Η Συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας», που κυκλοφορεί πανελλαδικά κάθε Πέμπτη.
Γράφει ο Βασίλης Τσιαμάκης θεολόγος (ΕΚΠΑ)
Τὸ Πατριαρχικό Ίδρυμα Ορθοδόξου Ιεραποστολής Άπω Ανατολής πραγματοποίησε το απόγευμα της Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2023 στον Ιερό Ναό Αγίας Βαρβάρας Αργυρουπόλεως Αττικής πνευματικό μνημόσυνο για τον αειμνήστου Μητροπολίτη Πισιδίας, του από Κορέας, κυρού Σωτηρίου (Τράμπα).
Ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Κορέας και έξαρχο Ιαπωνίας κ. Αμβρόσιο, ο όποιος μίλησε με θέμα « Η οσιακὴ κοίμηση ενός μεγάλου ιεραποστόλου». Ο κ. Αμβρόσιος, σε έντονα συγκινησιακά φορτισμένη ατμόσφαιρα αναφέρθηκε στις τελευταίες ημέρες της επίγειας ζωής του Πισιδίας κυρού Σωτήριου. Ακολούθησε ηχητικό μήνυμα του Πισιδίας κυρού Σωτήριου λίγες μέρες πριν κοιμηθεί, ενώ η παιδική χορωδία του Ι. Ναού πλαισίωσε την εκδήλωση. Λίγο πριν ολοκληρωθεί η όλη εκδήλωση τον λόγο πήρε ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών ο οποίος και φιλοξένησε στην Μητροπολιτική του περιφέρεια το πνευματικό αυτό μνημόσυνο. Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος του Πατριαρχικού Ιδρύματος Ορθοδόξου Ιεραποστολής Άπω Ανατολής καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σωτήριος Δεσπότης.
Στον κατάμεστο από κόσμο Ιερό Ναό παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων πνευματικά του παιδιά, συγγενείς και φίλοι του Πισιδίας κυρού Σωτηρίου, άνθρωποι που είχαν ακούσει για αυτόν καθώς και ο ιερός Κλήρος, καθηγητές πανεπιστήμιου, θεολόγοι και ο πιστός λαός.
Από Ιεράρχες εκτός από τον Κορέας και έξαρχο Ιαπωνίας κ. Αμβρόσιο και τον ποιμενάρχη Νέας Σμύρνης κ. Συμεών, παραβρεθήκαν οι Σεβασμιότατοι Μητροπολίτες: Ύδρας κ. Εφραίμ, Κρήνης και έξαρχος Μελίτης κ. Κύριλλος, ο πρώην Άρτης κ. Ιγνάτιος και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Άσσου κ. Τιμόθεος (της Ιεράς Μητροπόλεως Μεξικού υπεύθυνος των τοπικών εκκλησιών Κολομβίας & Βενεζουέλας)
Στις 10 Ιουνίου 2022 σε ηλικία 93 ετών αναχώρησε για το Ουράνιο Θυσιαστήριο ο Μητροπολίτης Πισιδίας κυρός Σωτήριος (Τράμπας) ο σοφός Ιεράρχης με το γνήσιο οικουμενικό και εκκλησιαστικό φρόνημα. Αναπαύθηκε εκ των κόπων αυτού ο πρύτανης των εν ζωή Ιεραποστόλων, ο χαλκέντερος εργάτης του Αμπελώνος του Κυρίου, ο οποίος αναλώθηκε στο έργο του ευαγγελισμού των ανθρώπων «εκ νεότητος αυτού» και μέχρι της τελευταίας αναπνοής του στην Ελλάδα, στην Κορέα και στην Μ. Ασία. Ο μακαριστός, ήταν ο πρώτος Ορθόδοξος Μητροπολίτης της Μητρόπολης Κορέας.
Αφού ολοκληρώθηκε η εκδήλωση μιλήσαμε με τον πρόεδρο του Πατριαρχικού Ιδρύματος Ορθοδόξου Ιεραποστολής Άπω Ανατολής καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σωτήριο Δεσπότη για τον Πισιδίας Σωτήριο
-κ. πρόεδρε το Πατριαρχικού Ίδρυμα Ορθοδόξου Ιεραποστολής Άπω Ανατολής τιμά έναν σπουδαίο Ιεράρχη της Εκκλησίας, ένα ξεχωριστό κεφάλαιο της Ιεραποστολής. Ποιοί είναι τελικά οι πυλώνες ενός ιεράρχη της Εκκλησίας; ώστε να επιτευχθεί το «ευ ζην»
-Η Σύναξη του Πατριαρχικού Ιδρύματος Ιεραποστολής στην Άπω Ανατολή, πραγματοποιείται μετά από δύο έτη (λόγω του Κορωνοϊού), παραμονές της εορτής των Τριών Ιεραρχών. Ιεράρχης της Εκκλησίας θεωρώ ότι είναι αυτός ο Πατέρας, ο οποίος επιτυγχάνει να συνδυάσει αρμονικά τρεις βασικούς πυλώνες του «ευ ζην»: (α) την ευχαριστιακή εμπειρία της Εκκλησίας (την αγία Τράπεζα) (β) με την ακαδημαϊκή θεολογία (τη «βιβλιοθήκη» – τη «σχολή») με τη (γ) δράση / την παρέμβαση στον δημόσιο Χώρο για χάρη των πεινασμένων, όχι απαραίτητα μόνον για ψωμί, αλλά για (Λ) λόγο ύπαρξης και ζωής. Νομίζω ότι οι περισσότεροι εξ ημών είχαμε την ευλογία και στα τέλη του 20ου αι. και στις αρχές του 21ου αι. να ζήσουμε την παρουσία τριών τέτοιων ιεραρχών, οι οποίοι απλόχερα μετέδωσαν το Φως της Ανάστασης και της Ορθοδοξίας με τις ξεχωριστές για κάθε έθνος «λαμπάδες» σε τρεις διαφορετικές ηπείρους, με έργο πολυδιάστατο, το οποίο είμαι βέβαιος ότι θα αποδώσει πολλαπλάσια καρποφορία στις επόμενες γενιές. Σήμερα συναχθήκαμε επί το αυτό για να τιμήσουμε τη μνήμη ένα από αυτούς τους Ιεράρχες, το μακαριστό Μητροπολίτη Πισιδίας, τον από Κορέας κ. Σωτήριο (Τράμπα). Καταγόμενος από την Άρτα και έχοντας ήδη διακονήσει στη Μήθυμνα και ως πρωτοσύγκελος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, εργάστηκε επί δεκαετίες και κηδεύτηκε στον αμπελώνα μιας πολύ πονεμένης Χώρας με πολύ ιδιαίτερο πολιτισμό στην Απώτερη Ανατολή, την Κορέα, η οποία όμως σήμερα «μεταμορφώνεται» στο Κέντρο – τον Ομφαλό της Γης. Μαζί του το ίδιο έτος αποδήμησε στον Κύριο και η διακόνισσα (!) κ. Μαρία Σπυροπούλου (1933-17.01.2022), την οποία επίσης δεν λησμονούμε, διότι ήταν, όπως και η Ολυμπιάδα για τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο, μια νέα «ισαπόστολος».
-Γιατί κ. Δεσπότη η εκδήλωση είναι αφιερωμένη στις τελευταίες μέρες της ζωής του Πατρός Σωτηρίου και στην οσιακή του κοίμηση;
-Έναν άνθρωπο για να κρίνεις τις συμπεριφορές του, οφείλεις να εξετάσεις σοβαρά τη γέννηση και την ανατροφή του. Για να αξιολογήσεις συνολικά το έργο του και την ποιότητα της προσωπικότητάς του οφείλεις να αναμένεις το τέλος της ζωής του. Ένας ακαδημαϊκός συνάδελφος σημείωνε το εξής: «Οι πραγματικά μεγάλοι άνθρωποι μελετούν τους πεθαμένους και γράφουν – ενεργούν για τους αγέννητους, καθώς ελάχιστοι εν ζωή συνειδητοποιούν το έργο τους». Οι δήθεν αστέρες του (μετά)μοντέρνου life (κατ’ ουσίαν death) style είναι χαρακτηριστικό το πόσο τραγικά αποχαιρετούν τη ζωή και τα πρόσωπά τους μακιγιάρονται ακόμη και στη νεκρική κλίνη. Κι ενώ από τη μία πλευρά διαπιστώνουμε και γευόμαστε τα θανατηφόρα αποτελέσματα του βιασμού της Φύσης και της κλιματικής αλλαγής, το μετά Σύμπαν (meta verse) επαγγέλλεται – υπόσχεται στους πιστούς «ακολούθους» (followers) του, παράταση της ζωής μέσω «αναβαθμίσεων» (τύπου «Botox»), λες και τα «Χρόνια πολλά» σημαίνουν και αληθινή ευδαιμονία – ειρήνη και μακαριότητα. Και ο ίδιος Γιάλομ με την «κλινική» εμπειρία του επιβεβαιώνει ότι τελικά ο «άνθρωπος ζει πραγματικά κάθε στιγμή», όταν γνωρίζει/συνειδητοποιεί ότι «θα πεθάνει», όχι όμως ότι θα «σβήσει», καθώς και πειραματικά αποδεικνύεται ότι η συνειδητότητα εξακολουθεί να υφίσταται και μετά τον κλινικό θάνατο.
-ο ίδιος έζησε μια ασκητική ζωή, μέσα στον «κόσμο» για τον κόσμο. Είναι εφικτό κάτι τέτοιο στις μέρες μας;
-Ο ίδιος ο τιμώμενος δεν ήθελε φωτογραφίες από τη νεκρική κλίνη. Εάν παρατηρήσετε όμως το πρόσωπό του στα «ενενήντα και» χρόνια του, θα διαπιστώσετε να λάμπει η μορφή ενός παιδιού ή μάλλον εφήβου, που ακτινοβολεί «ενέργεια» – Χάρη και είναι μια ανοικτή αγκαλιά για τον «καθένα». Παρατηρήσετε και τους άλλους αγίους του 20 ου αι. (π.χ. τον άγιο Πορφύριο, που το σώμα του ήταν «διάτρητο» από τις ασθένειες και την άσκηση) ή τον «άνθρωπο του Θεού», τον άγιο Νεκτάριο στη νεκρική κλίνη. Ελάτε σε επαφή με μοναστικές κοινότητες, που ζουν ακόμη και μέσα στις πόλεις, όπου, αφού υπάρχει η στέρηση από το σεξ και τις λοιπές απολαύσεις του σημερινού life style, θα έπρεπε να βασιλεύει η «κατάθλιψη». Κι όμως διαπιστώνεις την χαρά. Προσωπικά για μένα, αυτή είναι η μεγαλύτερη απόδειξη, όταν «χάνομαι» μέσα στον κατακλυσμό, ή μάλλον τον βομβαρδισμό με εικόνες και συνθήματα τύπου be yourself (wellness), ότι η όντως αλήθεια και η όντως χαρά βιώνεται εμπειρικά «ακολουθώντας» τον τρόπο Ζωής, που προτείνει ο Χριστός / ο Χριστιανισμός, ο οποίος συν+Αρπάζει με ποικίλους τρόπους ψυχή και κορμί ήδη στο «εδώ και το τώρα» και το εμβολιάζει με την αιωνιότητα, την αληθινή ανεπιτήδευτη ομορφιά και την χαρά. Αυτήν την παρατήρηση και το «πείραμα» προτείνω καταρχήν και καταρχάς ως δοκιμή («ἔρχου και ίδε») και στα νέα παιδιά, που διψούν μέσα από μία πρωτόγνωρη κινητικότητα για αυθεντικότητα. Τι αξία έχει βομβαρδισμός με ηθικούς κανόνες, ρητά-συνθήματα και ωραίες ιδέες – ιδεολογίες, όταν ψυχολογικά «βρίσκεσαι στα πατώματα» – στον Άδη;
-Υπάρχουν τελικά πρότυπα;
-Ο άνθρωπος από νήπιο χρειάζεται ζωντανά μοντέλα – πρότυπα ώστε να αντικατοπτρίζεται και να μιμείται. Το «γνώθι σαυτόν» των αρχαίων (=να γνωρίζεις τα όρια και την άγνοιά σου) δεν έχει την έννοια που του αποδίδουν σήμερα, καθώς και ο Σωκράτης επικαλείται ένα δαιμόνιο που τον καθοδηγεί και η αρχαία ελληνική τραγωδία επιβεβαιώνει επί σκηνής ότι η ανθρώπινη φύση είναι «διπολική» (ο όρος σε εισαγωγικά). Ο ίδιος ο τιμώμενος στα κρίσιμα διλήμματα διερωτόταν συνεχώς «τι θα έκανε ο Παύλος» και ο ίδιος ο Παύλος καθιέρωσε το Κήρυγμά ή μάλλον τη μαρτυρία του (καθώς κήρυκας είναι ο ντελάλης ενός εναλλακτικού βασιλιά κι όχι ο ηθικολόγος) σε έναν πρωτοπαγκοσμιοποιημένο κόσμο στο ότι η λύτρωση ανά Καλύπτεται όταν αντί να βυθιζόμαστε συνεχώς στον λαβύρινθο του εαυτού καταρχάς και καταρχήν να πέσουμε στην αγκαλιά, τον Σταυρό του Χριστού. Ο άνθρωπος ως «εικόνα του Απολύτου» αισθάνεται πραγματική ηρεμία, όταν βιώσει την όντως ενεργειακή «επανασύνδεση» με τον Πρωτοπατέρα του. Γι΄ αυτό νομίζω ότι χρησιμοποιούμε σήμερα τόσο συχνά τη λέξη «είσαι θεός» ἠ τη φράση «τέλεια» ενώ γνωρίζουμε ότι ουσιαστικά είμαστε «ειδωλολάτρες» και ότι ακόμη και η αγάπη των σωματικών γονέων (η οποία είναι η πλέον ανιδιοτελής) είναι κι αυτή «υποκατάστατο». Ταυτόχρονα ιδίως μετά τον Κόβιντ, χρειαζόμαστε όχι μόνον το «πιστεύειν» αλλά και το «ανήκειν» σε μικρές, πραγματικά ανθρώπινες, Κοινότητες, όπως αυτή η Ενορία της Αγίας Βαρβάρας, που μας φιλοξενεί και αρκετές άλλες στο λεκανοπέδιο (κι όχι μόνον). Εκεί γευόμενος πραγματικά ανιδιοτελή αγάπη, μπορείς και εσύ να προσφέρεις ώστε να αισθανθείς ολοκλήρωση, αντί των πολλαπλών ματαιώσεων, που βιώνεις στις παντός είδους «κοσμικές σχέσεις» και τα like.
-σας ευχαριστώ κ. καθηγητά.
Ολοκληρώνοντας ας θυμηθούμε τι είχε πει για τον Πισιδίας κυρό Σωτήριο ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος:
«Δοξολογούμεν τον Δομήτορα της Εκκλησίας, διότι εχαρίσατο εις αυτήν τον Άγιον Πισιδίας, τον Απόστολον και Ιεραπόστολον, τον θυσιαστικόν και αγαπητικόν, τον φιλάγιον και φιλάνθρωπον, τον ασκητήν και άνθρωπον της προσευχής, τον πνευματικόν πατέρα, ο οποίος είναι διά τα τέκνα αυτού ο στοργικός ποιμενάρχης, εκείνος ο οποίος γνωρίζει τας πραγματικάς ανάγκας των, βαστάζει και περιθάλπει τα ασθενήματά των. Ο Μητροπολίτης Πισιδίας Σωτήριος είναι ο ένθερμος κήρυξ του Ευαγγελίου, ο οποίος μετέφερε και μεταφέρει “ρήματα ζωής αιωνίου” (Ιω. στ’, 68) εις τα βάθη των ψυχών και εις τα πέρατα της οικουμένης». Ενώ μόλις πληροφορήθηκε την κοίμηση του είπε συγκινημένος: «έφυγε ένας άγιος άνθρωπος, ας έχουμε την ευχή του»
άγιος άνθρωπος, ας έχουμε την ευχή του»