπίων και ένας από το Βελιγράδι. Σκέφτηκα να τους ζητήσουμε για τους θερινούς μήνες, να στείλουν έναν ιερέα όπου σε έναν παραθαλάσσιο ναό θα τελεί τη Θεία Λειτουργία στα Σλαβικά, για τους χιλιάδες επισκέπτες από αυτές τις χώρες.
Επίσης, έχω εξετάσει την προοπτική, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τεχνολογίας, για δημιουργία εφαρμογής, ώστε αυτομάτως να στέλνεται ένα μήνυμα στα κινητά των σλαβόφωνων επισκεπτών της περιοχής μας. Το μήνυμα, σε γλώσσα ρωσική και αγγλική, θα τους καλωσορίζει εκ μέρους της Μητροπόλεώς μας και θα τους ενημερώνει για τα μοναστήρια και τις εκκλησίες της περιοχής μας, καθώς και για την τέλεση λειτουργίας στα Σλαβικά.
Θέλω να ιδρύσω και γραφείο τύπου της Μητροπόλεως, καθώς και γραφείο εξωτερικής ιεραποστολής
Ε.: Φαίνονται ενδιαφέρουσες οι προτάσεις σας, όμως η Εκκλησία επιλέγει έναν «σκληρό» γραπτό λόγο (με το πολυτονικό) και έναν εξίσου μερικές φορές «σκληρό» προφορικό λόγο. Υποθέτω ότι και στις δικές σας προθέσεις, είναι η προσέγγιση της νεολαίας. Πώς μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικά;
Μ.Γ.: Δόξα τω Θεώ έχω μακρά εμπειρία σ’ αυτό και εκκλησιαστική και ακαδημαϊκή. Όσους Αρχιερείς ρώτησα για το αν πρέπει να παραιτηθώ από το Πανεπιστήμιο, μου είπαν «όχι». Κατ’ ουσίαν δεν θέλω να παραιτηθώ, γιατί η επαφή με τους νέους που δεν έχουν τον καθωσπρεπισμό των μεγάλων, αλλά είναι αυθόρμητοι, άρα και αντικειμενικοί, σε προσγειώνει στην πραγματικότητα. Αυτό ακριβώς βοηθάει κάποιον να έχει επαφή, με το δημόσιο αίσθημα.
Πάντως προτιμώ τον αυθορμητισμό των νέων από τον προσποιητό σεβασμό. Αυτή η επαφή με τους φοιτητές μου με φέρνει σε μια ισορροπία. Εκ των πραγμάτων πλέον, με πλησιάζει πολύς κόσμος και δεν ξέρω με ποιες προθέσεις. Δεν ξέρω αν αυτό που λέει το εννοεί ή αν ο σεβασμός είναι πηγαίος ή προσποιητός ή ακόμα από υποχρέωση. Επιπλέον, δεν θέλω να μείνω απομονωμένος στην λαμπρή απομόνωση του επισκοπείου, όπως είπα στην χειροτονία μου.
Ε.: Μιλήσατε για το δημόσιο αίσθημα. Φαίνεται όμως πως οι νέοι μπορεί να πιστεύουν στο Θεό, όμως έχουν πρόβλημά με τον κλήρο…
Μ.Γ.:Δίκιο έχετε. Το αντιλαμβάνομαι απολύτως και το έχω υποστεί! Όταν κάποιος έρχεται να εξομολογηθεί και τον ρωτάω αν εξομολογείται για πρώτη φορά, συνήθως μου απαντάει ότι έχει εξομολογηθεί πριν 10 ή 15 χρόνια, αλλά ο ιερέας τον απογοήτευσε. Το αντιλαμβάνομαι και ενδεχομένως κι εγώ να έχω άθελα μου να έχω γίνει αιτία για κάτι τέτοιο…
…σ’ αυτό το σημείο δεν μπαίνει το ζήτημα της μόρφωσης;
Ναι, πάρα πολύ!
Ε.: Διάβασα μια θεολογική σας προσέγγιση σχετικά με τον ρατσισμό και τους λόγους που δεν συμβαδίζει αυτή η ιδεολογία με την χριστιανική πίστη. Θα θέλαμε να μάθουμε πώς θα σταθείτε απέναντι σ’ αυτά τα φαινόμενα, αλλά και σε ιερείς που ενδεχομένως μέσα από το κήρυγμά τους καλλιεργούν τέτοιες αντιλήψεις;
Μ.Γ.: Κατ’ αρχήν δεν έχω αντιληφθεί ότι γίνεται κάτι τέτοιο στην περιοχή μας, αλλά και δεν έχω ενημερωθεί για όλα τα θέματα. Όσον αφορά την τοποθέτησή μου για τον ρατσισμό, αυτή έγινε σε μια εκδήλωση του Δήμου Βέροιας. Αποτελεί πεποίθησή μου ότι δεν συμβαδίζει ο ρατσισμός με την διδασκαλία του Ευαγγελίου. Ο κάθε άνθρωπος, όποιος και αν είναι, αποτελεί εικόνα του Θεού…
…άσχετα αν είναι μουσουλμάνος, προτεστάντης ή άθεος;
Ναι, βεβαίως! Τα τελευταία 4 χρόνια, πηγαίνω σε Ιεραποστολή στην Κεντρική Αφρική όπου έχω ζήσει την τακτική της Εκκλησίας η οποία δεν διαχωρίζει τους ανθρώπους. Το γάλα ή την όποια βοήθεια, η Εκκλησία δεν την παρέχει μόνο στα παιδάκια που είναι Ορθόδοξα και ποτέ δεν ρωτάμε για το θρήσκευμά τους!
… να υποθέσουμε ότι είστε και κατά της Χρυσής Αυγής;
Με τα πρόσωπα δεν έχω τίποτα. Με τις νοοτροπίες διαφωνώ πλήρως!
Ε.: Η Κατερίνη, διαθέτει μια μεγάλη κοινότητα Ευαγγελικών. Στη διάρκεια των δεκαετιών οι σχέσεις Ορθοδόξων και Ευαγγελικών πέρασε από διάφορα στάδια. Στην ενθρόνισή σας, είδαμε τον Ποιμένα της Ευαγγελικής Εκκλησίας…
Μ.Γ.: Να σας πω, ότι εκτός από τον Ποιμένα της Κατερίνης, ήταν και οι Ποιμένες της Βέροιας και της Θεσσαλονίκης. Δεν είμαι αντίθετος με το «πιστεύω» του άλλου, όταν αυτό δεν χρησιμοποιεί μεθόδους όπως προσηλυτισμό ή ψυχολογική βία.
Τα τελευταία χρόνια και δεν αφορά φυσικά τους Ευαγγελικούς, έχουν διεισδύσει στην κοινωνία μας, πολλές καταστροφικές λατρείες. Υπάρχουν υπηρεσίες του κράτους που είναι επιφορτισμένες με την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων, διότι ο προσηλυτισμός παράδειγμα, αντίκειται και στους νόμους του κράτους. Μπορεί να μην έχουμε φαινόμενα αυτοκτονιών όπως στην Αμερική, αλλά κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πώς μπορεί να εξελιχθούν τα πράγματα στο μέλλον.
Η Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία είναι μια γνωστή Εκκλησία κατά την έννοια του Συντάγματος, η οποία συνεργάζεται με την Ορθόδοξη στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών και του Διαχριστιανικού διαλόγου και γενικά δεν είναι ένα απομονωμένο κομμάτι. 20 χρόνια στη Βέροια δεν είχα ποτέ πρόβλημα. Απεναντίας, συμμετείχαν σε εκδηλώσεις όπως ήταν τα «Παύλεια», σε πολιτιστικές και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις. Δεν έχουμε κανένα λόγο αντιπαράθεσης. Σεβόμαστε το «πιστεύω» όλων, σεβόμαστε τη διαφορετικότητα ή ακόμη και το να μην πιστεύει κάποιος σε τίποτα.
Ε.: Ποια στάση θα κρατήσετε απέναντι σε Πιεριείς ή μετανάστες άλλων δογμάτων ή άλλων θρησκειών αν κάποια στιγμή ζητήσουν ένα χώρο λατρείας…
Μ.Γ.: Είναι κάτι που δεν αφορά μόνο την Εκκλησία. Αφορά και την πολιτεία, ειδικά μετά από αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο λόγος της Εκκλησίας έχει ελαχιστοποιηθεί. Γενικώς όμως, για να απαντήσω ευθέως, δεν είμαι αντίθετος. Μην ξεχνάτε ότι το ανώγειο της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, εδώ και 25 χρόνια, χρησιμοποιείται ως χώρος λατρείας μουσουλμάνων φοιτητών του ΑΠΘ. Η ίδια η Θεολογική Σχολή παραχώρησε χώρο. Δεν είμαι αντίθετος, αρκεί να εξυπηρετούνται υπαρκτές και πραγματικές ανάγκες.
Θα σας πω το εξής: Επί υπουργίας Γερασίμου Αρσένη, στο υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, είχε ζητηθεί η γνωμοδότηση του Μητροπολίτη Βεροίας και του δημάρχου για την ίδρυση ευκτήριου οίκου από τους Πεντηκοστιανούς. Προσκομίστηκαν ένδεκα υπεύθυνες δηλώσεις δημοτών, τόσες προέβλεπε ο νόμος, με τις οποίες ζητούσαν την άδεια λειτουργίας. Από μια μικρή έρευνα όμως, αποδείχθηκε ότι μόλις οι δύο από τους ένδεκα είχαν δώσει πραγματικά στοιχεία κατοικίας και τηλεφώνου. Μάλιστα, ο ένας που υποτίθεται υπέγραφε την αίτηση, έμενε μόνιμα στη Γερμανία. Καταλαβαίνετε ότι σ΄αυτήν την περίπτωση, δεν ήταν υπαρκτή η ανάγκη για τη λειτουργία ευκτήριου ναού. Δεν μπορούσαμε όμως να επιβάλλουμε τη θέση μας στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων αλλά μόνο να τεκμηριώσουμε την άποψή μας. Ο ευκτήριος οίκος ιδρύθηκε. Βέβαια, δεν λειτούργησε ποτέ, διότι δεν υπήρχε πραγματική ανάγκη στην περιοχή.
Γενικώς δεν είμαστε αντίθετοι. Εξάλλου, πολλές ορθόδοξες ενορίες στο εξωτερικό στεγάζονται σε καθολικούς ναούς ή σε ναούς που η καθολική εκκλησία δεν τους χρησιμοποιεί.
Ε.: Στο παρελθόν, υπήρξαν περιπτώσεις, όπου μητροπολίτες αρνήθηκαν να τελέσουν τη νεκρώσιμη ακολουθία, επειδή ο νεκρός είχε τελέσει πολιτικό γάμο…
Μ.Γ.: Όχι, δεν συμφωνώ μ’ αυτήν την ενέργεια, διότι ούτως ή άλλως δεν υπάρχει και σχετική απόφαση της Ιεράς Συνόδου. Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου, δεν δεχόμαστε να γίνει ανάδοχος κάποιος που έχει τελέσει πολιτικό γάμο. Αυτό εννοείται πως το αποδέχομαι. Ο τελέσας πολιτικό γάμο, μπορεί να βαπτίσει το παιδί του, αλλά δεν δεχόμαστε τον ίδιο ως ανάδοχο. Αυτό είναι σαφές και προκύπτει και από τους Ιερούς Κανόνες
…μπορεί να κοινωνήσει;
Είναι κάτι που δεν ελέγχουμε. Αν με ρωτήσει θα τον συμβουλέψω πως είναι καλύτερα να μην κοινωνήσει. Δεν θα του το απαγορεύσω όμως αν έρθει την ώρα εκείνη μπροστά σε όλους, διότι δεν θα θελα να τον εκθέσω. Αν με ρωτήσει όμως ως πνευματικό, θα του πω ότι είναι καλύτερα να τακτοποιηθεί πνευματικά αυτή η εκκρεμότητα και μετά να κοινωνήσει. Αν παρά ταύτα δεν με ακούσει και έρθει να κοινωνήσει, δε θα του το αρνηθώ εκείνη την ώρα
Ε.: Να μιλήσουμε και για τις περιπτώσεις της αυτοκτονίας, της ευθανασίας και της αποτέφρωσης των νεκρών;
Μ.Γ.: Για την καύση των νεκρών έχουν γίνει αντίστοιχες ημερίδες της Ιεράς Συνόδου. Υπάρχει και επιτροπή βιοηθικής που αντιμετωπίζει αυτά τα ζητήματα. Συγκεκριμένα για την ευθανασία, υπάρχει μεγάλη διχογνωμία για το τι είναι θάνατος. Είναι ο εγκεφαλικός, θάνατος; Δηλαδή, αν ο εγκέφαλος δε λειτουργεί, έχει καταστραφεί εντελώς, αλλά λειτουργεί η καρδιά, είναι νεκρός ο άνθρωπος;
…μα η Εκκλησία δεν είναι αντίθετη με τη δωρεά οργάνων…
Βεβαίως και δεν είναι αντίθετη, αλλά δεν υπάρχει ακόμα σταθερή απόφαση της Εκκλησίας σε σχέση με τον εγκεφαλικό θάνατο. Όσον αφορά, την ευθανασία είναι μια πράξη την οποία δεν δεχόμαστε.
Στις περιπτώσεις αυτοκτονιών, βλέπουμε κάθε περίπτωση εξατομικευμένα. Αν ο άνθρωπος τελεί υπό μια ψυχολογική πίεση, ακόμα και ελαφριάς μορφής άγχους. Αν κάποιος άνθρωπος έχει πνιγεί από τις περιστάσεις του βίου και οδηγηθεί στην αυτοκτονία, θεωρώ ότι εντάσσεται σε αυτό που λέει η Εκκλησία για όσους αντιμετωπίζουν ψυχολογικά προβλήματα. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ψυχασθενής για να αυτοκτονήσει.
Έχω συζητήσει το ζήτημα με τον κ. Μπαλογιάννη καθηγητή της ψυχιατρικής, ο οποίος είναι βαθειά θρησκευόμενος άνθρωπος και την κ. Βασιλική Κόστα που βρίσκεται στην ίδια νευρολογική κλινική του ΑΧΕΠΑ, καθηγήτρια της νευρολογίας επίσης, η οποία είναι αφιερωμένη σαν μοναχή. Υποστηρίζουν, πως πλέον οι στρεσσογόνες καταστάσεις αποτελούν τον κυριότερο λόγο και την κυριότερη ψυχική ασθένεια που αντιμετωπίζουν στα ιατρεία τους.
Εξ αφορμής ενός διαβητικού ασθενούς που έπρεπε να του κόψουν το πόδι, έμαθα ότι είχε αυτοκτονικές τάσεις! Μου είχε κάνει εντύπωση το γεγονός και οι καθηγητές μου εξήγησαν πως έπασχε από το σύνδρομο των ασθενών του διαβητικού ποδιού. Σήμερα η έννοια της ψυχικής νόσου είναι επιστημονικά αποδεδειγμένη κάτι πολύ πιο ευρύ, από αυτό που ξέραμε πριν μερικά χρόνια.
…εξελίσσονται οι επιστήμες, εξελίσσεται και η θρησκεία;
Ναι, ακριβώς! Οι γιατροί θα μας πουν πότε είναι νεκρός ο άνθρωπος για να πούμε αν δεχόμαστε τη λήψη οργάνων. Αυτοί αποφασίζουν επιστημονικά!
Όσον αφορά την καύση των νεκρών, εξεπλάγην συμμετέχοντας σε σχετικό συνέδριο της Ιεράς Συνόδου, όταν είδα ότι εκείνοι που ήταν κατηγορηματικά αντίθετοι με την καύση ήταν οι ιατροδικαστές! Όπως ανέφεραν, το 90% των εγκλημάτων ανακαλύπτονται από την πτωματοψία. Υποστήριξαν ότι το 90% των εγκλημάτων που εξιχνιάζονται, είναι μετά την ταφή του νεκρού. Η ιατροδικαστική ως επιστήμη είναι κατηγορηματικά αντίθετη με την καύση των νεκρών και την εξαφάνιση του πτώματος.
Ε.: Η Χριστιανική διδασκαλία είναι αντίθετη;
Μ.Γ.: Η ανάσταση των νεκρών δεν εξαρτάται από την κατάσταση του πτώματος. Υπάρχουν μάρτυρες της Εκκλησίας μας, που κάηκαν στην πυρά, άνθρωποι που εξαφανίστηκαν σε ναυάγια. Οι Χριστιανοί πιστεύουμε οτι ακόμα και αυτοί θα αναστηθούν κατά την ανάσταση των νεκρών.
Όμως όταν το αίτημα για καύση των νεκρών συνδυάζεται με ευτελισμένη αντίληψη για το τι είναι το ανθρώπινο σώμα, όταν δεν έχει το θρησκευτικό υπόβαθρο πως το σώμα είναι εικόνα του Θεού, αλλά είναι κάτι που μου ανήκει και μπορώ να το κάνω ότι θέλω άρα μπορώ να αυτοκτονήσω, να το κάψω ή να κόψω ένα δάχτυλο, θα σας απαντούσα κατηγορηματικά όχι.
…καταλαβαίνω όμως, ότι το συζητάει η Ιερά Σύνοδος. Εξάλλου μπαίνει ως παράμετρος και το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μεγαλουπόλεις σχετικά με τους νεκρούς.
Ναι υπάρχει η Επιτροπή Βιοηθικής από την Εκκλησία. Όσον αφορά τις μεγαλουπόλεις, το πρόβλημα εκεί είναι χωροταξικό και όχι υγειονομικό. Στις μικρές πόλεις όπως η Κατερίνη, η Βέροια ακόμα και η Θεσσαλονίκη είναι ελάχιστες οι αιτήσεις για καύση νεκρών.
Ε.: Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για έναν επίσκοπο να διακρίνει τα όρια της παρέμβασής του στα τοπικά πράγματα, ώστε να μην παρεξηγηθεί;
Μ.Γ.: Μπορεί να είναι δυσδιάκριτο… παράδειγμα, όταν ήταν ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος τον κατηγορούσαν ότι παρεμβαίνει στην εξωτερική πολιτική ή στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας. Πριν από καιρό ο αντινομάρχης Ημαθίας συγκάλεσε μια σύσκεψη για την αργία της Κυριακής.
Εκεί ο εκπρόσωπος του εμπορικού συλλόγου ή του εργατικού κέντρου υποστήριξε πως η Εκκλησία πρέπει να έχει αυξημένες αντιδράσεις. «Να μιλάει και ο Ιερώνυμος», είπε. Του απάντησα, ότι ο Ιερώνυμος μπορεί να μην μίλησε αλλά μίλησε η Ιερά Σύνοδος που είναι ανώτερο όργανο του Ιερωνύμου!
Δεν χρειάζεται να φωνάζει κανείς για να πούμε ότι μιλάει. Εξαρτάται και από τον χαρακτήρα του ανθρώπου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει άποψη ή ότι δεν την διατυπώνει εκεί που πρέπει. Επειδή ήξερα και την κομματική θέση του κυρίου που είπε για την αργία της Κυριακής του απάντησα, πως θα πρέπει να αποφασίσουν αν θέλουν η Εκκλησία να μιλάει ή να μη μιλάει. Ο ίδιος άνθρωπος, έλεγε κάποτε οτι ο Χριστόδουλος πρέπει να κοιτάει τη δουλειά του και να μην ανακατεύεται στο Υπουργείο Εργασίας ή στο Υπουργείο Παιδείας ή στο Υπουργείο Εξωτερικών.
Ε.: Τελικά, τι απαντήσατε για την λειτουργία των καταστημάτων την Κυριακή;
Μ.Γ.: Στην πράξη καταργήσαμε την αργία της Κυριακής και τη θεωρήσαμε «weekend» από ημέρα του Κυρίου, εγώ ο ίδιος θα πω να ανοίξουν τα καταστήματα! Γιατί να μην ανοίξουν; Όποιος θέλει να πάει να ψωνίσει ας πάει! Αυτός που θρησκεύει θα πάει στην εκκλησία ούτως ή άλλως. Θα βρει τρόπο και θα πάει το Σάββατο, την Παρασκευή, βράδυ ή πρωί, θα πάει! Η Εκκλησία θα βρει τρόπο να εξυπηρετεί τις θρησκευτικές ανάγκες. Θα κάνουμε βραδινές λειτουργίες! Γίνεται ήδη σε χώρες που δεν είναι αργία η Κυριακή. Θέλω να πω, ότι για την Εκκλησία η αργία της Κυριακής έχει καταργηθεί από τη στιγμή που κάποιος δεν την θεωρεί ως Ημέρα του Κυρίου, αλλά ως dayoff!
Ε.: Σας είδαμε, δύο μέρες μετά την ενθρόνισή σας, να συμμετέχετε σε σύσκεψη στο δημαρχείο Κατερίνης, για την γέφυρα του Κορινού…
Μ.Γ.: Ναι, αλλά όχι για να παρέμβω στις αποφάσεις των αρμοδίων αρχών. Επικουρικά, θα παρέμβω αν πιστέψω ότι πρόκειται για δίκαιο αίτημα. Όμως, αν ο δήμος θελήσει να κλείσει το 2ο Δημοτικό Σχολείο, θα έρθω σε αντίθεση με το δήμο και όχι σε συμφωνία. Αν παράδειγμα, θέλει να χτίσει πολυκατοικία στο πάρκο, καταστρέφοντας έναν πνεύμονα πρασίνου, σαφώς και θα διαφωνήσω.
Ε.: Ο πρώτος Μητροπολίτης ο Παρθένιος Βαρδάκας ήταν Μητροπολίτης Κίτρους. Ακλούθησε ο Κωνσταντίνος Κοϊδάκης, μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα για πολλούς σε σχέση με τη στάση που κράτησε κατά την υποδοχή των γερμανών στην πόλη. Μετά ο Βαρνάβας Τζωρτζάτος ο οποίος δίπλα στο Κίτρους πρόσθεσε το Κατερίνης και τέλος ο Γέροντας Αγαθόνικος ο οποίος πρόσθεσε στο Κίτρους και Κατερίνης και το Πλαταμώνος. Εσείς, δεν φαίνεται να χρησιμοποιείται το «Πλαταμώνος»…
Μ.Γ.: Είναι μεγάλο μπέρδεμα. Δεν έχει σημασία τι θα πούμε εμείς. Όλοι πάντως υπέγραφαν μόνο ως «Κίτρους». Αυτός είναι ο επίσημος τίτλος της Μητροπόλεως. Αυτόν αναγνωρίζει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, για αυτό και στα έγγραφά με παραλήπτη το Πατριαρχείο, ο Μητροπολίτης υπογράφει ως «Μητροπολίτης Κίτρους». Η ίδρυση όλων των Μητροπόλεων της Βόρειας Ελλάδας έγινε με την Πατριαρχική Πράξη του 1928. Με εκείνη την Πράξη, καταργήθηκαν οι επισκοπές Κίτρους, Πλαταμώνος, Δίου και Πέτρας.
Η τελευταία επιζώσα επισκοπή στην περιοχή ήταν του Κίτρους για αυτό η Μητρόπολη πήρε το όνομά της, χωρίς να προστεθεί κάποιο ακόμα. Αργότερα, ο Βαρνάβας που ήταν και νομομαθής, προσέθεσε το «Κατερίνης». Η Εκκλησία το 1976 προχώρησε στη δημιουργία του ισχύοντος καταστατικού χάρτη της. Ο ιθύνων νους του καταστατικού χάρτη ήταν ο Μητροπολίτης Βαρνάβας από πλευράς Εκκλησίας και ο καθηγητής Γεράσιμος Κονιδάρης καθηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών εκ μέρους της πολιτείας. Εκεί ο Κίτρους Βαρνάβας προσέθεσε και το «Κατερίνης».
Άρα, έχουμε δύο δεδομένα: η μεν πατριαρχική πράξη του 1928 έχει μόνο το «Κίτρους» ο δε καταστατικός χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος εκτός από το «Κίτρους» έχει και το «Κατερίνης». Όταν εγώ εξελέγην, επέλεξα το «Κίτρους και Κατερίνης» το οποίο βασίζεται σε έναν νομοκανονικό ντοκουμέντο όπως είναι ο Καταστατικός Χάρτης. Πάρα ταύτα, όταν γράφουμε στο Πατριαρχείο αναφέρουμε μόνο το «Κίτρους».
Επίσης, έγινε το εξής παράδοξο. Ο τελευταίος επίσκοπος Πλαταμώνος έγινε «Λαρίσης» και παρ’ όλο που ο Πλαταμώνας ανήκει στην Μητροπολίτη Κίτρους, εκείνος χρησιμοποιούσε τον τίτλο «Λαρίσης και Πλαταμώνος». Η Πατριαρχική Πράξη έγινε 1928. Με την δυσκολία των επικοινωνιών εκείνη την εποχή, το Πατριαρχείο δεν πληροφορήθηκε εγκαίρως ότι μόνον ο τίτλος είναι στον Μητροπολίτη Λαρίσης και όχι η επαρχία Πλαταμώνος.
Έτσι, μέχρι και σήμερα, όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης, απευθύνεται στον Μητροπολίτη Λαρίσης, τον αποκαλεί «Σεβασμιώτατε Μητροπολίτη Λαρίσης και Πλαταμώνος». Μόνο με Πατριαρχική Πράξη μπορεί να προστεθεί το «Πλαταμώνος». Από την πλευρά μας, θα ξεκινήσουμε διαδικασία στο μέτρο που τη δεχθεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Ιερά Σύνοδος, ώστε να προσθέσουμε τουλάχιστον το «Κατερίνης».
Εκκλησιαστικά, προηγούνται πάντα οι ιστορικοί τίτλοι και οι Αποστολικοί. Η Πύδνα είναι αποστολική περιοχή από την εποχή του Αποστόλου Παύλου. Το «Κατερίνης» αν μη τι άλλο, μπορεί να προστεθεί. Νομίζω πως αν συνεννοηθούμε με το Μητροπολίτη Λαρίσης, δε θα έχει αντίρρηση να γίνει από κοινού μια πρόταση σχετικά με το «Πλαταμώνος».
Ε.: Η Εκκλησία και η Μητρόπολη μας, διαθέτει μια «χ» περιουσία. Κάποιες φορές, όπως στην περίπτωση της Ιεράς Μονής Αγίου Διονυσίου, υπήρξαν διεκδικήσεις ίδιων εκτάσεων από την Εκκλησία και από γεωργούς. Ποια στάση θα τηρήσετε απέναντι σε τέτοια περιστατικά;
Μ.Γ.: Θίγετε ένα πολύ λεπτό θέμα. Από ότι ξέρω, στην περίπτωση του Αγίου Διονυσίου, είναι σε εξέλιξη κάποια δικαστήρια. Και για αυτές τις περιπτώσεις, ο κανόνας μας θα είναι το δημόσιο αίσθημα, χωρίς λαϊκισμούς. Βεβαίως, σεβόμαστε τις αποφάσεις των δικαστηρίων. Δεν έχω ενημερωθεί πλήρως για την υπόθεση και για το πού βρίσκεται.
…υπήρξαν ακόμη και διαμαρτυρίες στο πλαίσιο της «διαμάχης»…
Ευπρόσδεκτες είναι όλες οι απόψεις. Είναι μακρά η δικαστική οδός. Για το ζήτημα με επισκέφτηκε επιτροπή της περιοχής. Μου είπαν τις απόψεις τους. Όμως, από τη μια μέρα στην άλλη, δε λύνονται χρόνια προβλήματα. Αν αυτή η διαμάχη ήταν στην αρχή θα μπορούσα με μια παρέμβασή μου να την σταματήσω.
Ε.: Ο Γέροντας Αγαθόνικος είναι μια προσωπικότητα που έχει το σεβασμό όλων των Πιεριέων. Υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την κατάσταση της υγείας του, αλλά και για την φροντίδα του από εδώ και πέρα…
Μ.Γ.: Τον βλέπω καθημερινά, δυο-τρεις φορές τη μέρα. Υπάρχει μια επιβάρυνση σταδιακά, αργή αλλά σταθερή επιβάρυνση της υγείας του.
Μετά την ενθρόνισή, ο Αρχιεπίσκοπος ζήτησε να πάμε να δούμε τον Αγαθόνικο. Δεν μπορούμε να ξέρουμε αν αντιλαμβάνεται, αλλά οι νοσηλευτές και οι φροντιστές του, τον προετοίμασαν εμφανισιακά εκείνη την ημέρα, διότι ήξερα ότι πολλοί από τους επισκέπτες θα ήθελαν να τον δουν. Δεν περίμενα να με αναγνωρίσει εμένα, όμως δεν αναγνώρισε ούτε τον Αρχιεπίσκοπο με τον οποίο γνωρίζονται από παιδιά και είχαν μια καλή σχέση. Δεν ξέρω αν τον αναγνώρισε, αλλά εμείς δεν καταλάβαμε κάτι τέτοιο.
Νομίζω, οτι ζει αξιοπρεπώς όσον αφορά το ανθρώπινο στοιχείο. Δεν μπορώ να πω ότι θα αλλάξει κάτι όσο είναι τόσο καλή η περίθαλψή του. Δεν ξέρω πόσο καλύτερη θα μπορούσε να γίνει. Κοντά του υπάρχουν νοσηλευτές, η ξαδέλφη του από το οικογενειακό του περιβάλλον η οποία με αυτοθυσία τον φροντίζει. Για την φροντίδα του Γέροντος είναι επίσης ο Στέφανος ο επί χρόνια οδηγός του. Είπα και στον Στέφανο, οτι δεν θα στερήσω την παρουσία του από τον Γέροντα. Εξάλλου ένας νοσηλευτής μόνος του δεν μπορεί να σηκώσει έναν άνθρωπο. Δεν θα τον απασχολήσω σαν οδηγό. Το αυτοκίνητό μου θα το οδηγώ εγώ, ο Στέφανος θέλω να αφοσιωθεί στην φροντίδα του Γέροντος.
Γενικώς, η περίθαλψή του είναι πολύ καλή. Θα συνεχίσει να είναι έτσι, εκτός και αν χρειαστεί να νοσηλευτεί, γιατί οι μακροχρόνια ασθενείς άνθρωποι πολλές φορές χρειάζονται περαιτέρω εξειδικευμένη φροντίδα, αλλά αυτό είναι κάτι που θα το δείξει ο χρόνος.
ΠΗΓΗ: EPTA NEWS