Κορέας Αμβρόσιος: Να αγαπήσουμε τον διάλογο – Συνέντευξη στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»
Ο Μητροπολίτης Κορέας κ. Αμβρόσιος στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»
«Θεωρώ την Οικουμενική Κίνηση ένα πολύ μεγάλο βήμα για την ένωση των Εκκλησιών. Η διαίρεση που επικρατεί μεταξύ των χριστιανικών Εκκλησιών, εδώ και χίλια περίπου χρόνια, είναι μια πολύ τραγική ιστορία, που πρέπει να μας θλίβει όλους μας», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο μητροπολίτης Κορέας και Έξαρχος Ιπαωνίας κ. Αμβρόσιος στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας».
Ο κ. Αμβρόσιος αναφέρθηκε στην Οικουμενική Κίνηση, αλλά και στο πλαίσιο που καλείται αυτή να εξελιχθεί στο μέλλον, ώστε να μην αποκλίνει από τον κύριο και πρωταρχικό σκοπό της και δεν παρέλειψε να αναφερθεί και σε «ιδιαίτερες» θύμησες και στιγμές, από τις πολλές που έχει να θυμάται, στην όλη αρχιερατική ποιμαντορία και διακονία του στην Κορέα και εν γένει την Άπω Ανατολή.
– Κ.τ.Ο.: Οικουμενικότητα της Ορθοδοξίας και Οικουμενισμός: πόσο λεπτά είναι τα όρια, κυρίως, όταν αναφερόμαστε στην Εξωτερική Ιεραποστολή;
– κ. Αμβρόσιος: Το θέμα το οποίο θίγετε με την ερώτησή σας δεν αφορά μόνον στην «Εξωτερική Ιεραποστολή» όπως την αποκαλέσατε, αλλά σύσσωμη την ανά τον κόσμο Ορθόδοξη Εκκλησία. Η Εκκλησία μας εξ ορισμού είναι καθολική, δηλαδή οικουμενική, όπως ομολογούμε στο Σύμβολο της Πίστεως. Γι᾽ αυτό το λόγο όλοι οι άνθρωποι του κόσμου έχουν δικαίωμα στην πρόσληψη τού μεγάλου και μοναδικού πνευματικού θησαυρού της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης.
Δυστυχώς, όμως, την καταλλαγή που έφερε ο Χριστός με την σταυρική Του θυσία, όπως τόσο παραστατικά την περιγράφει ο υμνογράφος τού Κανόνα τού Μεγάλου Σαββάτου: «Ήπλωσας τας παλάμας, και ήνωσας τα το πριν διεστώτα», την τραυματίσαμε θανάσιμα. Μετά το μεγάλο Σχίσμα (1054) και την Μεταρρύθμιση (1517), που ακολούθησε, η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, την Οποία παραλάβαμε από τον Χριστό και τους Αποστόλους δεν είναι πλέον Μία, δεν είναι πλέον ένα Σώμα. Ο κατακερματισμός της σε πάμπολλα κομμάτια δεν είναι απλά ένα λάθος, αλλά είναι μεγάλη αμαρτία με πολλές και σοβαρές επιπτώσεις.
Η Οικουμενική Κίνηση (WCC) ξεκίνησε το 1948 με το όραμα της ένωσης των χριστιανικών Εκκλησιών, ώστε να ξαναγίνουν πάλι όλοι οι Χριστιανοί ένα Σώμα, το Σώμα του Χριστού. Ανάμεσα στα πρώτα ιδρυτικά της μέλη ήταν και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Εκκλησία της Κύπρου και η Εκκλησία της Ελλάδος.
Θεωρώ την Οικουμενική Κίνηση ένα πολύ μεγάλο βήμα για την ένωση των Εκκλησιών. Η διαίρεση που επικρατεί μεταξύ των χριστιανικών Εκκλησιών εδώ και χίλια περίπου χρόνια είναι μια πολύ τραγική ιστορία, που πρέπει να μας θλίβει όλους μας. Κανένας μας δεν πρέπει, επ᾽ ουδενί λόγω, να συμβιβάζεται με την επικρατούσα κατάσταση, γιατί η διαίρεση είναι αντίθετη με το θέλημα του Θεού και συνεπώς είναι πολύ μεγάλη αμαρτία. Γι᾽ αυτό τον λόγο συνεχής πρέπει να είναι η προσευχή και η προσπάθειά μας για να γίνει πραγματικότητα το όραμα της ένωσης των Εκκλησιών «εν αληθεία και αγάπη».
– Κ.τ.Ο.: Θα θέλατε να μας πείτε τι νομίζετε πως πρέπει να προσέξουμε ώστε να μην αποκλίνει από την αρχική της σκοποθεσία η Οικουμενική Κίνηση στο μέλλον;
– κ. Αμβρόσιος: Θα ήθελα να πω ότι πρέπει να καταλάβουμε όλοι βαθύτερα τρία βασικά πράγματα, τα οποία είναι πολύ σημαντικά για την προώθηση της χριστιανικής ενότητας στο μέλλον:
Πρώτον, πρέπει να αγαπήσουμε περισσότερο τον διάλογο με τον άλλο, τον διαφορετικό, τον ξένο. Να μάθουμε να ακούμε τον άλλο με πνεύμα μαθητείας, ώστε να γνωρίσουμε την διαφορετική παράδοση και νοοτροπία του. Να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε βαθύτερα τον συνομιλητή μας, για να μπορέσουμε να κάνουμε ένα τίμιο διάλογο μαζί του. Και όχι μόνον δεν πρέπει να φοβόμαστε ή να αποφεύγουμε τον διάλογο με τους μη Ορθοδόξους, που αποτελούν την «πληγωμένη χριστιανοσύνη» κατά τον Άγιο Νεκτάριο, αλλά έχουμε ιερό χρέος και να προσευχόμαστε για τους ετερόδοξους αδελφούς μας, ώστε να βρουν και να ακολουθήσουν την αληθινή πίστη. Ο διαχριστιανικός και διαθρησκευτικός διάλογος, που ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης μας κ.κ. Βαρθολομαίος προωθεί τα τελευταία τριάντα και πλέον χρόνια, ας γίνει οδηγός μας.
Δεύτερον, όλο και περισσότερα μέλη των ανά τον κόσμο χριστιανικών εκκλησιών: ιερείς, επίσκοποι, πάστορες, μοναχοί, μοναχές, και λαϊκοί, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε χρέος, που απορρέει από την διδασκαλία του Ευαγγελίου, να εργαστούμε συστηματικά για την ένωση των χριστιανών. Δυστυχώς υπάρχουν πολλοί χριστιανοί οι οποίοι δεν σκέπτονται καν ότι βρίσκονται σε λάθος δρόμο και συνεπώς δεν εργάζονται για την ένωση των Εκκλησιών. Μ᾽ άλλα λόγια έχουν συνηθίσει στην διαίρεση και δεν ζουν με το όραμα της ενότητας των χριστιανικών Εκκλησιών.
Και το τρίτο πολύ σημαντικό πράγμα, που πρέπει να κάνουμε για την πρόοδο της Οικουμενικής Κίνησης στο μέλλον, είναι η βαθύτερη και συστηματικότερη μελέτη της Ιστορίας του αρχέγονου Χριστιανισμού και της πορείας της ενωμένης χριστιανοσύνης της πρώτης χιλιετίας. Η ιστορία και η ζωή της αδιαίρετης Εκκλησίας της πρώτης χιλιετίας πρέπει να είναι ο οδοδείκτης μας. Διότι η ιστορία της πρώτης χιλιετίας ήταν ιστορία δόξας. Κατά την πρώτη χιλιετία διαμορφώθηκε, ως γνωστόν, η δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας· ήταν η χιλιετία των Οικουμενικών Συνόδων· των μεγάλων Πατέρων και Οικουμενικών Διδασκάλων της Εκκλησίας· ήταν η χιλιετία κατά την οποία καλλιεργήθηκαν σε ύψιστο βαθμό η αγιογραφία, η υμνογραφία, η μουσική, η αρχιτεκτονική, κ.λπ. Η ιστορία της δεύτερης χιλιετίας ήταν δυστυχώς ιστορία ντροπής λόγω των σχισμάτων και των διαιρέσεων και του κατακερματισμού του Χριστιανισμού. Η ιστορία της τρίτης χιλιετίας μπορεί να ξαναγίνει ιστορία δόξας, μόνον εάν περάσει από το στάδιο της μετανοίας και της ταπείνωσης.
– Κ.τ.Ο.: Ακούμε να γίνετε τόσος λόγος σήμερα για το «Κατ᾿ Οικονομίαν» στην Εκκλησία. Ποια είναι τα όριά του, κυρίως στην Εξωτερική Ιεραποστολή;
– κ. Αμβρόσιος: Θα πρέπει κατ᾽ αρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι οι όροι εκκλησιαστική «ακρίβεια» και «οικονομία» για την αντιμετώπιση ποιμαντικών προβλημάτων της Εκκλησίας δεν είναι νεώτερη εφεύρεση. Πάντοτε η Εκκλησία αντιμετώπιζε τα παρουσιαζόμενα προβλήματα του Ποιμνίου Της με πνεύμα αγάπης και φιλανθρωπίας, έχοντας ως κεντρική στοχοθεσία την θεραπεία των αμαρτωλών και την επιστροφή των πλανεμένων και απομακρυσμένων παιδιών Της. Η αγάπη, που υποστασιοποιείται στην «κατ᾽οικονομίαν» ποιμαντική μέριμνα της Εκκλησίας, είναι το θεολογικό κριτήριο του έργου της Εκκλησίας για την Σωτηρία του κόσμου. Αλλά και η «κατ᾽ ακρίβειαν» αντιμετώπιση δογματικών και ηθικών θεμάτων πάλι την αγάπη έχει ως θεολογικό κριτήριο για την σωτηρία των ανθρώπων.
Γι᾽ αυτό τον λόγο στο έργο διαδόσεως της ορθόδοξης μαρτυρίας στον κόσμο η Εκκλησία ως φιλόστοργη μητέρα φροντίζει άλλοτε με «ακρίβεια» και άλλοτε με «οικονομία» να βοηθά στο πλησίασμα των μη χριστιανών και μη ορθοδόξων και την ένταξή τους στους κόλπους της.
– Κ.τ.Ο.: Υπήρξαν στιγμές που, στην όλη ιεραποστολική σας προσπάθεια, διστάσατε, απογοητευτήκατε, σκεφθήκατε προς στιγμήν να τα παρατήσετε;
– κ. Αμβρόσιος: Ο εργάτης του Ευαγγελίου δεν γίνεται ποτέ ρίψασπις, ούτε απογοητεύεται από τις δυσκολίες και τις αντίξοες συνθήκες στον χώρο της διακονίας του. Ο αείμνηστος Μητροπολίτης Πισιδίας, ο από Κορέας, κυρός Σωτήριος (Τράμπας), ο οποίος εργάστηκε σε δυσμενέστατες συνθήκες, τόσο σκληρά όσο κανένας άλλος μέχρι σήμερα στην Άπω Ανατολή επί 47 ολόκληρα χρόνια, μάς έλεγε όταν έβλεπε ότι μας πολιορκούσε ο κίνδυνος της απογοήτευσης: «Διαγράψτε από το λεξιλόγιό σας την λέξη απογοήτευση. Εφόσον ο Χριστός, η Ελπίς του κόσμου, είναι ο Αρχηγός της Εκκλησίας, δεν επιτρέπεται στους εργάτες του Αμπελώνος Του να απογοητεύονται»!
– Κ.τ.Ο.: Ποια είναι η πιο «ιδιαίτερη» και «σημαντική» στιγμή που έχετε να θυμάστε κατά την διακονία σας στην Κορέα;
– κ. Αμβρόσιος: Μια διακονία δεκαετιών δεν μπορεί να έχει μία μόνο «ιδιαίτερη» και «σημαντική» στιγμή, όπως συμβαίνει, άλλωστε, και στην ζωή τού κάθε ανθρώπου, με τις ευχάριστες, αλλά και τις δυσάρεστες στιγμές του.
Ανάμεσα στα πολλά που θα μπορούσα να σημειώσω, τα οποία με την χάρη και την ευλογία του Θεού συνέβησαν στα χρόνια που πέρασαν, θα ήθελα πρώτα απ᾽ όλα να εξάρω την μεγάλη σημασία που είχαν και οι τέσσερις επίσημες Επισκέψεις του Παναγιωτάτου Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου στην Κορέα κατά τα έτη 1995, 2000, 2005 και 2018. Οι προαναφερόμενες τέσσερις Πατριαρχικές Επισκέψεις έχουν αφήσει ανεξίτηλες μνήμες σε όλους μας και ασφαλώς συνέβαλλαν τα μέγιστα στην περαιτέρω εξάπλωση της ορθόδοξης μαρτυρίας στην κορεατική κοινωνία. Αυτό συνέβη με τις σημαντικές δημοσιεύσεις που έγιναν από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης κατά την διάρκεια των Πατριαρχικών Επισκέψεων, εξ αιτίας των οποίων, πολλοί περισσότεροι Κορεάτες αδελφοί μας πληροφορήθηκαν την ύπαρξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην πατρίδα τους.
Ένα δεύτερο άξιο αναφοράς σημείο, συναφές με το προηγούμενο, είναι ότι πολλοί νέοι προσήλυτοι ηλικιακά προσήλθαν τα τελευταία χρόνια στην εν Κορέα Εκκλησία μας μετά τις Επισκέψεις του Παναγιωτάτου. Και φυσικά δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά στον Ουρανό, όπως είπε ο Κύριος, αλλά και στην γη από την προσέλευση συνανθρώπων μας, που επιθυμούν διακαώς να κατηχηθούν και να βαπτισθούν, ώστε να γίνουν μέλη της Βασιλείας του Θεού στην άκτιστη επί γης Εκκλησία Του.
Ένα επιπλέον σημείο που θυμόμαστε έντονα ήταν η έκδοση των πρώτων βιβλίων από τον εκδοτικό οίκο της Ορθόδοξης Μητρόπολης Κορέας: Korean Orthodox Editions και η κυκλοφορία τους στα μεγαλύτερα βιβλιοπωλεία της Κορέας. Το γεγονός αυτό είναι μεγίστης σημασίας για την διάδοση τού ορθόδοξου λόγου στην κορεατική κοινωνία. Επιπλέον δε είναι κι ένα θαυμαστό γεγονός, που μπορεί να ερμηνευθεί μόνον ως αποτέλεσμα της επεμβάσεως της χάριτος του Θεού. Στην Κορέα δεν είναι καθόλου εύκολο να γίνουν δεκτά προς πώληση θρησκευτικά βιβλία στα τεράστια κοσμικά βιβλιοπωλεία. Με άλλα λόγια τα κριτήρια αποδοχής ενός βιβλίου προς πώλησή του είναι πολύ αυστηρά. Εξετάζονται με σχολαστικότητα ο τίτλος, το περιεχόμενο, το εσωτερικό και εξωτερικό design του βιβλίου, η ποιότητα του χαρτιού κ.λπ. Με την βοήθεια, λοιπόν, του Θεού, τα ορθόδοξα βιβλία βρίσκονται σήμερα ανάμεσα σε εκατοντάδες χιλιάδες άλλα βιβλία.
Εύχεσθε σας παρακαλώ και προσεύχεσθε ώστε να ορθοτομούμε τον λόγο της Αληθείας παντού και πάντοτε, ώστε να γίνουμε για τους συνανθρώπους μας το φως του κόσμου και το αλάτι της γης.
Σας ευχαριστώ θερμώς για την ευκαιρία που μου δώσατε να επικοινωνήσω προς συμπνευματισμό με τους αγαπητούς αναγνώστες σας.
Δυο λόγια για τον Μητροπολίτη Κορέας κ. Αμβρόσιο:
Ο Μητροπολίτης Κορέας, υπέρτιμος και Εξαρχος Ιαπωνίας, κ. Αμβρόσιος (κατά κόσμον Αριστοτέλης) Ζωγράφος γεννήθηκε στην Αίγινα την 15ην Μαρτίου 1960, όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Το 1983 έλαβε το πτυχίο της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1985 και Πρεσβύτερος το 1991.
Ως κληρικός υπηρέτησε στη Μητρόπολη Νικαίας (υπεύθυνος Γραφείου Νεότητος και του ιδιαιτέρου Γραφείου του αειμνήστου Μητροπολίτου Νικαίας κυρού Γεωργίου Παυλίδου) και στη Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης. Κατά τα έτη 1988-1989 εργάσθηκε στη βιβλιοθήκην και πινακοθήκην της Ιεράς Μονής του Θεοβαδίστου Όρους Σινά.
Το διάστημα 1991-1993 με υποτροφίαν της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής μετεξεπαιδεύθηκε στη Θεολογικήν Σχολή του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης, Η.Π.Α., από όπου έλαβε το δίπλωμα Th.M. (Πατρολογίας) και κατά τα έτη 1993-1996, με υποτροφίαν της Θεολογικής Σχολής του Princeton (PTS), παρηκολούθησε μεταπτυχιακάς σπουδάς στην εν λόγω Σχολή και στο Princeton University, και έλαβε το δίπλωμα Th.M. (Εκκλησιαστικής Ιστορίας και Ιστορίας Τέχνης), εργαζόμενος παραλλήλως για τη συγγραφή της διδακτορικής διατριβής του.
Κατά τα έτη των μεταπτυχιακών σπουδών του στην Αμερικήν (1991-1996), υπηρέτησε αφ’ ενός μεν ως περιοδεύων ιεροκήρυξ στις ελληνορθόδοξες Κοινότητες της περιοχής New England, απεσταλμένος υπό της Ιεράς Μητροπόλεως Βοστώνης, αφ’ ετέρου δε ως εφημέριος στις Ελληνορθόδοξες Κοινότητες Αγίας Βαρβάρας (Toms River, New Jersey) και Αγίας Τριάδος (Bargaintown, New Jersey).
Την 21ην Δεκεμβρίου 1998 ανηγορεύθη αριστούχος Διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και την 23ην Δεκεμβρίου του ιδίου έτους μετέβη στην Κορέα διά να εργασθή ιεραποστολικώς στην εν Κορέα Ορθόδοξον Εκκλησίαν, στην οποία υπηρέτησε ως ιερατικώς προιστάμενος του Καθεδρικού Ι. Ναού Αγίου Νικολάου Σεούλ και ως Πρωτοσύγκελλος της νεοιδρυθείσης Μητροπόλεως Κορέας. Την 21ην Δεκεμβρίου 2005 εξελέγη υπό της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Βοηθός παρά τω Μητροπολίτη Κορέας Επίσκοπος, υπό τον τίτλον της πάλαι ποτε διαλαμψάσης Επισκοπής Ζήλων.
Την 28ην Μαΐου 2008 εξελέγη υπό της Αγίας και Ιεράς Συνόδου Μητροπολίτης Κορέας.
